AKDENİZ UYGARLIKLARI SANATI - Deneme Sınavı - 11

Erken Modern Dönemde düşünsel yapıya insanı merkez alan hümanizm (insancıllık) akımının hâkim olduğunu görüyoruz. Orta Çağ'daki feodal-dinsel ideolojiyi esas alan skolastik (Antik Yunan Dönemi düşünürü Aristoteles’in felsefesi ile Hristiyan din bilgisinin birleştiği geleneksel düşünce biçimi) düşünceye karşı, bu dönemde insanı temel alan akla dayalı bilimsel düşünce gelişmeye başlayacaktır. Döneme damgasını vuran Rönesans'ın ideolojisini hümanizm akımı oluşturacaktır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

9 ve 10. yüzyıllarda Arap coğrafyacıları tarafından hazırlanan coğrafya kitapları ihtiyaç ve güvenliği sağlama gerekliliğinden doğmuştur. Coğrafya kitaplarının hazırlanması yeni kıta keşfetme düşüncesi içermemektedir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Okyanusun dev dalgalarını göğüsleyecek güçte olan gemilere Karavella adı verilir. Karavella'lar üç direkli, beş yelkenli ve yaklaşık 30 metre uzunluğundadır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

On Beşinci yüzyıl Floransa’sı Rönesans sanatının merkezi olur. Bu dönemde sanatçılar, edebiyatçılar, hümanist düşünürler ve bilim insanları ile beraber dünyayı yeniden keşfetmektedirler. Bu da bilim ve sanatın henüz ayrılmadığını ve uzmanlık alanlarının belirginleşmediğini gösterir, Leonardo da Vinci'ninVitruvius Adamı, Rönesans döneminde yapılmış örnek bir bilim ve sanat eseri olma özelliğini taşır.

Venedikli ressamların resim sanatına katkıları ise çok önemliydi. Resme ışık katmışlardır. Renk ve ışık arasındaki ilişkiye önem vermişlerdir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Kâğıt ilk defa Çin'de üretilmeye başlanmıştır. Abbasi döneminde kalitesi iyileştirilen kâğıt 12. yüzyılda Haçlı seferlerine katılanlar tarafından Akdeniz üzerinden Avrupa'ya taşınmıştır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Gentile Bellini (1429–1507) Rönesans döneminde Venedik'te yaşamış
İtalyan bir ressamdır. 1478 yılında Venedik Cumhuriyeti tarafından Fatih Sultan Mehmet'in portresini yapmak üzere İstanbul'a gönderilmiştir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Fatih Döneminde sarayda Nakkaşhanenin oluşmaya başladığını görüyoruz. Nakkaşhane dönemin kitap sanatının geliştiği yerdi. Saraya özgü üslûplar nakkaşhanede yaratılır ve saray sanatının oluşumunu sağlardı. Doğru cevap C seçeneğidir.

Venedik'in yıkılması üzerine Akdenizli kâşif, tüccar, misyoner ve askerlerinin dikkati Akdeniz’in dışına çevrildi. Böylece yeryüzünün tüm okyanusları zamanla Avrupa’nın ikinci denizaşırı genişlemesinin yolları haline geldi. Avrupa’ya zenginlik ve deneyim kazandıran büyük coğrafi keşiflerin 15. yüzyılın sonu ile 16. yüzyılın başında gerçekleşmesinin tarihi bir rastlantı olmadığı açıkça görülür. Doğru yanıt E seçeneğidir.

16. yüzyılda minyatürlü el yazmaları artmaya başlamıştır. Kanuni'nin neredeyse tüm seferleri ile ilgili elyazmaları bulunmaktadır. Bunların içerisinde Nakkaş Matrakçı Nasuh tarafından resimlenmiş olanlar özellikle imparatorlukta kentleri betimlemesi bakımından son derece önemlidir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Erken Modern Dönemde düşünsel yapıya, insanı merkez alan hümanizm (insancıllık) akımının hâkim olmuştur. Orta Çağ'daki feodal-dinsel ideolojiyi esas alan skolastik (Antik Yunan Dönemi düşünürü Aristoteles’in felsefesi ile Hristiyan din bilgisinin birleştiği geleneksel düşünce biçimi) düşünceye karşı, bu dönemde insanı temel alan akla dayalı bilimsel düşünce gelişmeye başlamıştır. Döneme damgasını vuran Rönesans'ın ideolojisinin temelinde hümanizm akımı vardır.

Yeni Dünya'yı keşfeden kişi, Kristof Kolomb'tur (1451 -1506). Kolomb,  1474'de Portekiz'e yerleşerek Cenova'lı tüccarların temsilciliğini yapmaya başladı. Floransalı astronom Toscanelli ve kızı ile evlendiği, Portekizli denizci Perestrello'dan uzak diyarlar ve buralara yapılacak yolculuklar hakkında pek çok bilgi edindi. Perestello'ya ait olup kendisine kalan bazı belge, harita ve anılardan yararlandı. Kristof Kolomb ünlü gezgin Marco Polo 'nun o sırada basılmış (1485) olan seyahatnamesinden edindiği bilgilerden fazlasıyla etkilendi. Kristof Kolomb’un seferleri İspanya Krallığı tarafından başarısız kabul edildi. Ölümünden sonra başka bir amiral, Amerigo Vespucci (1454 -1512), 1505 yılında keşfedilen toprakların yeni bir kıta olduğunu ilan etti. 1507 yılında Amerigo Vespucci'nin yayıncısı yeni kıtaya Amerika adını verdi.

Kral Henri sayesinde kısa zamanda aşama kaydeden Portekiz, denizcilik ve coğrafya alanında
dünyada en fazla bilgi birikimine sahip devlet durumuna geldi. Bunun sonucu olarak da coğrafi keşiflerin öncülüğünü yaptı. Denizciliğe olan ilgisi ve bu alandaki bilimsel katkıları nedeni ile Denizci Henri olarak da bilinen Portekiz kralı yaptığı çalışmalar ve yarattığı mali kaynaklarla coğrafi keşiflere çok büyük katkıda bulundu. Denizci Henri, Saint Vincent Burnu yakınlarında, Sagres'deki şatosunda coğrafya araştırmaları merkezi kurdu. Cenova'lı ve Floransa'lı denizcilerle Alman astronomlar burayı bir denizcilik okulu haline getirdiler. Denizci Henri'nin merak ve öncülüğü ile Afrika kıyılarına keşif seferleri düzenlendi.

Deniz ticaretinin örgütlenmesi zorunluluğu bankacılık sistemi, faiz, çek, bono gibi yeni düzenlemeleri getirdi. İspanya ve Portekiz coğrafi keşiflerle meşgul ve yeni bölgeleri ele geçirmeğe çalışırken, Floransa, Venedik, Cenova, Napoli, Amalfi gibi İtalyan kent devletleri de daha önce Akdeniz’de kurdukları ticaret yollarını çeşitlendirdiler ve Batı Akdeniz’in zenginleşen dünyasına doğunun lüks tüketim mallarını taşımaya devam ettiler.

14. yüzyıl sonunda Nicola Pisano oluşturduğu yeni heykel anlayışı ve Giotto’nun kilisele fresklerinde görülen yeni mekân anlayışı Rönesans sanatının başlangıcı olarak kabul edilir. İnsan figürünün Gotik ve Bizans sanatındaki durağan ve kurallarla belirlenmiş görünümünden sonra Giotto insanı daha canlı ve doğal görünümünde göstermeye başlamıştır.

Rönesans döneminin ünlü mesen ailesi, Medici ailesidir. Diğer şıklarda verilenler, ressam ya da yazardır.

Çin'den başlayarak Orta Asya üzerinden Hazar Denizi'nin güneyinden ve kuzeyinden geçerek
Trabzon’dan Anadolu ve Kırım limanlarına ulaşan yola, İpek Yolu denilmektedir.

Osmanlı padişahları kendilerini imzaları olan ve resmi evrak üzerine yazılan tuğraları ile temsil ederlerdi. Oysa Fatih buna ek olarak Akdeniz dünyasının alışık olduğu görsel bir dil kullanmak istemiş ve imgesinin Akdeniz bölgesinde dolaşmasını sağlamak için portresinin olduğu madalyonlar döktürmüştür. Constanzo di Ferrara tarafından yapılan yağlıboya portresi ve madalyonu bulunmaktadır.

Bu olaylar, 15. ve 16. yüzyıllarda gerçekleşmiştir.

Soruda verilen bilgiler, Barok dönemi anlatmaktadır.