AİLE İÇİ UYUMLU ETKİLEŞİM - Deneme Sınavı - 11

Portes ve ark. (1992) yaptıkları çalışmada çocuğun boşanma sürecine gösterdiği uyumla yakından ilişkili dört faktör be­lirlemiştir. Bunlar; çocuğun baş etme becerileri, boşanmadan önce ve sonra ailenin işlevselliği ve durağanlığı, sosyal destek ve boşanma sonrası koşul­lardır. Bu dört faktörden çocuğun boşanma sürecine uyumunu en iyi yordayan değişkenin baş etme bece­risi olduğu görülmüştür.

Boşanmanın Uzun Süreli Etkileri; Sosyal bilimciler, boşanmanın yalnızca kısa süre­li değil uzun dönemli (iki veya üç yıldan fazla süren) bazı sonuçları da olabildiğini ortaya koymaktadır. Boşanmış ailelerden gelen bireyler arasında tipik olarak görülen sorunlar yüksek oranda madde ve alkol kullanımı, daha fazla davranış problemi, ko­runmasız cinsel faaliyetler ve zayıf okul performan­sı; ileri ergenlik ve erken yetişkinlikte, evliliğe karşı olumsuz tutum ve yüksek boşanma oranı dâhil karşı cinsiyetle zayıf kişilerarası ilişkilerdir.

Bunlardan birincisi olan sosyalleşme modeli, boşanmanın olumsuz etkilerini tek ebeveynli ailelerdeki yetersiz düzeydeki öğrenme yaşantılarına bağlamaktadır.

Üçüncü açıklama aile stresi modelidir. Bu model boşanmayı çocuklar açısından bir yıkım olarak gör­mektedir. Boşanmayla birlikte okul değiştirme, ta­şınma, büyükanne ve büyükbabayla olan ilişkilerin kesilmesi gibi olaylar çocuk için stres verici yaşan­tılardır.

Çocukların Mizacı ve Cinsiyeti; Çocuklar davranış biçimleri, duyguları ve ka­rakteristik tepki biçimlerindeki bireysel farklılıkları içeren mizaç özellikleri açısından farklılaşırlar.

Anne ile yaşayan erkek çocukları boşanmadan 2 ya da 3 yıl sonra bile saldırgan davranışlar gösterirken, kız çocuklarındaki duygusal ve sosyal uyum bozuklukları boşanmadan 2 yıl sonra tamamıyla yok olabilmektedir. Bu durum boşanmanın kız ve erkek çocuklarını
farklı şekilde etkilediğini göstermektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Ebeveynlerin boşanması ve çocukların uyumu arasındaki ilişkiyi irdelerken, aile süreçlerini ve aracı değişkenleri göz önünde  bulundurmak gerekir. Bu ilişkiye aracılık eden değişkenler arasında düzenleyici faktörlerden olan "boşanma öncesi çocukların uyumu" yoktur. Doğru cevap E seçeneğidir.

Ebeveynlerin boşanması ve çocukların uyumu arasındaki ilişkiyi açıklamaya yardımcı olan faktörlerden biri de boşanmanın ardından ebeveynlik tutumlarındaki aksamalardır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Evlilikteki bozulmaların çocukların uyumu üzerindeki kısa süreli etkileri birçok araştırmanın odak noktası olmuştur. Bu çalışmalarda genellikle çocukların sosyoduygusal ve bilişsel gelişimleri ele alınmıştır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Boşanmış ailelerden gelen bireyler arasında tipik olarak görülen sorunlar yüksek oranda madde ve alkol kullanımı, daha fazla davranış problemi, korunmasız cinsel faaliyetler ve zayıf okul performansı; ileri ergenlik ve erken yetişkinlikte, evliliğe karşı olumsuz tutum ve yüksek boşanma oranı dâhil karşı cinsiyetle zayıf kişilerarası ilişkilerdir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Boşanmış ailelerden gelen bireyler arasında tipik olarak görülen sorunlar yüksek oranda madde ve alkol kullanımı, daha fazla davranış problemi, korunmasız cinsel faaliyetler ve zayıf okul performansı; ileri ergenlik ve erken yetişkinlikte, evliliğe karşı olumsuz tutum ve yüksek boşanma oranı dâhil karşı cinsiyetle zayıf kişilerarası ilişkilerdir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Evlilikteki bozulmaların çocukların uyumu üzerindeki kısa süreli etkilerinden ikincisi, çocuklar ebeveynlerinin arasında kalmaktan  dolayı kendilerini kaygılı ve depresif hissederler. Çocuklar iki ebeveynine de büyük bir sadakatle bağlıdırlar, bu yüzden onlardan birini seçmek zorunda bırakıldıklarında çok büyük stres yaşarlar. Doğru cevap A seçeneğidir.

Aile sistemleri kuramının temel kavramları: sistem, alt sistemler, sınırlar, içsel ve dışsal girdi ve çıktılar, sistem hiyerarşisi, dönüşüm kuralları, geri bildirim mekanizması, hedefler, değişim ve denge olarak sıralanabilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Dengeden sapma azalacağı yerde artıyor ve sistemde daha fazla değişim ortaya çıkıyorsa, olumlu geri bildirim döngüsü tamamlanmıştır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Ebeveynlerin çocuklarının kişisel ilgi, merak, motivasyon ve
gelişimsel ihtiyaçları kapsamında farklı biçimlerde sundukları bazı önemli destekler şu şekilde sıralanabilir: Duygusal bağlantıyı gündemlerinde tutmak: Bağlanma • Çocuklarını yetiştirirken olumlu tutumlar benimsemek: Stiller • Çocuklarını sosyal ilişkilerinde cesaretlendirmek, bilgilendirmek ve eğitmek: Rehberlik, Koçluk veya Akran İlişkilerini Yönetmek şeklinde sıralanmaktadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Başlangıç evresinin bazı zorlukları ve görevlerinden ilki, çiftin ortak önceliklerini ve hedeflerini belirlemesi ve ortak bir yaşam biçimi oluşturmasının beklenmesidir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yaşam döngüsü analizi, Paul Glick’in (1947) tanımladığı ve zaman temelli önemli yaşam döngülerine ait demografik bilgiye dayanmaktadır. Buna göre bu anahtar olaylar: ilk evlilik, ilk çocuğun doğumu, son çocuğun doğumu, ilk çocuğun evliliği, son çocuğun evliliği, eşin ölümü ve geride kalan eşin ölümüdür. Doğru cevap C seçeneğidir.

Çocuğun kendisine bakım veren yetişkinle kurduğu en temel duygusal bağ, bağlanma olarak adlandırılır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Feminist Aile Kuramı, feminist kuramdan etkilenmiş ve odak noktasını cinsiyetler arasındaki ilişkiler olarak belirlemiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Ellili yaşlar yaşamın daha sakin denilebilecek bir dönemidir. Orta yaş evresindeki aileler, evdeki son kalan çocuk da evi terk ettiğinde başlayan ve emekliliğe değin süren döneme denk gelir. Doğru cevap A seçeneğidir.