AİLE VE ÇOCUKLA SOSYAL HİZMET - Deneme Sınavı - 17

Yanıt A: Yatıştırıcılar daima başkalarının onayını almaya çalışan “evet efendim”cilerdir. Karşısındakini memnun etmeye çalışırlar ve özür dilerler. Virginia Satir bu pozisyonu anlayabilmek için şu beden duruşunu denemeyi önerir. Dizinizin birisini yere değdirirken bir elinizi yalvarırcasına uzatın, ensenizi dik tutun ve başınızı yukarı doğru uzatın.

Yanıt B'dir. Suçlayıcılar diktatör patronlardır, sert ve gergindirler, sesleri soğuk ve yüksektir. İri elleri kalçalarındadır ellerinin işaret parmağı size doğrudur.

Yanıt A. Hesapçılar her şeyi analiz ederler. En ufak bir duygu belirtisi göstermezler. Bazen bunlara ‘süper mantıklılar’ da denir. Bunlar akıllı ve mantıklıdırlar ancak insanlara karşı soğuk ve mesafelidirler ve bu kişiler, fiziksel olarak bir bilgisayar gibi katı ve sakindirler. Sanki belkemiklerinden başlayarak ense arkalarına doğru uzanan uzun ve sert bir demir çubuk vardır.

Yanıt A'dır. Dağıtıcılar kafa karıştırıcılardır, söylediklerinin bir anlamı yoktur. Şarkı söyler gibi bir ses tonuna sahiptirler ve hiçbir zaman belli bir noktaya odaklanmazlar. Satir’in bunları tanımlamak için gösterdiği imaja göre yana eğik olan başı sürekli hareket halindedir ve de kollar, beden ve ağız farklı yönlere doğru uzanmaktadır.

Yanıt E: Yapısal aile danışmanlığını genel olarak şu becerileri kazandırmasıyla akılda tutmalıyız: • Katılma ve uyum sağlama (dahil etme) • Canlandırma • Yapısal harita çıkarma • Etkileşimlere odaklanma ve bunları değiştirme • Sınır çizme • Dengeleri değiştirme • Kısır varsayımları sorgulama

Yanıt D. Değişik ilişkilerin doğasını genogram üzerinde göstermek üzere belirli semboller geliştirilmiştir. Örneğin eğer kuzeniniz Mehmet’ten kesinlikle nefret ediyorsanız, genogramda sizinle onun arasına bir zikzak çizilmektedir.

Yanıt A: Hiç şüphesiz aileden yalnızca bir kişiyi görerek belirli bir değişim gerçekleştirmek olanaklıdır, fakat bu yeterince derinlikli bir çözüm olmayacaktır. Müdahale sürecinin sırasıyla, sosyalleşme, soruna odaklanma, etkileşime girme, amaç oluşturma ve yapılacakları belirleme olmak üzere dört aşaması vardır.

Duygusal istismar: Sevgi göstermeme, saygı eksikliği, küfür, hakaret, aşağılama, sürekli eleştiri, kıskançlık gibi eylemlerin yer aldığı şiddet türüdür. Örneğin bir kadının daha sessiz ve sakin bir yapıda olan eşine “pısırık” demesi ya da “sen de erkek misin!” gibi kışkırtıcı sözler söylemesi.

Aile içinde kadına yönelen şiddete yönelik risk etmenleri çocukluk çağında aile içi şiddete maruz kalma, sosyoekonomik ve sosyokültürel etmenler ve psikolojik etmenlerdir.

Bir çocuğun fiziksel olarak istismar edilip edilmediğini anlamak için şu soruları sormak gerekir :
• Çocuk yaşına göre diğerlerinden daha mı sık yaralanıyor?
• Çocukta birden çok yara var mı?
• Yaralanmalar tanınabilir şekiller ya da çürük, yırtık, kırık, yanık, kafa yarası ve iç yaralanma olarak mı meydana geliyor?
• Yaralanmalar gelişim çağındaki bir çocuk için olanaksız görünen türden mi?
• Yaralanmalar için verilen açıklamaların bir anlamı var mı?

Aktif fiziksel ihmal: Bakım verenlerin, bilerek ve isteyerek yaşlı bireyden yiyecek, içecek, ilaç, tıbbi cihaz (protez, gözlük, işitme cihazı) gibi ihtiyaçlarını esirgemesi, bakım vermedeki sorumluluklarını yerine getirmede isteksiz davranarak veya reddederek ona duygusal, fiziksel acı ve sıkıntı vermeleridir.

DSM IV tanı ölçütlerine göre aşağıdaki belirtilerin bazılarını en az bir yıllık bir süreçte yineleyerek sergileyen bir kişi “madde bağımlısı” kabul edilebilir:
1. Maddenin keyif verici etkisini duyumsayabilmek için dozun belirgin bir şekilde
arttırılması veya aynı dozun yinelenerek alınması sırasında başlangıçtaki keyif verici etkinin duyumsanamaması 
2. Maddeyi alış sıklığının ve alınan madde miktarın abartılı ölçüde artması.
3. Madde alınmadığı zaman yoksunluk krizinin ortaya çıkması ve krizin madde alımı
ile birlikte hafiflemesi veya tamamen kaybolması.
4. Madde kullanımını kontrol etmeye veya tamamen bırakmaya yönelik başarısız girişimlerin olması.
5. Kişinin zamanını büyük ölçüde madde bulmaya ve stoklamaya yönelik faaliyetlere harcanması.
6. Madde kullanımına bağlı olarak sosyal ve iş aktivitelerinin giderek azalması.
7. Kullanılan maddeye bağlı olarak fiziksel ve psikolojik arazların ortaya çıkması ve bunların kullanılan maddeden kaynaklandığını bile bile madde kullanımını sürdürmesidir.

Kornblum ve Julian  boşanmayla ilgili bazı özellikleri şöyle sıralamıştır:
• Eşlerin yaşı: 20’li yaşlardaki çiftler boşanmaya daha fazla eğilimlidir.
• Nişanlılık süresi: Nişanlılık süresi kısa olanların boşanma oranları yüksektir.
• Evlilik yaşı: Genç yaşta evlilik boşanma için risk faktörüdür.
• Evlilik süresi: Boşanmaların önemli bir kısmı evlendikten sonraki ilk üç yıl içinde meydana gelir. Çocuklar büyüdükçe boşanma oranları artar.
• Toplumsal sınıf: Boşanmalar, düşük sosyoekonomik düzeylerde daha sıktır.
• Eğitim: Eğitim düzeyinin düşük olduğu ve kadının eğitiminin erkekten yüksek olduğu çiftlerde boşanma daha sık meydana gelir.
• Yerleşim yeri: Kentsel alanlarda kırsal alanlara göre daha yüksek boşanma oranları söz konusudur.
• İkinci evlilik: Bir kez boşanma diğer boşanmaları kolaylaştırır.
• Din: Bireylerin dindarlığı arttıkça daha az boşanma eğilimi gösterirler. Farklı inanç grupları arasındaki evliliklerle boşanma oranları aynı inanç grubundakilere göre daha yüksektir.

Arabuluculuk, anlaşmazlık içinde olan tarafların anlaşmalarına yardım etmek, farklılıkları uzlaştırmak veya her iki taraf için de tatmin edici anlaşmaya varmak için taraflar arasındaki çatışmaya müdahale etmeyi içerir. Burada arabulucu olan kişinin tarafsızlığı söz konusudur. Arabuluculuğun antik Yunan’da ve Roma uygarlığına dayandığı bilinmektedir.

Aile mahkemesi kurulamayan yerlerde ise bu Kanun kapsamına giren dava ve işlere, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenen Asliye Hukuk Mahkemesince bakılmaktadır.

Aile alanına somut kuramsal katkılar veren sosyal hizmet uzmanları arasında Virginia Satir, Insoo Kim Berg, Steve de Schazer, Richard Stuart, Michael White gibi çok bilinen öncüler yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Hesapçılar her şeyi analiz ederler. En ufak bir duygu belirtisi göstermezler. Bazen
bunlara ‘süper mantıklılar’ da denir. Bunlar akıllı ve mantıklıdırlar ancak insanlara karşı
soğuk ve mesafelidirler ve bu kişiler, fiziksel olarak bir bilgisayar gibi katı ve sakindirler.
Sanki belkemiklerinden başlayarak ense arkalarına doğru uzanan uzun ve sert bir demir
çubuk vardır. Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap B'dir.

Fon kaynakları aşağıda belirlenen kalemlerden oluşmaktadır.
• Kanun ve Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri Kurulu bulunan Fonlardan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile %10’a kadar ayrılan paylar,
• Gelir ve Kurumlar Vergisi Tahsilat toplamının %2,8,
• Trafik Cezaları hasılat payının %50’si,
• RTUK Reklam gelirleri hasılatından %15,
• Bütçeye konulacak ödeneklerden,
• Her nevi bağış ve yardımlardan oluşmaktadır.

Aşağıda ailede yaşanabilecek olumsuz iletişim biçimleriyle ilgili bazı örnekler sunulmuştur:

Sıklıkla Emir Cümleleri Kurmak: “Ağzın doluyken konuşma, ödevini bitir, televizyonu kapa, büyüklerinle konuşurken sesini yükseltme, öğretmenini dinle…….” gibi
Gözdağı Vererek Konuşma Biçimi: “Okulunu bitirmezsen sana harçlık yok”, “ödevini bitiremezsen televizyonu unut”, “terliksiz dolaşırsan hastalanırsın” gibi.
Sürekli Öğüt Verme: “Senin yerinde olsam plan yaparak çalışırdım”, “spor yaparsan boyun uzar” gibi.
Yargılamak, Eleştirmek: “Sen zaten tembelin tekisin”, “zaten başarsaydın şaşardım”, “yine mi bitiremedin” gib cümleler kurmak yetersiz, aptal hissetme duygularına neden olabilir. Çocuğun olumsuz bir yargıya hedef olma ya da azarlanma korkusuyla iletişimi kesmesine yol açabilir ya da çocuk yargı ve eleştirileri gerçek olarak algılayabilir (Ben
kötüyüm!) ya da karşılık verebilir (Siz de daha mükemmel değilsiniz!).
Sürekli Övmek: Çocuk yerli yersiz her ortamda övülebilir. “Çok güzel........”, “Bence harika bir iş yapıyorsun.....” Bu durumda çocuk ailesinin beklentilerinin çok yüksek olduğunu düşünebilir ya da kaygı hissedebilir.
Ad takmak, alay etmek: “Koca bebek....”, “Hadi sende sulu göz” gibi cümleler kurmak çocuğun gelişiminde değersiz ve sevilmediğini hissetmesine yol açabilir, benlik gelişiminde olumsuz etkileri olabilir.
Sürekli Soru Sormak, Sınamak, Sorgulamak: “Neden?.... Kim?..... Sen ne yaptın?...... Nasıl?.....” gibi sorular genellikle soru soranın nereye varmak istediğini açıklamadığından, çocuk korku ve endişeye kapılabilir.