AİLE SAĞLIĞI

Bir sperm, yumurta içine girdikten sonra yumurta, zarının özelliğini değiştirerek başka spermlerin yumurta içine girmesine müsaade etmez. Döllenme sonrası sperm ve yumurtanın birleşmesi sonrası oluşan
yapı, zigot olarak tanımlanır. Canlıların üremesinde zigottan sonra oluşan aşamada canlı embriyo adını almakta; üçüncü aydan sonra ise fetüs oluşumu sürecine geçilmektedir. Ovum yumurta hücresi,serviks ise rahmin boyun kısmıdır. Buna göre cevap B seçeneği fetüstür.

Ergenlikte beyinden salgılanan hormonların (FSH, LH)
artışı, bu hücrelerin aktif hale gelmesini sağlar. FSH ve LH artışı ile yumurta içindeki
ana sperm hücrelerinde bölünme başlar. Oluşan yeni hücreler de çeşitli bölünme, gelişme ve farklılaşma aşamalarından geçerek “sperm” haline gelirler. Yumurtalarda, dakikada
yaklaşık 50-200 bin adet sperm üretilir. Yumurtanın içindeki kanallarda oluşan spermler,
yumurtanın üst kutbundaki “epididim” adı verilen kanal sistemi içine girerler.Kadın periyodunda ayda bir kez yumurtalama (ovülasyon) dur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Embriyo, 10 günlükken gözle ancak fark edilebilir. Birinci ayda 1 cm, ikinci ayda 4 cm,
üçüncü ayda 9 cm’ye erişir (Gebeliğin ayının karesi yaklaşık ceninin boyunu verir). Daha
ilk haftalarda hücreler, üç germ tabakası (Ektoderm, Endoderm, Mesoderm) oluşturur.Yumurta hücresi serbest kaldıktan sonra, Corpus Luteum adını alan follikül yaklaşık
14 gün östrojen ve progesteron hormonlarını salgılar. Doğru cevap B seçeneğidir.

Gebeliğin ayının karesi yaklaşık ceninin boyunu verir). Daha
ilk haftalarda hücreler, üç germ tabakası (Ektoderm, Endoderm, Mesoderm) oluşturur. Gebeliğin ilk 8 haftası Embriyonal Dönem olarak adlandırılır. Erken Fetal Dönem, 9 ile 27 hafta arası 
dönemi kapsar. Geç Fetal Dönem  ise 28-40 hafta arası aralığa verilen addır. Bu nedenle cevap D seçeneğidir.

7.ay: Yedinci ayda fetüsün ağırlığı 1000 gr; boyu 35 cm’ye ulaşmıştır. Bebek gözlerini
rahatça açıp kapayabilmekte, parmağını emebilmekte ve ağlayabilmektedir. Işık ve sese
reaksiyon gösterir. Organlar, gelişimlerini büyük ölçüde tamamlamıştır. Doğum olursa
yaşama şansı mevcuttur. Buna göre doğru cevap D seçeneğidir.

Düşüğün sebepleri:
• Kromozom bozuklukları
• Annede diabet
• Tansiyon yüksekliği
• Hormon bozuklukları
• Enfeksiyon hastalıkları
• Annenin rahimindeki bozukluklar
• Kimyasal maddeler
• Travmalardır.
Döllenme zaman zaman da normal yerleşim yeri olan rahimde olmaz. Dış gebelik
olarak adlandırılan ve döllenmiş yumurtanın rahim dışına yerleşmesiyle ortaya çıkan bu
durum, anne için tehlikeli sonuçlara neden olabilir; annede iç kanamalar gelişebilir ve bu
durum, hayati tehdit oluşturabilir. Düşüğün sebeplerinden biri olarak sayılamaz bu nedenle cevap E seçeneğidir.

Kürtaj hiç bir zaman doğum kontrol yöntemi olarak
düşünülmemelidir. Her doğum kontrol yönteminin birey sağlığı açısından avantajları ve dezavantajları mevcuttur. Seçim yapılırken yöntemin, kadının sağlık durumuna, yaşına, dini
ve ahlaki değerlerine uygun olmasına dikkat edilmelidir. Tercih edilen yöntemler toplumlara göre değişkenlik gösterebilir. Kısırlaştırma işlemleri, doğum kontrol hapları, prezervatif,
rahim içi araçlar, sperm öldürücü maddeler, diyafram, azil ve takvim yöntemi en sık kullanılan yöntemlerdir.Buna göre cevap C seçeneğidir.

Doğal yöntemlerden en
çok bilineni ve sık uygulananı, Takvim Yöntemi’dir.Acil doğum kontrolü, normalde korunma yöntemlerinden
birini uygulamayan bir kadının korunmasız bir beraberlikten sonra 72 saat içinde
uyguladığı bazı yöntemlerdir. İki biçimde uygulanır. İlki; “Hormonal Yükleme”dir.
Yüksek doz hormon içeren tabletlerin kullanılması yoluyla kadın periyodunun her
hangi bir döneminde gebeliğin önlenmesine dönüktür. Acil yöntemlerden ikincisi ise “İlişki Sonrası RİA” takılmasıdır. Soruda ilki sorulduğu için cevap D seçeneğidir.

Bedensel Yönden Üreme Sağlığı: Üremeyi ilgilendiren organların ve beden
fonksiyonlarının iyiliği, üreme sağlığı için şarttır. Bunlarla ilgili birçok anormallik ve hastalık, üreme sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Üreme organlarının doğumsal anormallikleri, enfeksiyonlar, cinsel yolla bulaşan hastalıklar,
kısırlık, erken yaşta gebelik, çok sayıda gebelik, bedensel üreme sağlığı ile ilgili
konulardır.
b. Ruhsal Yönden Üreme Sağlığı: Üreme sağlığının ruhsal etkileri ile ilişkilidir. Gebelik ve doğum ile ilgili bedensel sorunların ruhsal etkileri, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin ruhsal etkileri, üreme anormalliklerinin ruhsal etkileri, evlilik dışı ilişkiler ve gebeliklerin ruhsal etkileri bu sağlık boyutunun bazı örnekleridir.
c. Sosyal Yönden Üreme Sağlığı: Üremenin toplumsal düzeydeki etkileri, sosyal
yönden üreme sağlığını ifade etmektedir. Erken evlilikler, cinsiyet ayrımcılığı, aile
desteğinden yoksunluk ve gebelik ve doğum sonrası eğitimin aksaması, toplumsal
üreme sağlığı üzerinde etkili olabilmektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Aşılama üç aşamada yapılmaktadır:
1. Yumurtalama günü ve yumurtalamanın uyarılması: Aşılamada, kadının yumurtalama gününün tam olarak tespiti ve uygulamanın bu günlerde yapılması, başarı
için şarttır. Alternatif olarak ilaçla yumurtalamanın uyarılması ve çatlatma işlemi
yapılır. Bundan 36 saat sonra aşılama uygulanır.
2. Sperm Hazırlanması: Babadan alınan spermlerin kaliteli olanları özel yöntemlerle
ayrıştırılarak (sperm yıkanması) konsantre edilir.
3. Aşılama: Rahim girişinden özel bir enjektörle girilerek hazırlanmış spermler rahim içerisine bırakılır. Doğru cevap 3 yani B seçeneğidir.

Bir canlının neslini devam ettirmesi için çoğalması, üreme olarak adlandırılır. Diğer bir deyişle her canlı, neslinin devamı için üremek zorundadır.

Yumurtalarda, dakikada yaklaşık 50-200 bin adet sperm üretilir. Yumurtanın içindeki kanallarda oluşan spermler, yumurtanın üst kutbundaki “epididim” adı verilen kanal sistemi içine girerler. Burada da olgunlaşmaya devam eden spermler, epididimin kuyruk kısmına geldiklerinde bağımsız hareket kabiliyeti kazanmış olurlar.

Epididim, yumurta içinde bulunan ve spermin yumurta içine girişini sağlayan kıvrımlı kanalın adıdır. Yumurtayı dölleyecek olan sperm, bu yol boyunca olgun hale gelir ve bağımsız hareket edebilir.

Yumurtalama: Yumurta hücresinin zarının çatlaması ile serbest kalan yumurta hücresinin döllenmeye hazır hale gelmesidir.

Döllenme, erkek üreme hücresi sperm ile dişi üreme hücresi yumurtanın buluşup spermin, yumurta içine girmesi halidir. Bu olay, kadın tüplerinden birisinin içinde gerçekleşir. Cinsel ilişkide boşalmadan sonra meni içerisindeki spermler, hızla serviks denen rahmin boyun kısmından içeri girerler.

Rahim içine bırakılan milyonlarca spermden sadece bir tanesi yarışı kazanır ve yumurta hücresini döller. Döllenmiş yumurta hücresine “zigot” denir.

Gebeliğin ilk 8 haftası Embriyonal Dönem olarak adlandırılır. Erken Fetal Dönem, 9 ile 27 hafta arası dönemi kapsar. Geç Fetal Dönem ise 28-40 hafta arası aralığa verilen addır.

4. Haftada embriyo

- 2-3.5 mm uzunluktadır.

- 4-12 somitli dönemdir

- Dışarıdan bakıldığında C harfi şeklindedir.

- Kalp bölgesi ventralde büyük bir şişkinlik  gözlenir.

- Otik çukur, lens plakodu, kol ve bacak  tomurcukları 4. haftanın sonunda izlenir. Yani 1 ay.

Tüm canlılar hücrelerden oluşmaktadır. Başlangıçtaki tek hücre bölünüp çoğalarak dokuları oluşturmakta, dokular da canlı bedenini meydana getirmektedir. Hücreye nasıl, ne zaman çoğalacağını, hangi doku ve organın bir parçası olacağını, şeklini, görevlerinin neler olacağını bildiren şey, kromozomlardır.

İnfertilite: Herhangi bir tedbir almayan, normal cinsel yaşam süren bir çiftin, bir yıl içinde çocuk sahibi olamamasıdır. Bu durum, üremenin gecikmesi olarak tanımlanabilir.