AİLE YAPISI VE İLİŞKİLERİ - Deneme Sınavı - 12

Ailede anne ve babanın hem bir birlerine hem de çocuklarına karşı gerek sosyal gerekse yasalarla da belirlenen görev ve sorumlulukları vardır. Anne ve babanın esas sorumluluğu; çocuğa mutlu ye huzurlu bir aile ortamı yaratmaktır. Doğru yanıt C'dir.

Aşırı koruyucu anne ve babalar, çocuğun hayatının her dönemine dahil olmak ister ve sıklıkla çocuğun tüm sorunlarını çözmeye çalışırlar. Aşırı koruyucu anne ve babalığın bir türü olan çocuklara ve çok yakın olarak tepede gezinilen “helikopter anne ve baba”, çocuklarının deneyimlerine ve sorunlarına aşırı yakın olan ve önüne çıkan özellikle eğitim kurumları ile ilgili tüm engelleri kaldırmaya çalışan anne ve babadır. Örnekte yer alan Aylin Hanım ve Murat Bey de Serra'nın hayatının her alanına dahil olmaya ve onun tüm sorunlarını çözmeye çalışarak aşırı koruyucu anne ve baba tutumu sergilemektedirler. Doğru yanıt D'dir.

Sosyal ve sembolik rolde, büyükanne ve büyükbabalar, çocuklarıgeçmişe götüren canlı zaman makineleri gibidirler. Ailenin geçmişi ile ilgili torunlarına bilgiler verirler. Örnek olayda yer alan Arif Bey ve Semiha Hanım'ın davranışları da bu role uygundur. Doğru yanıt A'dir.

Ainsworth ve arkadaşları güvenli ve güvensiz bağlanma arasındaki farklılıkları ortaya koymak amacıyla laboratuar ortamında bağlanmayı incelemişlerdir.  Ainsworth ve arkadaşları bu çalışmayla çocukların bağlanma stillerini üç gruba ayırmıştır. Bunlar; güvenli, kaygılı/kararsız ya da kaygılı/kaçınmacı bağlanmadır. Annenin reddedici olması veya bakım konusunda aşırı ihmalkâr davranması durumunda, çocukta kaygılı/kaçınmacı bağlanma örüntüsü gelişir ve bu durum çocuğun zamanından önce bağımsız olmayı istemesine veya bağlanma figüründen kopma eğilimi göstermesine yol açabilir. Örnekte de bağlanma figüründen kopma davranışı ön plana çıkmaktadır. Doğru yanıt D'dir.

Aile toplantısı, aile üyelerinin karar verme işleminde eşit haklara sahip olması, aile içinde demokratik ilişkilerin gelişmesini sağlar. Anne ve babalar, birbirleriyle ve çocuklarıyla eşit koşullar içinde davranmaya hazırsa toplantılara başlanabilir. Toplantıların başlamasında zorlama olmadan isteğe bağlılık esastır. Buna göre Ahmet Bey'in Nurten Hanım'a toplantıya katılması için ısrar etmesi ve toplantı sırasında çocukların görüşlerini almadan görev dağılımı yapması yanlış davranışlar arasında yer almaktadır. Ayrıca eğer eşlerden birisi ayrı ise bu durumda ayrı eşle ilgili sorunlar görüşülmemelidir, çünkü aile toplantıları beraber olan aile üyelerini ilgilendiren konuların görüşüldüğü yerdir. Yine çocukların toplantıda bulunmayan Nurten Hanım ile ilgili sorunlarını tartışmaya açması ve kendisinin de Nurten Hanım'dan şikayetçi olması Ahmet Bey'in yanlış davranışları arasında yer almaktadır. Ancak bu toplantıların verimli olması için toplantı süresinin planlanması önerisi dikkate alındığında Ahmet Bey'in bu öneriye uygun davrandığı görülmektedir. Doğru yanıt D'dir.

Yeni doğan kardeşle diğer kardeş arasındaki ilişkinin oluşmasında hatalı olan anne baba tutumları arasında; çocuğa bir kardeşi olacağını uzun uzun anlatmaları ve sürekli ağlıyor, altını kirletiyor diyerek bebeğin kötü yanlarını ile getirmeleri gibi davranışlar yer almaktadır. Çocuğa bebeğin kullanacağı beşik, bebek arabası, biberon, emzik gibi eşyaları gösterme veya abla ya da abi olma konularını içeren hikayeler okuma gibi davranışlar ise onu hazırlama açısından doğru davranışlar olarak kabul edilmektedir. Doğru yanıt A'dır.

Disiplin, insanların birlikte mutlu yaşayabilmeleri, iyi ilişkiler kurabilmeleri için zorunludur. Bunun sağlanabilmesi ise, çocukların ve ergenlerin gelişim dönemlerinin ve özelliklerinin anne ve babalar tarafından bilinmesine, onların iyi bir örnek olmalarına bağlıdır. Disiplinde en etkili yöntem örnek olma yoluyla öğretmektir. Doğru yanıt C'dir.

Dengesiz ve kararsız tutum, anne ve baba tutumları içerisinde çocuğun gelişimini en çok olumsuz yönde etkileyen tutumlardandır. Anne ve babanın aynı davranışlara farklı zamanlarda farklı tepkiler göstermesi, çocukla ilgili eleştirilerini onun yanında yapmaları, davranışlarına birinin olumlu diğerinin olumsuz tepki göstermeleri çocukta dengesizlik ve kararsızlık duyguları ve davranışlarının gelişmesine neden olur. Aynur Hanım ve Metmet Bey'in davranışları buna örnektir. Doğru yanıt A'dır.

Sorunlu çocuk, günah keçisi olarak da bilinir. Ailede duygusal olarak kararlı olan tek o olduğu halde çoğu sorun yüzünden suçlanan ve kısmi olarak ailenin bozulmuş işlevselliğinden sorumlu tutulan çocuktur. Doğru yanıt B'dir.

Tanımı gereği doğru cevap A seçeneğidir.

Doğru cevap C seçeneğidir. Diğer seçenekler yeni doğan kardeşle ilişkili hatalı anne baba tutumlarına örnek olaylardır.

Doğru cevap A seçeneğidir. Sonraki üç seçenek sorumluluk paylaşımı için geçerlidir. Son seçenek ise cezanın tanımıdır.

Doğru cevap B seçeneğidir. Diğer seçenekler istenen davranışların pekiştirilmesi için karakteristik değildir.

Doğru yanıt C seçeneğidir. Çünkü dayak istenmeyen davranışların azalmasına değil artmasına neden olur.

Doğru cevap B seçeneğidir. İlgisiz ve kayıtsız tutum sergileyen anne ve baba davranışları için çocukların verdiği tepkiler soruda yer aldığı şekilde karakteristiktir.

Doğru yanıt D seçeneğidir. Diğer seçenekler işlevsel olmayan ailelerin çocuklar üzerine etkilerini tanımlarken D seçeneği işlevsel olmayan ailelerin genel özelliklerinden biridir.

İletişimi açıklamak için altı temel öge kullanılır: 1. Kaynak (Gönderici) 2. İleti (Mesaj) 3. Bağlam (Ortam) 4. Kanal (Araç) 5. Hedef (Alıcı) 6. Geribildirim (Dönüt) 1. Kaynak (Gönderici): Kaynak mesajın oluştuğu yerdir. Eğer iletimi başlatan bir insan ise, bu insanın beyni, bilgi kaynağı sayılır. Gönderici, duygu düşünce ve isteğin aktarılmasında sözü söyleyen kişi veya topluluklara denir. Doğru yanıt A’dır.

İletişimi açıklamak için altı temel öge kullanılır: 1. Kaynak (Gönderici) 2. İleti (Mesaj) 3. Bağlam (Ortam) 4. Kanal (Araç) 5. Hedef (Alıcı) 6. Geribildirim (Dönüt). Hedef (Alıcı): İletişim sürecinde alıcıdan iletilen işaretlerin yorumlandığı, anlamdırıldığı yerdir. Alıcı ise kaynaktan gelen işaretleri hedefe ulaştıran yapıdır. Doğru yanıt D’dir.

Etkili iletişim becerileri; kabul etme, karışmama, edilgin dinleme, konuşmaya özendirme ve etkin dinlemedir. “Etkisiz iletişimler” denilen iletişim engelleri on iki grupta toplanabilir. 1. Emir vermek, yönlendirmek, 2. Uyarmak, gözdağı vermek, 3. Ahlak dersi vermek, 4. Öğüt vermek ve çözüm önerileri getirmek, 5. Öğretme, nutuk çekme, mantıklı düşünceler önermek, 6. Yargılamak, eleştirmek, suçlamak, aynı düşüncede olmamak, 7. Övmek, aynı düşüncede olmak, olumlu değerlendirmeler yapmak, 8. Ad takmak, alay etmek, utandırmak, 9. Yorumlamak, analiz etmek, tanı koymak, 10. Güven vermek, desteklemek, avutmak, duygularını paylaşmak, 11. Soru sormak, sorgulamak, sınamak, 12. Sözünden dönmek, oyalamak, alay etmek, şakacı davranmak, konuyu saptırmak. Doğru yanıt D’dir.

Sözsüz İletişim: Sözcükler iletişim sürecinde tek başına bir anlam taşımaz. Sözcüklerin ifadesi yüz ifadesi, el-ve / veya kol hareketleri, beden duruşu, ses tonuyla yani beden diliyle anlam kazanır. Bir iletişimin yapılandırılmasında ortalama olarak sözcükler % 10, ses tonu % 30, beden dili ise % 60 rol oynar. Çatışmalara yol açan hatalı sözsüz iletişim davranışları yüksek ve kısık sesle konuşma, yüzüne bakmama, yok sayma ve sözlü mesajlara uygun olmayan beden dilidir. Doğru yanıt B’dir.