AİLE KATILIMI VE İŞBİRLİĞİ - Deneme Sınavı - 7

Toplum temelli bakım hizmetleri; Evde bakım, işyerinde bakım, okulda bakım, rekreasyon evleri, spor kulüpleri dir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Konsültasyon yaklaşımı; kendi uzmanlığının dışında farklı bir sağlık uzmanından görüş alarak sorunun anlaşılması ve tedavisini kolaylaştırmaktır. Sınırlı bir iş birliği olur, sürdürülebilir ve tek başına yeterli bir yaklaşım değildir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kardeş ilişkilerinin doğum sırası, yaş farkı, cinsiyet, çocuğun mizacı ve ebeveyn tutumları gibi faktörlerden etkilendiği gözlenmiştir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Engelli çocuktan daha küçük olan ve engelli olmayan çocuklar, daha büyük olana kıyasla, kardeşlerini reddetme hissine daha eğilimli oldukları sonucu doğum sırası faktörünün kardeşler arası ilişkileri etkilediği sonucunu desteklemektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Engelli kardeşe sahip engelli olmayan kardeşlerin tepkileri; kızgınlık, düşmanlık, suçluluk, gücenme, keder üzüntü, kıskançlık, kabul, korku, utanma vb. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ailelerin yaklaşık  gelecekte engelli çocuklarının hayatını kolaylaştırmak için yaptıkları planlar; vesayet, karar verme desteği, mali planlama vb. Doğru cevap C seçeneğidir.

Bakım hizmetleri, rehabilitasyon hizmetleri, tıbbi hizmetler, eğitim öğretim hizmetleri, mesleki ve toplumsal rehabilitasyon konusunda engelli bireylerle çalışan tüm meslek elemanları ile bakım sorumluluğunda olan kişilerin iletişim ve etkileşim içinde olması gerekmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Girli nin 1995 yılında yaptığı çalışma sonuçlarından birisi; zihinsel yetersizliği olan kardeşe sahip normal gelişim gösteren çocukların kabul düzeyleri ile kaygı düzeyleri arasında istatistiksel anlamda önemli bir ilişki olmadığıdır. Doğru cevap A seçeneğidir. 

Atasoy (2002), otistik kardeşe sahip normal gelişim gösteren 9–16 yasları arasındaki çocukların, otizme ilişkin bilgi düzeyleri ile otistik kardeşlerine yönelik tutumları arasındaki ilişkiyi incelediği çalışmasında, çocukların otizm tanısı almış kardeşlerine yönelik tutumlarını ölçmek amacıyla “Engelli Kardeşe Yönelik Tutum Ölçegi (EKYTÖ)” ile yine çocukların otizme ilişkin bilgi düzeylerini belirlemek amacıyla “Otizm Bilgi Düzeyi Belirleme Testi (OBDBT)” kullanılmıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Leane ve arkadaşları (2016)’da yaptıkları çalışmada Zihinsel Engelli ve Otistik Spektrum Bozukluğuna sahip kişilerin yetişkin kardeşleri arasındaki ilişkileri, rolleri ve destek gereksinimlerini incelemişlerdir.

Kardeş İlişkilerini Anlama: Kardeşlik rolleri birçok form alır, sıklığı zamanla değişir. Ancak yetişkin normal gelişim gösteren kardeşlerin en yaygın yaşadıkları duygular; suçluluk, gerginlik ve çocukluk döneminde korku iken yetişkinlik döneminde özellikle yasal ve mali destek gereksinimi öne çıkmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Leane ve arkadaşları nın çalışma sonuçlarından birisi; Mevcut Yetişkin Kardeşlerin Rolleri ve Deneyimleri: suçluluk, kızgınlık, karmaşık duygular, yasal ve mali destek. Doğru cevap D seçeneğidir. 

Cicirelli’ye (1994) göre, bazen normal gelişim gösteren kardeşin üstlendiği önemli aile rolleri, yeterlilik duygularını güçlendirerek sorumluluk duygusu kazanmalarını ve olgunlaşmalarını hızlandırabilmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Ataerkil geniş aile: Ailenin başı ve eşi, evli oğulları, gelinleri veya bir evli oğul ve diğer bekâr çocukları ya da tek bir evli oğul, gelin ve torunların birlikte oturdukları bir aile biçimidir.

Geçici geniş aile: Aile başkanının kendi ana ve babası (veya bunlardan biri), bekâr kardeşleri, eşinin benzer akrabaları ya da her ikisinin diğer akrabalarının bulunması ile oluşan aile biçimidir.

Başbakanlık Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı (1994) ailenin işlevlerini dörde ayırmıştır. Bunlar şu şekilde ifade edilmiştir:
a. kolaylaştırıcı
b. arabulucu
c. uyum sağlayıcı
d. birbirinden farklı yetenek ve potansiyele sahip üyeler için korucuyu bir sistem.

İş birliği sürecinin gerçek, samimi bir iş birliğine dayanması, sadece sözde kalmaması ve bu sürecin olumlu bir şekilde gelişmesi için bazı özelliklerin bilinmesi ve izlenmesi önemlidir. Bu özellikler:

Gönüllülük

Eşitlik

Ortak bir amaç

Ortak kaynaklar

Kararlar için sorumluluk

1. Açıklayıcı sorular: Başlatan kişi ya da kişiler karşılaşılan problemi ya da durumu anlatır ve açıklarlar. Kolaylaştıran kişi ya da kişiler de sorular sorarak problemin ya da durumun daha açık ve anlaşılır olması için çaba gösterirler.
2. Özetleme: İş birliği içinde çalışan ekip probleme ya da duruma özgü özellikleri, bilgileri, görüşleri, örüntüleri bir araya getirerek karşılan açmazı ya da durumu özetlemeye çalışır.
3. Müdahaleler ve tahminler: İş birliği içinde çalışan ekip karşılaşılan problemi ya da durumu aşmaya hizmet edebilecek en az üç farklı plan geliştirir. Ekip geliştirilen bu planların olası sonuçlarını da tartışır.
4. Değerlendirme: Ekip uygulanacak planı ve bireydeki değişimi izlemeye yönelik strateji
de içeren bir değerlendirme planı hazırlar. Ekip sürecin ilerleyişine göre planın uygulanma süresince ihtiyaç olabilecek değişiklikleri değerlendirmek üzere toplantılar gerçekleştirir.

Uzman ve ailenin sağlıklı bir iş birliği süreci geliştirmesini ya da süreç içinde bir problemle karşılaştığında etkili çözümler geliştirmelerini etkileyebilecek çeşitli etmenler bulunmaktadır. Bunlar: zaman, beceri, güven, saygı ve etkili iletişim becerileridir.

Etkili iletişim kurma becerisi etkili iş birliği sürecinde temel faktördür.

Kaynak: Kaynak mesajı göndererek iletişimi başlatan kişidir. Kaynak bir kişi ya da örgüt olabilir. Kaynak duygu, düşünce ya da bilgilerini başka bir kişiye ya da gruba aktarmak amacıyla araçları/ kanalı kullanarak iletişimi başlatır.