AİLE SAĞLIĞI

Algısal hataların ortaya çıkmasındaki unsurlardan biri “Hale Etkisi”dir. Bir kişinin diğer bir kişi ya da olayı bir tek özelliğinden dolayı tümden olumlu ya da olumsuz olarak değerlendirmesidir.

Övmek, aynı düşüncede olmak, olumlu değerlendirmeler yapmak, konuşan kişide sorununun küçümsendiği duygusunu yaratabilir.

Öfkeyi bireyin kendisi ve çevresi için zarar vermeyecek bir şekilde, saldırganca olmayan ve şiddet içermeyen bir tutumla ifade etme becerisi “öfke kontrolü” adıyla anılır.

Paradigma; belli bir zaman dilimi içinde bir grubun ya da topluluğun düşünme biçimi ve davranışlarını belirleyen dünya görüşü, algı dayanağı, izlenceler bütünü, perspektif, model olarak tanımlanmaktadır.

Özdeşim; kişinin kendinden emin olmadığı ya da kendisini pek beğenmediği zamanlar başka kişiyi taklit etme, onu model alma biçiminde kendini gösteren bir savunma mekanizmasıdır.

Kendini gerçekleştirme belirtileri; zamanı iyi kullanma, duygusal bakımdan açık olma, içten geldiği gibi davranma, kendine saygı duyma, kendini kabul etme, insanın temelde iyi bir yaratık olduğuna inanma uzlaştırıcı bir yaklaşım içinde olma, saldırganlık eğilimlerini gerçekçi bir tutumla kabullenme ve yakın ilişki kurabilme yeteneğine sahip olmadır.

İletişim engelleri bir mesajın verilmesini ve anlaşılmasını olumsuz yönde etkileyen unsurlardır. Bu unsurlar şöyle sıralanabilir: iletişimde taraflardan birinin iletişime grime amacını tam olarak algılayamaması, bedensel ya da psikolojik bir engele sahip olma, temel gereksinimlerin giderilmemiş olması, saygı ve sevgi görülmediğinin hissedilmesi, ortak yaşam alanlarının azlığı, kalabalık ortamdır.

İletişim çatışmalarının, kişiler arası çatışmanın nedenleri; biliş, kalıplaşmış düşünceler, aşırı genelleme, kutuplaştırma, kişiselleştirme, mutlakçılık, değiştirme gayreti, aşırı fedakârlık, keşkecilik, toptancılık olarak sıralanabilir.

Emir vermek, yönlendirmek, uyarmak, gözdağı vermek, ahlak dersi vermek, öğüt vermek, çözüm ya da öneri getirmek, öğretmek, nutuk çekmek, mantıklı düşünceler üretmek iletişimi bozan unsurlar arasında öğüt vermek, çözüm getirmek, yönlendirmek kapsamında sıralanabilir.

Trafik sıkışıklığı, ilerlemeyen kuyruk, otobüsün dolu ve havasız olması, yere çöp atan insanlar, politik baskılar, hava şartları, yere tüküren insanlar öfke nedenlerinden çevre faktörü içerisinde yer alır.

Soru kökünde örneklenen söylem türü bilişsel yeniden yapılandırma kapsamında örnek verilebilir. Örnekte düşünceler yerini daha gerçekçi olanla yer değiştirmiştir.

Beden dili; sözcüklere başvurmadan gerçekleştirdiğimiz duygu ve düşüncelerin yansıması olarak tanımlanır ve duygu ve düşüncelerin yüz ifadesi, beden duruşu, vb. yollarla anlatıldığı iletişim biçimi olarak nitelendirilir.

Temel olarak iletişim süreci; kaynak, ileti, kodlama, kanal, alıcı, kod açma, geri bildirim, gürültü/parazit unsurlarından oluşur. Sosyalleşme bu unsurlar içinde değildir.

Kişilerin kendileriyle ilgili zihinlerinde taşıdıkları resme benlik bilinci denir.

Soyut konuşma, iyi ve etkili bir iletişim için dikkat edilmesi gereken unsurlardan biri değildir.

Sağlık iletişiminde üç temel dinleme tekniği vardır: Aktif dinleme, reflekktif dinleme ve empatik dinleme.

İletişim sırasında konuşmacının sesinin alçalıp yükselmesi, azalıp çoğalmasına ses tonu denir.

Kıyaslamak, iletişimi bozan bir unsurdur ama kıyaslama yapmamak, bazı durumlarda iletişimde olması gereken bir unsurdur.

Sorunun üzerine gitmede ısrarcı olmak, öfke kontrolünü sağlamaz aksine iletişimi daha da zorlaştırabilir. Bu nedenle bu bir öfke kontrolü tekniği değildir.

Öfke yaşayan hastayla konuşurken sağlık personeli hastanın duygularını göstermesine olanak sağlamalıdır, bu nedenle bu duruma izin vermemesi yanlıştır.