AİLE VE ÇOCUKLA SOSYAL HİZMET - Deneme Sınavı - 1

Çocuk Koruma Kanunu’nun beşinci maddesinde koruyucu ve destekleyici tedbirlerden bahsedilmektedir.
Koruyucu ve destekleyici tedbirler, çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasını
sağlamaya yönelik danışmanlık, eğitim, bakım, sağlık ve barınma konularında alınacak
tedbirlerdir. Söz konusu tedbirlerin yerine getirilmesi ile ilgili olarak;
• T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı,
• Milli Eğitim Bakanlığı,
• Sağlık Bakanlığı,
• Kamu kurum ve kuruluşlarından söz edilmektedir

Aile Mahkemelerinde Görevli Uzmanlar: Her aile mahkemesine; davanın esasına
girilmeden önce veya davanın görülmesi sırasında, mahkemece istenen konular
hakkında taraflar arasındaki uyuşmazlık nedenlerine ilişkin araştırma ve inceleme
yapmak ve sonucunu bildirmek, mahkemenin gerekli gördüğü hallerde duruşmada hazır bulunmak, istenilen konularla ilgili çalışmalar yapmak ve görüş bildirmek
ve mahkemece verilecek diğer görevleri yapmak üzere Adalet Bakanlığı’nca, tercihen; evli ve çocuk sahibi, otuz yaşını doldurmuş ve aile sorunları alanında lisansüstü eğitim yapmış olanlar arasından, birer psikolog, pedagog ve sosyal hizmet
uzmanı atanır

Çocukların korunması meselesinin devlet tarafından ilk defa düzenli bir şekilde ele alınmasına İlhanlılar Devleti’nde rastlanır. 1295-1304 yılları arasında hükümdarlık yapmış olan Gazan Mahmut Han ülkedeki çocukların terbiye ve ıslahı için yetimhaneler açmıştır.

Himaye-i Etfal Cemiyeti, ülkemizde Kurtuluş Savaşı’nda şehit olmuş veya savaşta sakatlanmış kişilerin çocuklarını ülkeye ve insanlığa yararlı bir şekilde ve sağlıklı bir ortamda yetiştirilmeleri için, 1917 yılında İstanbul’da dernek statüsünde kurulmuş bir sosyal hizmet kurumudur.

Korunmaya Muhtaç Çocuklarla ilgili her türlü bakım hizmeti, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir.

Danışmanlık tedbiri; çocuğun bakımından sorumlu olan kimselere çocuk yetiştirme konusunda; çocuklara da eğitim ve gelişimleri ile ilgili sorunlarının çözümünde yol göstermeyi hedefleyen tedbir türüdür. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Kışla Tipi Kurumlar: Çocukları toplumdan ve (var olduğu takdirde) ailelerinden soyutladığı için uygun bulunmayan bu kurum tipinde, çocukların hem bakımlarının hem de mesleki eğitimlerinin bir arada gerçekleştirildiği büyük binalar inşa edilmektedir. Çok sayıda çocuğun barındığı bu kışla tipi yapıların ortaya çıkardığı çok sayıdaki sakıncalar nedeniyle bu tür hizmetler zamanla daha küçük ve sevimli binalarda sürdürülmeye başlanmıştır. Artık bu tür kurumlar dönüştürülmektedir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yetiştirme yurtları, 13–18 yas arası korunmaya muhtaç gençlerin himaye edildiği yatılı sosyal hizmet kuruluşlarıdır. Çok sayıda çocuğa, çok sayıda personel tarafından bakım ve eğitim verilmektedir. Çocuklar kurumda yaşamanın beraberinde getirdiği birçok kurala ve yasağa uymak zorunda kalmaktadır. Yurtlarda, gençlerin barınma, giyim ve beslenme ihtiyaçları reşit olana kadar karşılanmaktadır. 18 yaşını tamamlamış olan korunmaya muhtaç çocuklardan, orta öğretime devam edenler için 20 yaşına kadar, yüksek öğrenime devam edenler için ise 25 yaşına kadar korunma kararları uzatılabilir. Bu sebeple E seçeneğinde yer alan ifade doğru değildir.

Ülkelerarası evlat edinme işlemleri Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Aile Yanında Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülmektedir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Koruyucu aile çocuklara, öz ailesi, okulu ve çevresiyle ilişkilerini devam ettirmelerini sağlayarak yardımcı olur. Amaç, çocuk için karmaşık ve sorunlu olan bir dönemde özenli davranılarak çocuğun bu dönemi örselenmeden geçirmesini sağlamaktır. Koruyucu aile, korunmaya muhtaç çocuğun bakımını ve yetiştirilmesini bir ücret karşılığında yapabilir. Evli ya da bekâr, çocuklu ya da çocuksuz herkes koruyucu aile olmak üzere ikamet ettiği ilde bulunan il müdürlüğüne başvurabilir. Koruyucu aile yanında bakılmakta olan çocukların masraflarının belirli kısmının karşılanması maksadıyla ailelere aylık ücret ödenmektedir. Ancak, çocukların sağlık giderleri Aile ve Sosyal Politikalar bakanlığı tarafından karşılanmaktadır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Suça sürüklenen çocuk, ceza yasalarına göre suç sayılan bir davranışı ortaya koyan 18 yaşını doldurmamış kişidir. Çocuklar bireysel ve çevresel olmak üzere iki ana sebepten dolayı suç işlerler. Bireysel olarak çocuğun organik, biyolojik, fiziksel, psikolojik özellik- leri ve benlik oluşumları suç işlemek için ana kriterler görülmektedir.

Süreli Koruyucu Aile Modeli: Öz ailesi yanına kısa sürede döndürülme imkânı bulunmayan ya da kalıcı olarak aile yanına yerleştirilemeyen çocuklara, kişi ve ailelerin sağladığı bakımdır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

İlk olarak 1937 yılında Edirne’de kurulan ve Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğüne bağlı olarak hizmet veren Çocuk Eğitimevleri açık cezaevi statüsünde Psiko-sosyal yardım servisi çalışmalarını “Standartlar Sistemi” çerçevesinde oluşturulan “İyileştirme Haritası” kapsamında yürütmektedir.

Sosyal Çalışma Görevlisi: Sosyal çalışmacı,psikolog, sosyolog, çocuk gelişimcisi,psikolojik danışmanlık ve rehberlik öğretmeni ve özel eğitim öğretmeninden oluşur. Çocuk hâkimi ise; hakkında kovuşturma başlatılmış olanlar hariç, suça sürüklenen çocuklarla korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında uygulanacak tedbir kararlarını veren çocuk mahkemesi hâkimini ifade etmektedir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Ailesi olmayıp madde kullanan ve sokağa düşmüş ergen ve yetişkin bireylere yönelik 2003 yılına kadar kısa adı UMATEM olan Uçucu Maddeler Araştırma Tedavi ve Eğitim Merkezleri tedavi hizmetleri vermekteydi. 2003’ten sonra madde kullanım yaşının düşmesi ve ailesi olan çocukların da bu tür alışkanlıklar kazanmasının artından yeni yapılanmaya gidilerek sağlık bakanlığı kuruluşları bünyesinde hizmet veren ve kısa adı ÇEMATEM olan Çocuk ve Ergen Madde Bağımlılığı Araştırma ve Tedavi Merkezleri açılmıştır.