AİLE SAĞLIĞI

Aşırı iş yoğunluğu, stresli bir işle ilgileniliyor olunması, farklı kültürlerde insanlarla karşılaşılıyor ve çalışılıyor olması, farklı uzmanlık alanlarının olması, ekip çalışmasının gelişmemesi, aynı meslek ve unvanda çalışanlar arasında dahi çok fazla kıdem farklılıklarının olması, yapılan işe aşırı odaklanıldığı için çalışanlar arası iletişimin yük olarak algılanması, iletişim teknikleri konusunda bilgi yetersizliği, sağlık personelinin meslek kariyerinde iletişimle ilgili yeterli eğitim almamış olması, iş yoğunluğunun sosyalleşmeyi engellemesi, çalışanlar arasında iş dışı paylaşımların az olması temel nedenlerdir.

Sağlık kurumlarının çevresini iç ve dış hedef kitle; başka bir deyişle iç ve dış müşteriler oluşturur. İç müşterilere; personel, danışmanlar ve hissedarlar örnek verilebilir. Dış müşterilere; hastalar, hasta ailesi ve çevresi, refakatçılar ve ziyaretçiler, tıbbi malzeme ve ilaç firmaları, diğer sağlık kurumları, eczaneler, medya, sigorta şirketleri, rakipler, tedarikçiler, dernekler örnek gösterilebilir.

Yüz yüze Görüşme, Toplantı ve Törenler: Sağlık kurumlarında en sık kullanılan ile¬tişim biçimi yüz yüze iletişimdir. Anında geri bildirim sağlaması, motivasyonu artırması, empatik ortam oluşturması ve sağlık kurumları için hayati önemi olan yanlış anlamaları en aza indirmesi yönünden, çalışanların birbirleriyle, hastalarla ve yöneticilerle ilişkile¬rinde yüz yüze iletişim önemlidir.

Konferans, Sempozyum, Eğitim Toplantıları: Alanında uzman kişiler tarafından düzen¬lenen sağlık ve hastalık bilgilerini içeren, bilimsel ve eğitici programlardır (sigara bırakma programları, temel ilk yardım becerileri eğitimleri, sağlıklı beslenme eğitimleri gibi). Ku¬rum aracılığıyla bir araya gelen dinleyiciler sağlık ve hastalık deneyimlerini uzman kişiler eşliğinde tartışıp paylaşabilirler, benzer sağlık sorunları yaşayanlar için ortak eğitim top-lantıları düzenlenebilir.

Sağlık kurumlarında halkla ilişkiler birimi tarafından organize edilen çalışanlara yö¬nelik başlıca faaliyetler şöyle sıralanabilir: Kurumsal gazete, dergi ve bültenlerin yayınlanması, Sağlık, güvenlik ve kültürel faaliyetlerle ilgili el kitapları ve broşürlerin hazırlanması vb.

Hasta ve yakınlarına yönelik başlıca halkla ilişkiler çalışmaları da şunlardır; Kurumu, faaliyetlerini ve politikalarını tanıtan dergi ve gazeteler hazırlamak, Dilek ve şikâyetleri takip edip bunları değerlendirmek, sonuçlandırmak ve raporlamak, Kurumun web sayfasını düzenlemek ve güncel tutmak vb.

Bazı hastanelerde üst düzey bürokratların sağlıkla ilgili problemlerinde yardımcı olmak için protokol hizmetleri birimi bulunmaktadır. Bu birimler protokol mensubunun rande¬vu alma, poliklinik, muayene, tetkik, yatış ve taburculuk işlemlerini ve hasta ziyaretlerin¬de; karşılama, ağırlama, uğurlama işlemlerini yürütmektedir.

Tabip veya uzman tabip başka bir birime veya kuruma sevki gereken hastaların, tıbben gerekli şartlar sağ¬lanarak sevk edildiği birime veya kuruma ulaşımı için gerekli tedbirleri almakla görevlidir.

Kurumlarda amacına göre iletişim biçimleri; “bilgi sağlama”, “değerlendirici, yorumlayıcı iletişim”, “eğitici ve öğretici iletişim”, “güdüleyici, inandırıcı, etkileyici iletişim” sağlama şeklinde tanımlanır. Kurumun devamlılığı ve yönetim işlevlerinin etkili şekilde işlemesi için gerekli olan bilgi akımını içeren iletişim türü Bilgilendirici İletişimdir.

Kurumlarda önem taşıyan iletişim kanalı, biçimsel (formal) iletişimdir. Biçimsel iletişim, kurumda kurallar doğrultusunda gerçekleştirilen, kurum üyelerinin kişiliklerinden soyutlanmış, statüler arası iletişim türüdür. Diğer seçenekler bu yapının alt başlıklarını oluşturan ve her biri iletişimin farklı bir yönünü ifade eden tanımlardır.

Hiyararşi kademelerinin fazlalığı, statü farklılıkları ve kurum içi ortamda iletişimi engelleyen gürültü, mesafe uzaklığı, iş yoğunluğu gibi faktörler iletişimi engellemektedir. Kullanılan dilin sadeleştirilmesi iletişimin kalitesini ve ulaşılabilirliğini arttırır.

Sağlık kurumlarında kullanılan biçimsel iletişim araçları; bülten ya da gazete, mektup, broşür, rapor, form, afiş ve duyuru panosu, ilan (duyuru) tahtası, anket, dilek kutusu, tutanak, konferans, seminer, görüşme ve toplantıdır.

A-C-D ve E seçeneklerinde verilen örnekler; hasta ve yakınlarına yönelik halkla ilişkiler çalışmaları kapsamında değerlendirilir. Motivasyon, iletişim becerisi, stres yönetimi gibi eğitimlerin düzenlenmesi çalışanlara yönelik faaliyetlerdendir.

Sağlık kurumlarındaki kurumsal iletişim birimlerinin başında halkla ilişkiler birimi gelir. Diğer birimler ise şunlardır: Hasta İletişim Birimi ya da Hasta Hakları Birimi, Karşılama/ Danışma ve Yönlendirme Birimi, Hasta/Müşteri İlişkileri Birimi, Sosyal Hizmetler Birimi ve Protokol Hizmetleri Birimi. Yoğun bakım ünitesi iletişim birimi değil; tedavi birimidir.

Adli vakalarda ilgili mevzuatlarda tanımlanan iş ve işlemleri yapma görevi Tabip ve Uzman Tabiplere aittir.

İlaç yazma ve uygulama işi psikoloğun değil; psikiyatri uzmanının sorumluluğundadır.

Anestezide kullanılacak tüm cihaz ve ekipmanı kontrol eden ve anestezi uygulamasına hazırlayan, merkezî gaz kaynaklarının bağlantılarının doğru olup olmadığını, oksijen, azot protoksit tüplerinin doluluğunu ve bağlantılarını kontrol eden görevli Anestezi Teknisyeni ya da Teknikeridir.

İlk 4 seçenekte hemşirelerin görev ve sorumluluklarından örnekler verilmiştir. Gebelik ile ilgili konuda yetkili sağlık personeli Ebe’dir.

Kurumsal iletişim ağının niteliğini belirleyen değişkenler şöyle sıralanabilir: iletişim ağının büyüklüğü, iletinin izlediği yol, iletişim ağının geri dönüşe elverişliliği, kanal sayısı ve örgüte uygunluğu.

Sağlık kurumlarında iletişimsizliğe neden olan unsurlar şöyle sıralanabilir: yaşanan aşırı iş yoğunluğu, hastalık gibi stresli bir işle ilgileniliyor olunması, farklı uzmanlık alanlarının olması, ekip çalışmasının gelişmemesi, kıdem farklılıklarının olması, çalışanlar arası iletişimin yük olarak algılanması, iletişim teknikleri konusunda bilgi yetersizliği, iş yoğunluğunun sosyalleşmeyi engellemesi, çalışanlar arası iş dışı paylaşımların az olması, bilgi ve iletişim teknolojisinde yaşanan yetersizliklerdir. Bilgi iletişim teknolojilerinin kullanılması bu nedenler arasında yer almamaktadır.