AİLE İÇİ UYUMLU ETKİLEŞİM - Deneme Sınavı - 10

Doğum evresi ile ebeveynlik evresi arasındaki geçiş oldukça yavaş ve beklendik iken aile üyelerinden birinin hastalığı, iş kaybı ya da vefatı gibi sorunlar aile yaşam döngüsünü aniden etkileyen birer krizdir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Aile, çift, ebeveyn, evlat kimlikleri ise temel olarak bir ailenin ortak hedefini, aile içinde üstlenilen davranışları, rolleri ve iletişim biçimlerini kapsamaktadır. Soyadı, ortaklaştıkları semboller, ritüeller ve kullanılan dil de aile kimliğinin birer parçasıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Verilen örnek süreç içerisinde yapılan gözlemlere odaklanmak yönünde bir geri bildirim örneğidir. "Bu hafta 4 kere odadan kirli çoraplarını topladım" ölçülmüş ve süreci belirten bir ifadedir "her zaman senin kirli çoraplarını ben topluyorum" şekline dönüştüğünde abartılmış bir ifadeye dönüşür.

İlişkinizi garanti altında gördüğünüzü söylemek "besleyici ilişkiler" yaklaşımına tamamen zıt bir yaklaşımdır.

Modelde kriz (X faktörü), çeşitli iniş-çıkışların olduğu bir durum olarak tanımlanmaktadır. Daha sonra buna A, B ve C faktörleri eklenmektedir. ABC-X modelinde "X" faktörü krizi ifade etmektedir. ABC-X modeli olarak bilinen ABCX formülünde A faktörü, krize neden olan olay ya da stres yaratıcılar; B faktörü, kriz ile baş edebilmek için sahip olunan kaynaklar ve C faktörü ise, olayların subjektif tanımı yani al­gılanma biçimidir. Doğru cevap "C" seçeneğidir.

Boşanma, bebeklerde ve erken çocuklukta o dönemin önemli özellikleri olan sosyoduygusal gelişimi ve bağlanmayı etkiler. Doğru yanıt C'dir.

Ebeveynleri boşanan çocuklar içinde bulundukları gelişim dönemlerine göre boşanma sürecinden farklı şekilde etkilenmekte ve farklı tepkiler ortaya koymaktadır. 7-12 yaş grubundaki çocuklar daha çok  problemli davranışlar, düşük öz güven ve düşük sosyal destek belirtileri göstermektedirler.

3-5 yaş dönemindeki çocuklar boşanma sürecinde, kendilerinin ebeveynleri
tarafından onaylanmayan kötü davranışlar sergilediklerini düşünebilirler. Bunun sonucunda,  kendilerini suçlamayabilmekte ve iyi davranırlarsa ebeveynlerinin tekrardan bir araya geleceğine inanabilmektedirler. Bu düşünceyle, ebeveynlerini memnun etmek ve onları tekrardan bir araya getirmek için çok iyi davranışlar sergilemeye çalışırlar. Doğru yanıt A'dır.

6-8 yaş grubundaki  çocuklar, ailelerinden bağımsız davranmaya ve çeşitli sorumluluklar almaya başlarlar. Bu dönem çocukların okula başladıkları dönemdir. Çocuklar kendilerini büyük dünyanın bir parçası olarak görürler ancak ebeveynlerinin vermiş olduğu güvenlik duygusuna fazlasıyla ihtiyaç duyarlar. Doğru yanıt E'dir.

Egosentrik düşünce tarzı ergenlik döneminin en belirgin özelliğidir. Ergenler bu döneme özgü egosentrik (ben-merkezci) düşünce tarzlarından dolayı, yaşadıkları olayları eşsiz ve çok olağan dışı değerlendirirler.  Dolayısıyla da çocuk ve yetişkinlere göre daha hassastırlar. Doğru yanıt D'dir.

Bu alandaki karmaşık bulgular olmasına karşın, boşanma kız ve erkek çocukları farklı yönlerden etkilediği söylenebilir. Kızlar önceki durumlarına çok çabuk dönerken, erkek çocukları hem evde hem de dışarıda davranış problemleri, saldırganlık ve kişilerarası problemler yaşayabilmektedirler. Erkek çocukları saldırganlıklarını çoğunlukla doğrudan çevreye yansıtırlar oysa ki kız çocukları düşünce ve duygularını gizlemeyi tercih ederler ve daha uyumlu davranışlarla bunu gösterirler.

Boşanma neticesinde ailenin gelir düzeyinde farklılıklar meydana gelmektedir. Dolayısıyla boşanma yaşantısı, ekonomik güçlüğe yol açan bu süreçte çocukları olumsuz yönde etkileyecektir. Çalışmalar, özellikle boşanmayla birlikte ortaya çıkan akademik başarıdaki azalmanın, büyük oranda evin gelir düzeyiyle ilişkili olduğuna işaret etmektedir. Doğru yanıt C'dir.

Boşanmış ailelerden gelen bireyler arasında tipik olarak görülen uzun süreli sorunlar yüksek oranda madde ve alkol kullanımı, daha fazla davranış problemi, korunmasız cinsel faaliyetler ve zayıf okul performansı; ileri ergenlik ve erken yetişkinlikte, evliliğe karşı olumsuz tutum ve yüksek boşanma oranı dâhil karşı cinsiyetle zayıf kişilerarası ilişkilerdir. Doğru yanıt E'dir.

Boşanma gibi stresli yaşam olayları ve yetersiz ebeveynliğe maruz kalma, zor
mizaca sahip çocukların problemlerini çoğaltabilir. Zor mizaçlı çocukların okulu bırakmaları, depresyona girmeleri ve ergenlikte anti-sosyal davranışlar sergilemeleri daha muhtemeldir. Boşanmanın ardından, zor çocuklara bakmak genellikle daha da güçtür. Doğru yanıt C'dir.

Örtük çatışma çocukları ebeveynler arasında taraf olmaya zorlama, çocukları ebeveynleri arasında laf taşımaya zorlama gibi pasif saldırgan davranışları içerir. Seçeneklerde verilen örneklerde A seçeneği hariç açık çatışmaya örnek teşkil etmektedir. Doğru yanıt A'dır.

Çocuğun yaşı, karakteri ve cinsiyeti boşanma ile çocuğun uyumu arasındaki ilişkide düzenleyici faktörlerdendir.

3-5 çocukta benlik kavramının geliştiği, çocuğun kendisini iyi veya kötü olarak değerlendirebileceği yaş aralığıdır.

9-12, çocukların boşanmayı anne babalarının problemi olarak algılama eğilimlerinden dolayı, boşanmayla ilgili bütün olumsuz duygularını ebeveynlerine yönelttikleri yaş dönemidir.

Önemli sorumluluklar alma, ergenlerdeki egosentrik düşünce yapısının bir sonucu değildir.

Boşanmanın ardından zor çocukların okulu bırakmaları, depresyona girmeleri ve ergenlikte anti-sosyal davranışlar sergilemeleri daha olasıdır.