AİLE PSİKOLOJİSİ VE EĞİTİMİ

İlişkilerindeki hemen her şeyi eşlerine oranla daha tozpembe görmekte olan taraf erkektir.

İlişkilerinde sorun yaşayan çiftlerde iletişim biçimlerinde sık rastlanan aksaklıklar aşağıda
sıralanmıştır:

Eleştirme, isim takma, suçlama, küçümseme (Örn. “beni hiç düşünmüyorsun”, “kendinden başka
kimseyi dinlemiyorsun”, “tembelsin, hep kendi istediklerin yapılsın istiyorsun”, “yalnız
kendini düşünüyorsun”, “aptalın tekisin, bir işi beceremiyorsun” gibi ifadeler) yargılayan mesajlardır. Yargılayan mesajlar karşısında, eş ya geri çekilir, ya kendisi de eleştiriye başlar ya da savunuculuk artar.

Uyaran, tehdit eden, cezalandıran (Örn. “kapıdan çıkarsan bir daha giremezsin”, “bir daha geç
kalırsan kapının açılmasını bekleme”, “tartışma bitmiştir” gibi ifadeler) mesajlar kontrol eden mesajlardır. Bu tür mesajlar otoriter, tehditkar, dinleyenin kontrol edilmeye ihtiyacı olduğunun düşünüldüğü, dinleyenin yetersiz algılandığına dair bir tavır içerir.

Ben-dili mesajı oluşturulurken 3 ana ögeyi içermelidir:
1. Ne oldu
2. Ne hissettim
3. Ne bekliyorum

Aktif çatışma: Karşı karşıya gelen kişilerin birbirinde hoşlanmamaları ya da birbirlerine kızmaları durumunda ortaya çıkar. Birbirlerinin ne söylediğine aldırmadan, birbirlerini dinlemeden karşılıklı olarak birbirini eleştirir ve kavga ederler.

Pasif çatışma: Herhangi bir nedenden ötürü (çekindikleri için ya da küs oldukları için) insanların birbiri ile iletişim kurmaması pasif çatışma türüdür. Küsme, sağlıksız bir iletişim şeklidir. Etkileşim ortamını fakirleştirir. Pasif çatışmalar bazen pasif saldırganlığa dönüşebilir. Fiziksel ya da sözlü saldırganlık gibi pasif saldırganlıkta da karşımızdakini susarak öfkelendirmeye çalışırız. Pasif saldırganlıkta, küsme bir alışkanlık, susma bir silah haline gelir. Pasif çatışmalardan biri de öfkenin içe atılması, ifade edilmemesidir. Birbirine kızan insanlar aralarında hiçbir şey olmamış gibi iletişimlerini sürdürdüklerinde pasif çatışma sergilemiş olurlar.

Ruhsal boşanma; en son ve en zor aşamadır. Eşin kişiliğinden kendininkinin ayrışması ve eşin yokluğunun etkisini hissetmektir. Yeni ayrılmış eşlerin her biri yeterlilik ve bağımsızlıklarını geliştirmeye çalışır. Her bir eş, eşinin desteği olmaksızın başarısızlıkları için suçlayıcı biri olmadan tek başına yaşamayı öğrenir.

Boşanmanın çocuk üzerindeki etkileri de 5 aşamada izlenir:
1. Çocukların boşanmayı inkar etmesi,
2. Boşanma durumu yaratan nedenlere kızmaları,
3. Anne-babayı birleştirme çabaları,
4. Depresyon ve çöküntü,
5. Kabullenme