AİLE SAĞLIĞI

Karşı cinse ilgi ve alaka sonucu ortaya çıkan duygulara ve bu yönde gelişen bedensel davranışların tümüne cinsellik diyebiliriz. Sevgi, beğenme, aşık olma, kıskanma duyguları, sevdiğini ifade etme, birlikte olma arzusu, bedensel beraberlik, cinselliğin birer yansımasıdır. Doğru yanıt C’dir.

Cinsel yönelim konusunda biyolojik bir zorunluluk olarak karşı tarafa yönelimi zorunlu gören bakışa göre normalden bir tür sapma olarak değerlendirilen tercih biçimleri şunlardır. Cinsel tercih konusunda eşcinsel nitelemesi (homoseksüel), kişinin kendi cinsiyetinde olanlara, biseksüel ise kişinin her iki cinsiyete de ilgi duymasıdır. Travesti, karşı cinsin eşyalarını kullanmaktan, kıyafetlerini giymekten, davranışlarını sergilemekten haz alan kimselere denir. Transeksüel, cinsiyetinin değişmesi gerektiğine, ruhsal olarak diğer cinsiyete sahip olması gerektiğine inanan kişidir. Doğru yanıt D'dir.

Çözüm: Sağlık, Dünya Sağlık Örgütü’ne göre fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam iyilik hali olarak tanımlanmaktadır. Ruhsal cinsel sağlık, sağlıklı cinselliğin ikinci öğesidir. Ruhsal yönden iyilik halinde, kişinin kendine sorumluluk düştüğü kadar; ebeveynlere, eğitmenlere ve diğer aile büyüklerine de düşmektedir. Sevgi, saygı, kendine güven, sevgiyi sunabilme kabiliyeti, başkalarının zarar görmesini istememe gibi olumlu duygusal gelişim, bebeklikten itibaren ebeveynlerden, büyüklerden görerek ve duyarak öğrenilen şeylerdir. Bu duygular, aynı zamanda ruh sağlığı açısından son derece önemlidir. Yeterince gelişememiş bu duygular, cinsellik hakkında olumsuz kanaatlerin oluşmasına yol açar. Cinsel sağlığın ikinci öğesi olan cinsel yönden ruhsal iyilik hali de bu nedenle bozulmaktadır. Doğru yanıt A’dır.

Toplumsal cinsiyete göre “kamusal alandaki görevler erkeklerin; ev içindeki görevler ise kadınların işidir” görüşü birçok toplum tarafından kabul görmüş ve uygulanmakta olan bir yanlış anlayıştır. Bazı toplumlarda sadece kadın olmak, kaynaklara ulaşmada ikinci planda olma sonucunu doğurmaktadır. Mal edinme ve zenginlikte kadınlar erkelere göre daha geridedir. Birçok kültürde kadın olmaya erkeğe göre daha az değer verilmektedir. Evde yapılan işler, ücretle yaptırılan işlerden çok daha az değerli görülebilmektedir. Okuryazarlık oranının kadınlarda düşük olması toplumsal cinsiyetin yansımasıdır. Toplumsal cinsiyet nedeniyle kadınların etkilendiği bazı sağlık sorunlarından da söz etmek gerekir. Öte yandan kişisel verilerin korunması her iki cinsiyet için önemlidir. Doğru yanıt E’dir.

Cinsel özerklik, cinsel bütünlük ve cinsel güvenlik hakkı: Tüm insanlar, cinsellik konularında kendi kararlarını verebilme hakkına sahip olmalıdır. Eş seçimi, cinsel açıdan etkin olmaya ya da olmamaya karar verme, istemli cinsel ilişki, istemli evlilik ve çocuk sahibi olma kararı; cinsel özerklik, cinsel bütünlük ve cinsel güvenlik ile ilintili haklardır. Doğru yanıt B’dir.

Cinsel birleşme, insan cinselliğinin sadece bir kısmıdır. Hem duygusal hem de bedensel olarak birleşme öncesi ve sonrası birçok değişimler olmaktadır ve bunlar birbirini tamamlamaktadır. Cinsel istekle başlayan cinsel fonksiyon, cinsel uyarılma, plato, orgazm ve gerileme fazlarından oluşur. Cinsel fonksiyon ile ilgili bedensel değişiklikler sadece cinsel organlarla sınırlı olmayıp tüm insan bedenini ilgilendirmektedir. Doğru yanıt E’dir.

Gerileme, cinsel ilişki sırasında vücutta ortaya çıkan değişikliklerin, orgazm sonrasında geri dönmesi aşamasıdır. Erkekte hızla gerçekleşen bu safha, kadınlarda daha uzun sürer. Bu farklılık, ilişkiden sonraki safhada, erkeğin cinsel ilgisizliği, uyuma veya yataktan kalkma isteği, kadının bu haz dolu hali devam ettirme isteği ile çatışıp problemlere neden olabilmektedir. Erkekler, gerileme aşamasından sonra bir müddet cinsel yönden duyarsız olurlar. Cinsel uyarılma ve dolayısıyla peniste sertleşme olmaz. Bu nedenle hemen tekrar cinsel birleşmede bulunamaz. Gençlerde kısa olan ve yaş ilerledikçe uzayan cinselliğe duyarsız dönemin varlığını bilmeyen bazı erkekler, sıkıntı içine girebilmektedirler. Duyarsız dönem, gençlerde birkaç dakika kadar kısa, yaşlılarda birkaç gün kadar uzun olabilir. Ortalama iki saat olarak kabul edilmektedir. Doğru yanıt B’dir.

Yetiştirilme tarzı ve kadının cinsel rolü bağlamında cinsel duygularını kontrol etme, açıklamama, cinsel hazzı ifade etmeme veya edememe toplumsal cinsiyetin bir yansımasıdır. Cinsel duyguları olumsuz ve kötü gören anlayış tarzına göre kadının cinsel arzularını ifade etmemesi gerektiği yönünde bir yargı vardır. Bu yargının sonucu olarak; kadınlar, eşleriyle olan cinsel birlikteliklerinde kendini rahat hissedememekte; kendini kontrol altında tutmaya çalışmaktadırlar. Bu durum ise cinsel uyarılmayı sorunlu hale getirmektedir. Kadınlar, genellikle, eşlerine neyi cinsel olarak uyarıcı bulduklarını, nelerden hoşlanmadıklarını söylemeye çekinirler; isteksiz veya uyarılmadıkları halde cinsel ilişkiye hayır diyemezler. Kadınlarda duygusallık erkeklere göre daha önemli olup, kırıldıklarında, incindiklerinde cinsel fonksiyonları kolaylıkla bozulur. Ancak kadınlar, bu durumu ifade etmeye çekinirler. Kronik yorgunluk veya hormonal hastalık hali yetiştirilme tarzı ile ilgili olmayabilir. Doğru yanıt C’dir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında AIDS, frengi, bel soğukluğu, klamidia ve trichomonas vardır. Doğru yanıt D’dir.

Cinsel sadakatsizlik, sosyal cinsel sağlık sorunlarından biridir.

Toplumsal cinsiyet, kadın ve erkeğin toplumdaki rollerini ve sorumluluklarını ifade etmektedir. Toplumsal cinsiyet, kadın veya erkek olmaktan farklı olarak toplumun o cinse belirlediği rolü, cinsiyete bakışı, düşünce biçimi, davranış beklentileri gibi özellikleri ifade etmektedir.

Cinsellik konularında kendi kararlarını verebilme hakkına sahip olma, cinsel özerklik, cinsel bütünlük ve cinsel güvenlik ile ilintili haklardır.

Tüm bireylerin doğum kontrol yöntemlerine başvurma hakları, üretkenlik seçiminde özgür olma ve sorumluluk hakkı kapsamındadır.

Cinsel isteksizliğin tedavisi, ancak ve ancak sebebin bulunmasına bağlıdır.

Plato, cinsel uyaranın varlığı, uyarılmanın devam etmesi ve cinsel hazzın artması ile ortaya çıkan cinsel tepkinin ikinci aşamasıdır.

Gerçek anlamda orgazm bozukluğundan söz edebilmek için, cinsel isteğin var olması ve cinsel uyarılmanın gerçekleşmesi gerekir. Öncelikle bu aşamalar sorgulanmalıdır.

Vajina çevresindeki kasların kasılması nedeniyle, cinsel birleşmenin imkânsız ya da çok zor ve ağrılı olması “vaginismus” olarak adlandırılır.

Davranış tedavisinde I. aşamada eşlere birkaç hafta cinsel ilişki yasaklanır.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmanın en etkili ve garantili yolu tek eşliliktir.