AİLE YAPISI VE İLİŞKİLERİ

Evlilikte Akit Unsuru: Evlilik iki yetişkinin bizzat ve karşılıklı olarak birbirleri ile evlenmeye yönelik rızalarını evlendirme memuru ve iki şahit huzurunda beyan etmeleri ile kurulur. Evlenme akdi evlendirme memuru tarafından icra edilen resmi merasime bağlı bir akittir. Ancak beyanın geçerli olması için iradeyi sakatlayan baskı, hata, akıl hastalığı gibi hallerin olmaması gerekir.

Evlilikte Taraf Unsuru: Evlenen kişilerin evlenme ehliyetine sahip olmaları gerekir. Kesin evlenme engelleri; evlenme yasağı bulunacak ölçüde yakın akrabalık, akıl hastalığı ve halen evlİ olmaktır. Doğru yanıt D’dir.

Evlilik kurumu temel üç motivasyona dayanır.

Biyolojik Motivasyon: Uzun süreli beraber yaşama ve kendi cinsinden nesiller üretme arzusu, karşı cins ile ilişki hazzı, beraberliği ve kendini koruma arzusudur.

Psikolojik Motivasyon: Arzu duyduğu karşı cins tarafından beğenilme, sevilme, sevme, seçilme, kendi çocukları ile beraberliğin sürekli oluşundan duyulan güven ve hazdır.

Sosyal Motivasyon: Toplumun beklentilerine, yasalarına uyarak yaşamanın verdiği rahatlık, toplumda kabul edilen değerlere uyumla kazanılan saygınlık hazzı ve güvendir. Doğru yanıt C’dir.

Dünyada 19 ülkede eşcinsel evlilik  yasaldır. Bu ülkeler Kanada, ABD, Brezilya, Uruguay, İzlanda, Norveç, İsveç, Finlandiya, Danimarka, Hollanda, Belçika, Lüksemburg, İspanya, Portekiz, Fransa, İrlanda, Birleşik Krallık, Güney Afrika ve Yeni Zelanda. Meksika’da belli hukuki bölgelerde yasaldır. . Doğru yanıt E’dir.

Grup İçi Evlilik (Endogami): Evlenecek kişiye eş kendi grubu içinden seçilir. Akrabalık, sosyal sınıf, din, kast, millet gibi. Bu evlilik biçimiyle grubun düzeninin, prestijinin ve statüsünün korunduğuna inanılır. Doğru yanıt A’dır.

Bu evlilik biçimlerinin dışında kadının ölümü halinde dul kalan erkeğin karısının kardeşiyle evlenmesi yani enişte-baldız evliliği “Sorarat” ve erkeğin ölümü halinde dul kadının kocanın kardeşiyle evlenmesi yani kayınbirader-yenge evliliğinin “Levirat” görüldüğü topluluklara da rastlanmaktadır. Bu tür evliliklere başlık sorununa çözüm olarak Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde de rastlanmaktadır. Bu tür evlilikler başlık parası konusu dışında miras bölünmelerini önlemekte, babasız ya da annesiz kalan çocukların yakın akrabaları tarafından sahiplenilmesine ve torunların aile içinde muhafaza edilmesine olanak sağladığı için tercih edilmektedir. Doğru yanıt B’dir.

Anadolu’da rastlanan karşı cinsten çocukları olan dulların bu çocukları evlendirmek şartı ile yapmış oldukları evlilik sonucu kurulan aileye “Taygeldi Ailesi” denmektedir. Ayrıca yine başlık parasının yaygın olduğu bölgelerde evlilik çağında hem kızı hem de oğlu olan ailelerde iki ailenin karşılıklı olarak kız ve oğullarını evlendirmesine de “Berder Ailesi” denmektedir. Doğru yanıt C’dir.

Çift terapisi alanında çalışan Shostrom ve Kavanaugh (1971), altı ilişki tipinden bahsetmektedir.

1. Anne ve oğul türü besleyici ilişki; Kadın hem çocuklarına hem de kocasına annelik yapmaktadır.

2. Baba ve bebeği türü destekleyici ilişki; Erkek çekici bir eş bularak onu çevresi için bir gösteri aracı olarak kullanmaktadır.

3. Şirret kadın ve iyi adam türü meydan okuyan ilişki; Bu ilişki tipi, sürekli şikayet eden bir kadın ancak onu dikkate almayan adamın çatışmalı ilişkisini yansıtmaktadır.

4. Patron ve kölesi türü kontrol eden ilişki; Erkek baskın, kadın ise ona itaat eden eştir.

5. Yüzleştirici ilişki; Her iki eş kendi egemenliğini kurmaya çalışır ancak ikisi de sevilmemekten ve incitilmekten korkar.

6. Uysal ilişki; Kızgınlık ve incinme duygularını saklayıp mutlu görünmeye çalıştıkları ilişkidir. Doğru yanıt B’dir.

Çift terapisi alanında çalışan Shostrom ve Kavanaugh (1971), altı ilişki tipinden bahsetmektedir.

1. Anne ve oğul türü besleyici ilişki; Kadın hem çocuklarına hem de kocasına annelik yapmaktadır.

2.Baba ve bebeği türü destekleyici ilişki; Erkek çekici bir eş bularak onu çevresi için bir gösteri aracı olarak kullanmaktadır.

3. Şirret kadın ve iyi adam türü meydan okuyan ilişki; Bu ilişki tipi, sürekli şikayet eden bir kadın ancak onu dikkate almayan adamın çatışmalı ilişkisini yansıtmaktadır.

4. Patron ve kölesi türü kontrol eden ilişki; Erkek baskın, kadın ise ona itaat eden eştir.

5. Yüzleştirici ilişki; Her iki eş kendi egemenliğini kurmaya çalışır ancak ikisi de sevilmemekten ve incitilmekten korkar.

6. Uysal ilişki; Kızgınlık ve incinme duygularını saklayıp mutlu görünmeye çalıştıkları ilişkidir. Doğru yanıt C’dir.

Backman (1981), ilişkinin gelişip şekillenmesinin 4 aşamadan geçtiğini bildirmektedir.

Doğru yanıt B’dir.

Evlilik uyumu ile ilişkili faktörler üçe ayrılır;

Uyuma olumlu katkısı olanlar: Dışadönüklük, esneklik, özgüven, iddialılık, teslimiyet ve aşkdır.

Uyuma olumlu katkısı olanlar: İletişim becerileri, çatışma çözme becerileri, kaynaşma, yakınlık, güç paylaşımı veya kontrolü ve uzlaşmadır.

Uyuma olumlu katkısı olanlar: Aileden bağımsızlaşabilme, anne ve babanın evliliği, anne ve baba ile arkadaşların desteğidir.  Doğru yanıt A’dır.

Doğru cevap A seçeneğidir. Akıl hastalığı durumunda evlenme ehliyetinden söz edilemez.

Kendini koruma biyolojik bir motivasyon unsuru olarak kabul edilmektedir. Diğer seçenekler sosyal ve psikolojik motivasyonla ilgilidir. Doğru cevap tanım gereği C seçeneğidir.

Doğru cevap A seçeneğidir. Evliliğin herkes tarafından onaylanması yerine aileye destek olması gereken veya beklenen kişiler tarafından onaylanması önemlidir.

Doğru yanıt B seçeneğidir. Zira tarımın temel ekonomik faaliyet olduğu, yaşlılık sigortasının bulunmadığı toplumda kişi çalışamayacak zamana geldiğinde erkek çocuğu geleceği için güvence olmaktadır.

Tanım gereği doğru cevap D seçeneğidir.

Doğru cevap C seçeneğidir. A seçeneği ilk etkileşim, B seçeneği ilk karşılaşma ve farkına varma, D seçeneği ikili ilişkiyi geliştirme ve E seçeneği ilişkiyi devam ettirip ettirmeme kararı ile ilgilidir.

Doğru cevap C seçeneğidir. Diğer seçenekler evlilik uyumuna katkısı olan bireysel özeliklerdir.

Doğru yanıt D seçeneğidir. Diğer seçenekler kaygılı bağlanma özelliklerini tanımlar.

Doğru cevap E seçeneğidir. Çözümü uygulamam çatışma yönetimi aşamalarından biridir.

A seçeneği arkadaş ilişkileri, B ve D seçenekleri çatışma ve E seçeneği ise sağlıksız iletişim ile ilgili ifadelerdir. Doğru yanıt C seçeneğidir.