AİLE VE ÇOCUKLA SOSYAL HİZMET

Depresyon gibi, psikolojik bir sıkıntıyı burada ifade ettiğimiz çevresel bağlamlardan bağımsızmış gibi ele almak ve yalnızca bireyin iç ruhsal dinamiklerinde aramak artık ‘indirgemecilik’ olarak değerlendirilmektedir

ABD’de aile sosyal hizmetinin öncüsü olan Mary Richmond, ‘Sosyal Teşhis’ adlı kitabında ailenin doğal bağlamında incelenmesi ve bir bütün olarak tedavi edilmesi gerektiğini yazdığında yıl 1917’dir.

Aile sistemi kuramlarının ilki, kronolojik olarak- yaşantısal aile danışmanlığı kuramıdır. Yaklaşımı geliştiren kişi bir sosyal hizmet uzmanı olan Virginia Satir’dir.

Satir’in yaşantısal aile danışmanlığının temel unsuru kendilik değeridir.

Katılma ve uyum sağlama (dahil etme)

• Canlandırma • Yapısal harita çıkarma

• Etkileşimlere odaklanma ve bunları değiştirme • Sınır çizme • Dengeleri değiştirme

• Kısır varsayımları sorgulama

Bowen’a göre, insan ilişkilerini, yaşamın karşı denge kuran iki gücü yönetir: Bireysellik ve birliktelik.

Yaşlar, evlenme tarihleri, ölümler ve coğrafi konumlar genogramda yer alır. Kareler erkekleri, daireler kadınları temsil eder ve bu şekillerin içinde kişilerin yaşları yer alır.

Örneğin eğer kuzeniniz Mehmet’ten kesinlikle nefret ediyorsanız, genogramda sizinle onun arasına bir zikzak çizilmektedir.

Stratejik yaklaşımda önemli bir bileşen ‘aile hiyerarşisi’ olarak bilinir.

Müdahale sürecinin, sosyalleşme, soruna odaklanma, etkileşime girme, amaç oluşturma ve yapılacakları belirleme olmak üzere dört aşaması vardır.

Söz konusu kuramsal yaklaşımlar aşağıdadır:

• Yaşantısal aile danışmanlığı (Virginia Satir)

• Yapısal aile danışmanlığı (Salvador Minuchin)

• Bowen aile danışmanlığı (Murray Bowen)

• Stratejik aile danışmanlığı (Jay Haley)

Yanıt B. dir.

Yanıt E: Yaşantısal aile danışmanlığını dört unsuru bakımdan özetlememiz mümkündür: • İçtenlik ve kabul, • Güçlü yaşantısal şimdi ve burada teknikleri, • Profesyonelin keşfetme çabası, • Profesyonelin rahat ve insancıl yapısı.

Bireyler stresli olduklarında iletişimlerinde genellikle dört problemli örüntüden birine başvururlar: Bunlar yatıştırma, suçlama, hesap yapma ve dağıtma olarak gruplandırılmıştır. Yanıt E.

Yanıt A: Yatıştırıcılar daima başkalarının onayını almaya çalışan “evet efendim”cilerdir. Karşısındakini memnun etmeye çalışırlar ve özür dilerler. Virginia Satir bu pozisyonu anlayabilmek için şu beden duruşunu denemeyi önerir. Dizinizin birisini yere değdirirken bir elinizi yalvarırcasına uzatın, ensenizi dik tutun ve başınızı yukarı doğru uzatın.

Yanıt B'dir. Suçlayıcılar diktatör patronlardır, sert ve gergindirler, sesleri soğuk ve yüksektir. İri elleri kalçalarındadır ellerinin işaret parmağı size doğrudur.

Yanıt A. Hesapçılar her şeyi analiz ederler. En ufak bir duygu belirtisi göstermezler. Bazen bunlara ‘süper mantıklılar’ da denir. Bunlar akıllı ve mantıklıdırlar ancak insanlara karşı soğuk ve mesafelidirler ve bu kişiler, fiziksel olarak bir bilgisayar gibi katı ve sakindirler. Sanki belkemiklerinden başlayarak ense arkalarına doğru uzanan uzun ve sert bir demir çubuk vardır.

Yanıt A'dır. Dağıtıcılar kafa karıştırıcılardır, söylediklerinin bir anlamı yoktur. Şarkı söyler gibi bir ses tonuna sahiptirler ve hiçbir zaman belli bir noktaya odaklanmazlar. Satir’in bunları tanımlamak için gösterdiği imaja göre yana eğik olan başı sürekli hareket halindedir ve de kollar, beden ve ağız farklı yönlere doğru uzanmaktadır.

Yanıt E: Yapısal aile danışmanlığını genel olarak şu becerileri kazandırmasıyla akılda tutmalıyız: • Katılma ve uyum sağlama (dahil etme) • Canlandırma • Yapısal harita çıkarma • Etkileşimlere odaklanma ve bunları değiştirme • Sınır çizme • Dengeleri değiştirme • Kısır varsayımları sorgulama

Yanıt D. Değişik ilişkilerin doğasını genogram üzerinde göstermek üzere belirli semboller geliştirilmiştir. Örneğin eğer kuzeniniz Mehmet’ten kesinlikle nefret ediyorsanız, genogramda sizinle onun arasına bir zikzak çizilmektedir.

Yanıt A: Hiç şüphesiz aileden yalnızca bir kişiyi görerek belirli bir değişim gerçekleştirmek olanaklıdır, fakat bu yeterince derinlikli bir çözüm olmayacaktır. Müdahale sürecinin sırasıyla, sosyalleşme, soruna odaklanma, etkileşime girme, amaç oluşturma ve yapılacakları belirleme olmak üzere dört aşaması vardır.