AİLE PSİKOLOJİSİ VE EĞİTİMİ

Kişilerarası iletişimin bir örneği olarak eşler arası iletişim “iki ayrı dünya olan kadın ve erkeğin, karıkoca birlikteliğinde dünyalarını birleştirme davranışları” dır. Böylesi bir davranış içine giremeyen eşlerin birbirini etkilemeleri mümkün olmayacaktır.

Yapılan araştırmalarda, kadın ve erkekler arasında bir takım iletişim farklılıkları saptanmıştır:

İlişkilerinde sorun yaşayan çiftlerde iletişim biçimlerinde sık rastlanan aksaklıklar aşağıda sıralanmıştır:

Savunucu İletişim Kalıpları: Kişilerarası iletişim açık ve savunucu olarak ikiye ayrılır. Eşlerden biri ya da ikisi, karşısındaki suçlayıcı tutum içine girdiğinde savunucu iletişim gelişir ve çatışma ortaya çıkar. Açık iletişim tarzında tartışma görülmez. Bir iletişim ortamında kişilerden birisi aşağıdaki altı tavırdan birini sergilediğinde karşısındaki savunucu iletişim kurmaya itmiş olur, yani çatışmaya yol açar: Bu kalıplardan "Stratejik mesajlar; açıkça ifade edilemeyen bir amaç için karşısındaki kişiyi yönlendirmeyi amaçlayan mesajlardır. Mesaj hedefine ulaşırsa sorun çıkmaz ancak eş altındaki amacı anlar ve karşı çıkarsa sorunlar ortaya çıkacaktır. Sözsüz manipülasyon (surat asma, küsme, iç çekme, diğerini dinlemeyip televizyon seyretmeye gazete okumaya devam etmesi), Sözlü manipülasyon (“beni seviyorsun değil mi…o zaman şu işi halleder misin benim için”).

Savunucu İletişim Kalıpları

Kişilerarası iletişim açık ve savunucu olarak ikiye ayrılır. Eşlerden biri ya da ikisi, karşısındaki suçlayıcı tutum içine girdiğinde savunucu iletişim gelişir ve çatışma ortaya çıkar. Açık iletişim tarzında tartışma görülmez. Bir iletişim ortamında kişilerden birisi aşağıdaki altı tavırdan birini sergilediğinde karşısındaki savunucu iletişim kurmaya itmiş olur, yani çatışmaya yol açar:

Yoğunluk çatışması: İki kişini görüşleri arasında kısmen uyuşma olması halinde yoğunluk çatışması söz konusu demektir. Birinin çok beğendiği bir film için diğeri güzel olduğunu kabul etmekle birlikte o kadar da olmadığını söyleyebilir.

Sadakatsizlik, “mevcut birliktelik dışında üçüncü kişi ya da kişilerle yaşanan duygusal ve/veya fiziksel bir ilişki sonucu mevcut birlikteliğin beklentilerinin ya da standartlarının çiğnenmesi” olarak tanımlanabilir. Aldatma, “sadakatsizlik sonucu kaçınılmaz olarak ortaya çıkan çeşitli yalanlar ya da dürüstlük dışında kalan söylem ve davranışlar” olarak tanımlanmaktadır.

Sadakatsizliğin evlilik ilişkisine etkileri;

Sadakatsiz Eşin Kayıpları

Dolayısıyla gurur sadakatsiz eşin kayıplarından değildir.

Evlilik Dışı İlişki Tipleri

Amaçlarına göre evlilik dışı ilişkinin sınıflandırılması;

Bir sadakatsizlik olayından sonra ilişkilerine devam edebilmek için çiftler;

Boşanma Nedenleri

Boşanmanın Altı İstasyonu

Boşanmanın 6 paralel istasyondan yani ardı ardına gelen 6 evreden oluştuğunu ileri sürer.

İletişimin dört temel öğesi bulunmaktadır. Bunlar mesajı gönderen kişi, mesajın yapılandırılması, mesajı alan kişi ve iletişimin yer aldığı ortam olarak adlandırılmaktadır. İletişim sorunlarının oluşmasındaki en temel etmen mesajın yapılandırılması ile ilgilidir. Mesajın yapılandırılması sırasında mesajda kullanılacak kelimeler, ses tonu, beden dili özenle seçilmezse iletişim sorunları oluşur. Dolayısıyla doğru cevap B'dir.

Yapılan araştırmalar kadın ve erkekler arasında birtakım iletişim farklılıkları olduğunu göstermektedir. Bu bulgulardan birkaçı şöyledir: kadınlar daha çok özel, erkekler genel konuşmaları tercih eder. Kadınlar duygusal içerikli mesajları erkeklere göre daha sık kullanırlar. Kadınlar değil erkekler ilişkilerindeki hemen herşeyi eşlerine göre daha tozpembe görürler. Dolayısıyla I ve III'te verilen bilgi bu farklara ilişkin doğru bilgiler içermektedir. Doğru cevap D'dir.

Fitzpatrick ve Ritchie'nin ortaya attığı aile biçimlerinden olan "bağımsız çiftler"in özelliklerinden bazıları şöyledir: Bu çiftler tarafından aile içi bağımsızlık önemsenir. Bu çiftler tartışmaları iyi yönetirler ve çatışma ile daha kolay baş ederler. Kadın ve erkek eşitliğine inanırlar ve bunu çocuklarına aşılarlar. Bu ailede samimiyet az değildir. Samimiyetin az olduğu aile biçimi "ayrı çiftler"dir. Dolayısıyla I, II ve IV'ü içeren E seçeneği doğrudur.

İletişimde karşıdaki kişiyi savunmaya iten bazı iletişim tavırları vardır. Teşhis koymak, tavsiye vermek ile surat asmak ve küsmek gibi sözsüz manipülasyon yapmak bu tavırlardandır. Doğru cevap E'dir.

Ben-dili'nin üç temel öğesi bulunmaktadır. Bunlar: ne oldu, ne hissettim, ne bekliyorum'dur. Olay, durum "ne oldu", olayla ilgili hissedilenler "ne hissetttim" ve olması beklenilenler de "ne bekliyorum" kısmında iletilir. Bu cümle ben-dilinin yalnızca "ne oldu" öğesini içermektedir. Dolayısıyla bu cümle aslında tam bir ben-dili ifadesi değildir. Doğru cevap A'dır.

İletişim çatışmaları belli aşamalarda gerçekleşir. Son aşamada çatışmalar uzlaşı ile tamamlanır ve bu aşamaya kararlaştırılmış aşama adı verilir. Doğru cevap E'dir.

Küsmenin bir alışkanlık olduğu ve birbirlerine kızdıkları halde hiçbir şey olmamış gibi iletişimin sürdürüldüğü ilişki biçiminde Graph Teorisi'ne göre pasif çatışmanın hakim olduğu belirtilebilir. Bu çatışma türünde öfke ifade edilmez içe atılır ya da küserek sağlıksız bir yolla ifade edilir. Doğru cevap B'dir.

Evlilik dışı ilişkilere dair insanların bazı gerçekçi olmayan inançları veya mitleri vardır. "Evlilik dışı ilişkiden sonra yaşanan kriz evliliği bitirebileceği gibi daha iyiye de götürebilir" ifadesi bir mit değil, gerçekçi bir düşüncedir. Çünkü bütün evlilik dışı ilişkilerin boşanma ile sonuçlanacağını beklemek gerçekçi değildir. Bazen çiftler evlilik dışı ilişkiden kaynaklı yaşayacakları krizleri başarıyla atlatıp evliliklerini daha da güçlendirebilirler. Dolayısıyla C şıkkı doğrudur.

Sosyal Değiş-Tokuş Kuramı'na göre bireyler alternatifler karşısında kendi evlilikleri daha karlı olduğu müddetçe boşanmazlar. Ayrıca evliliği sona erdiren taraf ilişkinin bitmesini en çok isteyen taraftır. Dolayısıyla I ve II içerdiği bilgi açısından doğrudur. Ancak bu kuram yas modeline dayalı olarak geliştirilmemiştir. Bu modele dayalı olarak geliştirilen "Kriz Kuramı"dır. Dolayısıyla III yanlıştır. Böylelikle cevap I ve II'yi içeren D şıkkıdır.

En son boşanma istasyonu altıncı ve en zor aşama da olan ruhsal boşanmadır. Bu aşamada birey eşin kişiliğinden kendi kişiliğini ayrıştırır. Birey, eşin desteği olmadan tek başına yaşamayı öğrenir.