AİLE SAĞLIĞI - Deneme Sınavı - 6

Influenza risk grubundaki erişkinlerde, yıllık yapılması gereken aşılardan biridir. Bakınız Tablo 8.2, sayfa 158.

Deliryum: Dikkat ve hafıza bozukluğu

Akılcı ilaç kullanımı, birçok ülkede aktif olarak uygulanmaktadır. Antibiyotik grubu başta olmak üzere, ilaçların aşırı ve yanlış kullanılmasının önüne geçilerek, ilaç direncinin, ekonomik kaybın ve ilaçların yan etkilerinin azaltılması amaçlanmaktadır. Akılcı İlaç Kullanım ilkeleri: • Etkinliği, uygunluğu ve güvenliği içermelidir. • Tedavide doğru tanı esastır. • İlaçlar; doğru ilaç, doğru süre, doğru uygulama yolu ve doğru dozda kullanılmalıdır. • Tedavinin başarısı, yan etkiler ve hasta uyumu değerlendirilmelidir. • Çok zaman ilaç etkileşimleri öngörülebilmelidir. • Tedavinin; maliyeti ve gerçekleşebilirliği mutlaka değerlendirilmelidir.

Yaş grubu Kaza Tipleri

Fiziksel erişilebilirlik, çevreyi her kullanıcının eşit ve aynı şekilde kullanmasını desteklemelidir. Fiziksel erişilebilirliğin kapsamı, mevcut kanun ve yönetmeliklerin karşılanmasının yanında, bunun yeterli olmayacağı görüşü ile “kapsayıcı tasarım” ve “evrensel tasarım” gibi kavramlarla genişletilmiştir. Bu kavramlar, Türkiye Cumhuriyeti’nin de imzalayarak taraf olduğu Birleşmiş Milletler‘in konu ile ilgili sözleşmesinde yer bulmuştur.

Aile Hekimlerine kaydolmak ve sağlık hizmeti almak için sağlık sigortası gerekmemektedir. Aile hekimlerinin görevleri:

Gerontoloji, yaşlanmanın nedenlerini ve sonuçlarını inceleyen, bedensel, ruhsal ve toplumsal yönlerini araştıran bir bilim dalı olarak tanımlanmıştır.

Sosyo-Kültürel Süreç: Sosyo-kültürel açıdan yaşlılık, kişinin toplumsal rol, statü ve beklentilerinin değişmesidir. Yaşlanmayla beraber rol değişikliği ve rol kaybı ortaya çıkar. Toplumsal ve aile yaşantısında da önemli değişikler olur. Prestij, yakın ilişkiler, arkadaşlar, saygınlık ve sosyal destek azalır. Yaşlılıkta en önemli değişikliklerden biri emekliliktir. Emeklilik; gelirde azalma, sosyal konum kaybı ve bakıma muhtaç hale gelme olarak yorumlanabilir. Eğer beklenilen zamanda emeklilik gerçekleşmiş, yaş- lının yeterli geliri var ve yaşlı yeni bir uğraş edinmiş ise emekliliğe uyum sağlar ve bu dönem daha stressiz olarak geçirilebilir. Yaşlılıkta sosyal temas giderek daha da azalır. Güvenli ve yakın ilişkiler, kişinin kendini iyi hissetmesi ve ruh sağlığı açısından önemlidir. Yaşlılığa uyum sağlayabilmede yakın çevreye önemli görevler düşmektedir

Osteoartrit: Orta ve ileri yaşlarda ortaya çıkan ve bu yaş grubunun pek çoğunda görülen bir eklem hastalığıdır. Halk arasında kireçlenme de denilen bu hastalık, eklemlerin kıkırdak yapısında bozulma, incelme, tahrip olma ile ortaya çıkar.

Bütün hareket süreçlerinde yavaşlama; yüz mimiklerinde azalma/yavaşlama, yürürken kolların sallanmasında azalma, öne doğru eğik vücut duruşu, yürürken küçük adımlarla ve ayağını sürüme Parkinson belirtileridir.

Yabancı Cisim Yutma: Yaşlılarda en sık yemek yeme veya yedirme esnasında oluşabilecek çok ciddi bir durum da yabancı cisim yutmadır. Yemek esansında aniden oluşan nefes darlığı, morarma, şiddetli ve sesli sesli solunum ortaya çıktığında yemeğin ya da bir cismin soluk borusuna kaçtığı düşünülmelidir. Yaşlı yemeğini tek başına yiyebiliyor olsa bile yanında bulunmak bu yüzden çok önemlidir. Soluk alıp vermenin kesilmesi sonucu beyin hasarı ve sonuçta ölüm görülebilir. Böyle durumlarda yaşlı öksürtülmeye teşvik edilir, her iki kürek kemiği arasına vurularak öksürmesi desteklenir, ağız içinde bulunan gı- dalar elle dışarı çıkarılmalıdır. Varsa takma dişler çıkartılmalıdır. Eğer sonuç alınamıyorsa “Heimlich Manevrası” denilen uygulama yapılmalıdır

Kontraktür: Kasların inatçı bir şekilde kısalmasından dolayı eklemin anormal bir biçim almasıdır

Enteral beslenme, yaşlının ağızdan beslenmesine imkanın olmadığı durumlarda besinlerin sıvı biçimde mideye ya da bağırsaklara doğrudan verilmesi biçimindeki beslenmedir.

Paylaşım Saati Aktiviteleri ile bireysel veya gruplar halinde eski deneyimler paylaşılabilir ve konu hakkında konuşmaları sağlanabilir. Paylaşım Saati Aktiviteleri ile yaşlıların geçmişleri ile bu gün arasında köprüler kurulmasının yanında var olan yalnızlık hislerinin en aza indirilmesi sağlanacaktır. Bu aktiviteler aynı zamanda gün içinde saatlerce yan yana oturan, aynı masada aylardır yemek yiyen, hatta aynı odayı haftalardır paylaşan yaşlıların bir birlerini keşfetmelerine imkânlar sunacaktır. Günlük takvim yaprağını okuma ve yorumlama, günlük gazete okuma ve haberleri yorumlama, meslek anıları, okul anıları, ev hanımlarının bir günü, çocukluk anıları vb. paylaşımlar bu meyanda planlanabilir.

Verilecek talimatlar, yaşlı kişi tarafından kolay takip edilecek formatta olmalıdır. Yazmak kalıcı bir iletişim formudur, talimatların yazılı olarak verilmesi, yaşlıya, talimatları uygun zamanlarda sonradan gözden geçirme fırsatı sağlar.

Ajitasyonu artmış yaşlıyla iletişim;

Bakteriler, virüsler, nadiren mantar veya parazitlere bağlı olarak gelişebilir. Menenjite neden olan bakterilerin çoğu, hava veya damlacık yolu ile solunum yolundan vücuda giriş yaparlar. Daha sonra kan yolu ile beyin zarına ulaşır ve enfeksiyonlara neden olurlar. Zaman zaman trafik kazası ya da yapılan ameliyatlar sırasında beyinde yer alan zarlarda enfeksiyon oluşabilmektedir.

Zatürre (Pnömoni): Alveoller olarak bilinen hava keselerini etkileyen akciğer dokusunun iltihaplanmasıdır.

Boğmaca Hastalığa, Bordetella Pertussis adlı bakteri neden olmaktadır.

Tetanoz: Clostridium Tetani bakterisinin neden olduğu ve çizgili kaslarda uzun süreli sertleşme ve
kasılmayla belirginleşen toksik ve ölümcül bir enfeksiyon hastalığıdır.