AİLE YAPISI VE İLİŞKİLERİ - Deneme Sınavı - 7

Yapılan araştırmalar, çekirdek aile tipinin 1972 yılında Türkiye’deki aile tiplerinin %60’ını oluşturduğu, bu oranın 2006 yılında %80’e çıktığını göstermektedir. Bu oranların artışı Türkiye’de nüfusun kentlere doğru yığılması yani toplumun daha kentli olması ile paralellik gösterdiği söylenebilir.

Aile Sosyolojisi isimli kitapta Cohen’e ait ‘doğum, evlilik, evlatlık edinme veya tercih yoluyla bir ilişkisi olan ve bir hanede birlikte yaşayan iki veya daha fazla kişinin oluşturduğu küme ailedir’ şeklindeki tanımı aktarmaktadırlar. Bu tanım, ailenin kuruluşunu evliliğe bağlamaması, kan bağı olması gibi bir zorunluluğu dışlaması, anne – babadan birsinin bulunduğu aileleri hatta aynı cinsiyetten kişilerin kurduğu aileleri de içermesi bakımından oldukça kapsayıcı bir tanımdır.

Modern çekirdek aile ile geleneksel geniş aileyi birbirinden ayıran sadece aile üye sayısı ve içerdikleri nesillerin farkı değildir. Bu aile tipleri üretim biçimleri ve tüketim alışkanlıkları, üstlendikleri işlevler, aile içinde kadın erkek ilişkileri bakımından da birbirlerinden ayrılırlar.

Berdel ailelerinde, karşılıklı olarak çocuklarını birbirleri ile evlendirerek başlık parası ödememe yoluna gidilmektedir.

Geleneksel geniş ailenin işlevleri : Ekonomik işlev, Saygınlık işlevi, Koruma işlevi, Dinsel işlev, Eğlenme ve dinlenme işlevi, Eşler arasında sevgiyi sağlama ve çocuk yapma işlevi olarak sıralanmaktadır.

Kuşakların sürekliliği işlevi (biyolojik işlev) tüm aile biçimlerinin temel işlevidir. Bu işlev, aile üyeleri arasında sevgiyi ve saygıyı, bireylerin psikolojik doyumunu sağlamaktadır.

Yerleşik hayata geçilmesi ve tarımla uğraşılmaya başlanması anaerkil yaşamdan ataerkil yaşama geçişin en önemli sebebidir. Mülkiyet kavramı, süreklilik ve arkasından gelenlere gelecek sağlama düşüncesi geliştikçe ve tarım, maden işçiliği gibi işlerde erkeklerin fiziksel avantajı öne çıktıkça ilkel toplumda anaerkil olan aile yapısı ataerkil aile yapısına doğru değişmiştir.

Kadının aynı anda birden fazla eşle evlenmesi halinde ortaya çıkan aile tipi, poliandri olarak adlandırılır.

Berdel aileleri, çoğunlukla başlık parasının bulunduğu ve kişilerin bu paraları ödemekte zorlandığı yerlerde kurulur.

Birey, geniş ailede daha çok ailesinin nitelikleriyle anılırken, modern çekirdek ailede bireysel nitelikleriyle anılır. Dolayısıyla geniş ailenin saygınlık işlevi, modern çekirdek aileye göre daha güçlüdür. Geniş ailelerin yerini modern çekirdek ailelerin almaya başlamasıyla birlikte, daha önce geniş ailenin yerine getirdiği saygınlık işlevinin, dernek, sendika, meslek örgütü gibi topluluklar tarafından yerine getirildiği görülmüştür.

İlkel topluluklarda anaerkil ve poligamik aile yaşantısı vardır.

Aile tanımında, arada evlilik bağı gözetmeyen tanımlar da bulunmaktadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Ataerkil aile denilen aileye Roma ailesi de denmektedir.

Geleneksel toplumlarda, çağdaş toplumlarda olduğu gibi bireyi koruyan çeşitli kurumlar olmadığı için, kişinin korunma işlevini de aile üstenmiştir.

Üvey aile, alternatif yaşam biçimlerinden doğan bir aile tipidir.

Çocukluğunu yaşamak ve dünyayı kendi gözleriyle tanımaktan alıkoyan anne ve babalar, çocuklar için daha az plan ve organizasyon yapmayı tercih ve teşvik ederler.

Kornhaber (1996), büyükanne ve büyükbabalık rollerini dört başlık altında incelemiştir: Sosyal ve Sembolik Rol, İşlevsel Rol, Duygusal Rol, Ruhsal Rol.

Ceza ise istenmeyen davranışların tekrar edilmesini engellemek amacıyla kullanılan bir eğitim yöntemidir.

Aşırı hoşgörü ve disiplin eksikliği çocukta bencillik ve anti sosyal davranışların ortaya çıkmasına, aşırı otoriter ve baskılı katı disiplin de anne ve babaya karşı korku, nefret ve öfke duygularının oluşmasına çocuğun bağımlı ve isyankâr olmasına neden olabilir.

Bu aile tipi, aşırı koruyucu anne babadır.