AİLE VE ÇOCUKLA SOSYAL HİZMET

19. yüzyılda Osmanlı Dönem’inde kimsesiz ve yetim çocuklar için sosyal rehabilitasyon merkezi olarak çocuk ıslahhaneleri kurulmuştur. İlk ıslahhane, Tuna Vilayeti Valisi Mithat Paşa tarafından 1863 yılında hâlen Sırbistan sınırlarında bulunan Niş’te açılmıştır. Doğru cevap C'dir.

1911 yılında Trablusgarp  ve 1912 yılı Balkan savaşları sonucunda çoğalan şehit yetimlerini korumak maksadıyla Daru’l-Eytam yetimhaneleri kurulmuştur. Bu kurumlar, ilköğrenimden sonra tarım ve sanat öğretimini esas almış, yükseköğretim yapabilecek yetenekli çocukları da buna teşvik etmişlerdir. Doğru cevap D'dir.

İlk çocuk yuvası 1925 yılında Ankara Hacı Musa mahallesinde kiralanan bir binada açıldı. Binanın yetersizliği yüzünden bu hizmet daha sonra Keçiören’e taşınmıştır. Doğru cevap E'dir.

2006 yılında sevgi evleri devreye girmiştir. Böylece yurtlara göre daha sıcak bir ortam ve daha az kişinin beraber kaldığı ev tipi hizmetlere geçilmeye başlanmıştır. Doğru cevap D'dir.

2005 yılında 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu çıkarılmıştır. Bu Kanun, korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında alınacak tedbirler ile suça sürüklenen çocuklar hakkında uygulanacak güvenlik tedbirlerinin usul ve esaslarına, çocuk mahkemelerinin kuruluş, görev ve yetkilerine ilişkin hükümleri kapsamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Danışmanlık tedbiri, çocuğun bakımından sorumlu olan kimselere çocuk yetiştirme konusunda, çocuklara da eğitim ve gelişimleri ile ilgili sorunlarının çözümünde yol göstermekle ilgilenmektedir. Doğru cevap B'dir.

Çocukları toplumdan ve (var olduğu takdirde) ailelerinden soyutladığı için uygun bulunmayan kışla tipi kurumda, çocukların hem bakımlarının hem de mesleki eğitimlerinin bir arada gerçekleştirildiği büyük binalar inşa edilmektedir. Çok sayıda çocuğun barındığı bu kışla tipi yapıların ortaya çıkardığı çok sayıdaki sakıncalar nedeniyle bu tür hizmetler zamanla daha küçük ve sevimli binalarda sürdürülmeye başlanmıştır. Doğru cevap C'dir.

Evlat edineceklerin, evlat edinilenden en az on sekiz yaş büyük olması gerekmektedir. Doğru cevap A'dır.

Koruyucu aile birimi görevlerini şu sıraya göre yapar :

2. ve 3. sıralar yer değiştirilmelidir. Doğru cevap B'dir.

Çocuk mahkemesinin faydaları; Çocukların bakımı, gözetimi ve disiplini , Çocuk olarak yardım, cesaretlendirme ve rehberlik ihtiyaçlarının karşılanması, Çocuğu çocuk mahkemesindeki bir yargılamadan dolayı ne bir suçlu olarak saymak ne de böyle bir yargılamayı mahkûm etme olarak görülmektedir. Doğru cevap B'dir.

19. yüzyılda Osmanlı Dönem’inde kimsesiz ve yetim çocuklar için sosyal rehabilitasyon merkezi olarak çocuk ıslahhaneleri kurulmuştur. İlk ıslahhane, Tuna Vilayeti Valisi Mithat Paşa (1822-1884) tarafından 1863 yılında hâlen Sırbistan sınırlarında bulunan Niş’te
açılmıştır. Hiçbir etnik ve dinî ayrım yapılmaksızın her dinden mensup göçmen çocuklar ile yetim ve öksüz olup kendilerine bakacak diğer yakınları bulunmayan çocuklar kurum hizmetlerinden yararlanmışlardır. Doğru cevap A'dır.

Yetim Müslüman çocukların eğitim ve öğretimine katkıda bulunmak üzere Vidinli Tevfik Paşa ve Gazi Ahmet Muhtar Paşa‘nın bulunduğu birkaç hayırseverin önderliğinde 1864 yılında kurulan Cemiyet-i Tedrîsiyye-i İslâmiyye (İslâm Eğitim Cemiyeti) adlı
derneğin çalışmaları neticesinde 1873’de İstanbul’da kelime olarak “Şefkat Evi” anlamına gelen Dâru’ş-Şafaka açılmıştır. Dâru’ş-Şafaka ilk parasız özel halk mektebidir. Dernek tüzüğüne göre öğrencilerin her türlü masrafları cemiyet tarafından karşılanmaktaydı. Doğru cevap B'dir.

İlk Himaye-i Etfal Cemiyeti 1917 yılında İstanbul’da dernek statüsünde kurulmuş bir sosyal hizmet kurumudur. Himaye-i Etfal cemiyeti 1935 yılında dilde sadeleşme faaliyetleri çerçevesinde Türkiye Çocuk Esirgeme Kurumu olarak adını değiştirmiştir. Doğru cevap C'dir.

Koruyucu ve destekleyici tedbirler, çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasını sağlamaya yönelik danışmanlık, eğitim, bakım, sağlık ve barınma konularında alınacak tedbirler olarak
tanımlanmaktadır.

Danışmanlık tedbiri; çocuğun bakımından sorumlu olan kimselere çocuk yetiştirme konusunda; çocuklara da eğitim ve gelişimleri ile ilgili sorunlarının çözümünde yol göstermeye yönelik tedbirlerdir. Doğru cevap D'dir.

Suça sürüklenen ve suç mağduru olan çocuklar, bağımlılar ve haklarında hüküm verilmeyen çocuklara Adalet Bakanlığı (çocuk mahkemesi, denetimli serbestlik ve cezaevleri) ve Emniyet Çocuk Şube hizmet vermektedir. Doğru cevap E'dir.

Kurum türleri: Kışla tipi kurumlar, Okul tipi kurumlar, Site tipi kurumlar ve Ev tipi kurumlardır.

Ev Tipi Kurumlar: Kurumsal gelişim sürecinde gelinen son aşama ise az sayıda (6–8) çocuk grubuna yönelik olan, büyük yatakhaneler ile yemekhaneler yerine küçük odalarda yatılan ve küçük odalarda yemek masalarında yemek yenilen ünitelerden teşekkül etmektedir.

Doğru cevap A'dır.

Evlat Edinme Şartları;
• Küçüğün, evlat edinen tarafından en az bir yıl süreyle bakılmış ve eğitilmiş olması,
• Evlat edinmenin her hâlde küçüğün yararına bulunması ve evlat edinenin diğer çocuklarının yararlarının, hakkaniyete aykırı bir biçimde zedelenmemesi,
• Evlat edinecek kişi veya eşlerin, evlat edinilenden en az on sekiz yaş büyük olması,
• Evlat edinen ile edinilen arasında en fazla 40 yaş fark olması,                                                                     • Ayırt etme gücüne sahip olan küçüğün rızasının alınması,
• İlgili kanunlar gereği küçüğün ana ve babasının rızasının bulunması,
• Küçüğün vesayet altında olması halinde, Türk Medeni Kanunu’nca öngörülen vesayet dairelerinin izninin alınmış olması,
• Eşlerin en az beş yıldan beri evli olmaları veya her ikisinin de otuz yaşını doldurmuş bulunmaları.

Doğru cevap B'dir.

Koruyucu Hizmet Bakım Türleri;

Akraba veya Yakın Çevre Koruyucu Aile Modeli, Geçici Koruyucu Aile Modeli, Süreli Koruyucu Aile Modeli ve Uzmanlaşmış Koruyucu Aile Modelidir. 

Uzmanlaşmış Koruyucu Aile Modeli:  Özel zorlukları ve ihtiyaçları olan çocuklara yardımcı olabilecek lisans eğitimine sahip olan veya aldıkları eğitimler ile profesyonel düzeye gelmiş kişi ve ailelerin sağladığı bakımdır.

 Doğru cevap C'dir.

Ekonomik destek; sosyal inceleme raporu sonucunda müracaatçının ihtiyacına göre geçici veya süreli olarak yapılan parasal yardımlardır. Geçici ekonomik destek; yardıma muhtaç olduğu tespit edilen ailelerin çocukları ile gençlere, sosyal ve ekonomik bir sorunun giderilmesi amacıyla yılda bir, zaruri hâllerde en çok iki defaya mahsus olmak üzere ekonomik destek tutarının en fazla üç katına kadar yapılacak yardımları ifade eder. Süreli ekonomik destek; yardıma muhtaç olduğu tespit edilen ailelerin çocukları ile gençlere, sosyal ve ekonomik sorunlarının giderilmesi amacıyla Bakanlığın bütçe imkânları ölçüsünde, belirlenen süre ve oranlar dâhilinde aylık ödemeler şeklinde yapılan yardımlardır. Doğru cevap D'dir.

Çocuk istismarının önlenmesi ve istismara uğrayan çocuklara bilinçli ve etkin bir şekilde müdahale edilmesi amacıyla öncelikli olarak cinsel istismara uğramış çocukların ikincil örselenmesini asgariye indirmek, adli ve tıbbi işlemlerin bu alanda eğitimli kişilerden oluşan bir merkezde ve tek seferde gerçekleştirilmesini temin etmek üzere; Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneler/kurumlar bünyesinde Çocuk İzlem Merkezleri (ÇİM) kurulmuştur. Merkezlerin işleyişi Sağlık Bakanlığınca koordine edilmektedir. Doğru cevap E'dir.