AİLE SOSYOLOJİSİ

Toplumsallaşma (sosyalizasyon) bireyin gerek toplumun norm ve değerlerini içselleştirerek, gerekse toplumsal rollerimizi (çocuk, anne, baba, işçi arkadaş, vatandaş vb.) öğrenerek toplumun üyeleri hâline geldiği öğrenme sürecidir. Toplumsallaşma, insanların kendi toplumsal dünyalarının davranış standartlarını, normlarını, kurallarını ve değerlerini benimsemeye ikna edildiği süreçler olarak ifade edilmiştir. Sosyalizasyonun en önemli aktörü ailedir. İçinde bulunduğumuz toplumun kültürel ve sosyal kurallarını ve değerlerini öğrenerek toplumun bir parçası hâline gelme sürecimizin en önemli aktörleri aile ve okuldur. Doğru cevap C'dir.

Toplumsallaşma, bireye toplumsal yapılar ve ilişkiler içinde bir benlik duygusu kazandırır. Parsons’a göre ise toplumsallaşma sosyal çevreden
öğrenilen rollerin içselleştirilmesi ve uyum sağlama sürecidir. Toplumsallaşma süreci boyunca bireyler toplumsal sistem içindeki davranış standartlarını
değerler, normlar ve tutumlar olarak adım adım öğrenir, içselleştirir ve kendi kişisel düşünce ve eylemleri için kullanırlar. Doğru cevap E'dir.

Sosyal ilişkiler, aynı zamanda toplumun temel bir unsurunu oluşturur ve topluluk içinde kaynaşma ve bağlanma için farklı yollar sunar. Bireysel ve toplumsal seviyede, toplumsal ağların, iletişimin ve temasların önemi sosyal sermaye
olarak adlandırılmaktadır. Sosyal sermaye kavramı, bireyler arasındaki kişisel ilişkiler, aile, örgütlenmenin toplumun işleyişinde sosyal ilişkilerin önemine
işaret etmektedir. Doğru cevap B'dir.

Çocuğun dijital ortamdaki sosyalizasyonu incelendiğinde bu platformda da bir akran kültürü oluşturdukları görülmektedir. Scarcelli ve Riva  dijital ortamlarda insanların becerileri kullanarak dört tip akış oluşturduklarını tespit etmektedir: Akran akışı, ebeveyn akışı, eğitim akışı ve teknoloji akışı. Doğru cevap D'dir.

Ebeveyn akışı, çocukların teknoloji bilgisini ebeveynlerine aktarmasıyla ve nadiren de olsa ebeveynlerin bu türden bilgileri çocuklarına aktarmasıyla ilgilidir. Eğitim akışı, teknoloji ve medyaya yönelik bilgilerin ders olarak okullarda işlenmesini ifade etmektedir. Teknoloji akışı ise teknik işlevsel becerilerin kullanımıyla ilgilidir. Doğru cevap B'dir.

Dijital sosyalizasyon bireyin dijital medyayı kullanımı sırasında maruz kaldığı dijital içeriklerin ve görüntülerin sonucu gerçekleştirdiği öğrenme sürecidir. Dijital sosyalizasyon ortamında bireyler bilişsel motivasyonlarını harekete geçirir,
yeni bilgi ve beceriler kazanırlar, başkalarıyla kurdukları ilişkilerde sosyal beceriler edinirler. Doğru cevap D'dir.

Çocukların dijital risklere karşı korunmasına yönelik ebeveyn tutumları farklılaşmaktadır. Ebeveyn-çocuk arasındaki güç ilişkileri, ebeveynlerin
çocukları koruma ve kontrol etme tutumlarında açıkça görülür hale gelmektedir. Baumrind’e (1966) göre serbest (permissive), otoriter (authoritarian) ve
buyurgan (authoritative) olmak üzere üç tip kontrol modeli bulunmaktadır. Serbest modeli benimseyen ebeveynler cezalandırıcı bir yaklaşıma sahip değildir, çocuklarının istek ve eylemlerine karşı kabul edici ve olumlu bir tutum sergilemektedir. Doğru cevap A'dır.

Çocukların dijital risklere karşı korunmasına yönelik ebeveyn tutumları farklılaşmaktadır. Ebeveyn-çocuk arasındaki güç ilişkileri, ebeveynlerin
çocukları koruma ve kontrol etme tutumlarında açıkça görülür hale gelmektedir. Baumrind’e (1966) göre serbest (permissive), otoriter (authoritarian) ve
buyurgan (authoritative) olmak üzere üç tip kontrol modeli bulunmaktadır. 
Otoriter modeli benimseyen ebeveyn, çocuğu belli kurallara göre şekillendirmeye ve kontrol etmeye çalışır, bu kurallar genellikle daha yüksek bir otorite
tarafından belirlenmiş teolojik standartlar olabilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Ebeveynler dijital dünyada çocuklarıyla kurdukları ilişkilerde şu ilkelerle hareket etmeyi bir alışkanlığa dönüştürebilirse çocuklara güvenli bir internet ortamı ve güvene dayalı bir ebeveyn-çocuk ilişkisi tesis edebilir:
• Çocukların dünyasını benimsemek ve
kabullenmek,
• İletişim araçlarını kullanırken saygılı olmayı
öğretmek,
• Birlikte ekransız zamanlar formüle etmek ve deneyimlemek,
• Bilgisayar ve benzeri araçlarda ebeveyn kontrol araçlarının nasıl kullanılacağı ve sınırları hakkında çocuklarla anlaşma yaparak çocukları bu araçları kullanmaya özendirmek,
• Sosyal medyadaki dijital kapsama alanını ve ününü yönetebilmesine yardım etmek,
• Eğer yüz yüze iken söyleyemeyeceğin/yapamayacağın bir şey varsa bunu Skype, Facebook ya da herhangi bir sosyal medya platformunda da yazmama/yapmama kuralı,
• Hangi siteden hangi oyunların ve programların indirileceği konusunda anlaşmak,
• İnternete girilecek zamanı ve bu araçları
nerede kullanacağı hakkında ilkeler belirlemek,
• Fişi çekmekle tehdit etmek yerine onu korkutan, şüpheye düşüren, utandıran, alaya alan şeyler olduğunda bunları paylaşabilmesi için ona güven vermek. Doğru cevap D'dir.

Bireysel ve sosyal ilişkilerimizin temeli olan mahremiyeti bir çok açıdan değerlendirdiğimizde şöyle özetleyebiliriz:
• Mahremiyet, bedenin dokunulmazlığıdır. Mahremiyet, tüm sosyal ilişkilerimizin temeli ve kolektivizm ile bireyselliğin kesiştiği karşılıklı saygıya dayalı etik kodların rehberliğinde tecrübe edilmesi gereken dinamik ilişkiler setidir.
• Mahremiyet, duyguların ve düşüncelerin dokunulmazlığıdır; duygular ve düşünceler bireyseldir ve özerkliğin temel unsurlarıdır.
• Mahremiyet; kişisel bilgilerin, içerik ve görüntülerin bireyin kendi kontrolümde
olmasıdır.
• Mahremiyet, bireyle ilgili alınan karar süreçlerine söz konusu bireyin katılabilmesidir.
• Mahremiyet, istediğimiz kişilerle iletişime geçebilmektir.

Doğru cevap B'dir.