AİLE EĞİTİMİ - Deneme Sınavı - 18

Güven, işbirliğinin başlatılması ve verimli sürdürülmesinin yapı taşlarındandır.

İşbirliğinin temel ilkeleri
• Aileler ve profesyoneller çocuğun faydası için çalışır.
• Karşılıklı taraflar birbirlerinin bu ilişkilere kazandırdığı beceri ve uzmanlığa saygı duyar.
• Güven, bu ilişkilerin temel yapı taşı olarak algılanır.
• İletişim ve bilgi paylaşımı açıktır ve tarafsızdır.
• Katılımcılar/paydaşlar ortak karar alırlar
• Herkesin fikirleri tartışmaya ve uzlaşmaya açıktır.

Çeşitli araştırmalarda eğitimciler açısından tespit edilen sorunların bazıları şunlardır:
• Ailelerle ilişkilerin bazı durumlarda gergin ve anlamsız görülmesi
• Ailelerle en iyi nasıl iletişim kurulabileceğinin bilinmemesi
• İletişim kurma konusunda duyulan kaygı
• Ailelerle konuşma konusunda isteksizlik
• Yeterli zaman olmadığının düşünülmesi

Bu sorunların kaynakları ise şöyle açıklanmaktadır:
• Eğitimcilerin ailelerle iletişimde yetersiz eğitimi
• Uygun eğitim konusunda eğitimciler ile ailelerin anlaşamaması
• Ailelerle eğitimciler arasındaki kültürel uyuşmazlıklar

Bülten: Belli periyodik zamanlarda hazırlanan ve süren bir durum hakkındaki gelişmeleri duyurmaya yarayan bilgilendirme amaçlı belgelerdir.

Ailelerin dikkat etmesi gereken diğer bazı hususlar Okul Öncesi Eğitim Programında (MEB, 2013) şu şekilde sıralanmıştır:
• Aileler okulun aile katılım programlarını özenle takip etmelidirler.
• Okulun programı dışında, öğretmene danışılmadan, evde çocuklara okuma-yazma öğretmemelidirler.
• Okula hazırlığın sadece bilişsel gelişimden ibaret olmadığını, çocuğun tüm gelişim
alanlarını eşit şekilde desteklemek gerektiğini unutmamalıdırlar.
• Okulun programına müdahale etmemelidirler.
• Okul ve öğretmenden okul öncesi eğitimin amaçları dışında olan (okuma-yazma, çarpma vb. öğretmek gibi), çocuğun ilköğretimde öğreneceği yeterliklerin kazandırılması için taleplerde bulunmamalıdırlar.
• Çocuklarını diğer çocuklarla kıyaslamamalıdırlar

Eğitimcilerin ailelerle işbirliği konusundaki sorumluluklarına gelince;
• Ailelere karşı önyargılı davranmamak
• Sosyokültürel farklılıklara saygı duymak, bu farklılıkları anlamak ve olumlu tepkilerde bulunmak
• Öğrencilerine ve ailelerine hiç bir şekilde ayrımcılık yapmamak, herkese eşit mesafede ve adil olmak
• Kendi haklarından haberdar değillerse ailelerde ve çocukta haklarının farkındalığını oluşturmak
• Aileleri etkili bir şekilde dinlemek
• Ailelerin fikirlerine açık olmak
• Kendi fikirlerini tartışmaya açmak
• Her aile için makul zaman ayırmak

Takip: Uzlaşılarak hayata geçirilen çözümlerin ortaya çıkardığı sonuçların izlenmesidir.

İçerik: İletişimde bilginin net olmaması, dil sınırlılıkları, teknik terimlerle konuşma ve paydaşların
farklı hedefleri veya ajandalarının olması gibi durumlar iletişimin içeriğinden kaynaklı sorunlardır.

Ailelerle doğrudan çalışan meslek gruplarından biri psikologlardır.

Toplayıcı rolünün yanı sıra  doğurganlığının toplumda kadına saygınlık getirdiği ve kadın ile erkeğin eşit statüde olduğu iddia edilen toplum,  avcı ve toplayıcı toplumdur.

Tek eşlilik ve çekirdek aile yapısının ortaya çıktığı ifade edilen toplum tarım toplumudur.

Aile temel ekonomik birim olarak üretim işlevini sanayi toplumunda yitirmiştir.

Urie Bronfenbrenner’in (1977) Ekolojik Sistemler Kuramı çocuğun toplumun bir üyesi olması için geçen süreci ele almakta ve çevresel sistem aracılığı ile bu süreci açıklamaktadır.

Çocuğun yaşantısında çocuğu etkileyen farklı sistemler yer almaktadır. Bu sistemler mikrosistem, mezosistem, ekzosistem, makrosistem ve kronosistemdir.

Çocuğun sağlıklı gelişim göstermesi sistemler arasındaki tutarlılığa bağlıdır. Okul ve aile sistemlerindeki uygulamaların bağlantılı olması ve birbirini tamamlayıcı nitelikte olması gerekir.

Ekolojik Sistemler Kuramı çocuğun gelişimini doğrudan ya da dolaylı etkileyen beş çevresel sistem üzerine odaklanmaktadır

Mezosistem: Çocuğun ilişkide olduğu en az iki farklı mikrosistem arasındaki ilişki- lerdir. Örneğin çocuk, aile ve okul mikro sisteminin içinde yer almaktadır. Aile or- tamında gerçekleşen olayların etkisi okul ortamına yansıdığı gibi okul ortamında gerçekleşen olayların etkisi de aile ortamına yansımaktadır.

Ekzosistem: Çocuğun doğrudan içinde bulunmadığı fakat gelişimini dolaylı olarak etkileyen etkileşimlerdir. Örneğin iş yerinde işvereni tarafından baskı gören bir annenin ev ortamında çocuklarına baskıcı ve otoriter tavır içeren davranışlar sergilemesi.

Ekolojik Sistemler Kuramı: Bronfenbrenner’in mikrosistem, mezosistem, ekzosistem, makrosistem ve kronosistem adını verdiği çevresel sistemler aracılığı ile çocuğun toplumun bir üyesi olma sürecini ele aldığı kuramdır.

Swap (1993) okul ve aile ilişkilerini koruyucu model, okuldan eve geçişli model, zenginleştirilmiş program modeli ve iş birliği modeli olmak üzere dört temel model çerçevesinde açıklamaktadır. Bu model okul ve aile arasında anlamlı bir iş birliği oluşturulmasına engel olan durumlara açıklık getirmeyi ve bu engellerin ortadan kaldırılarak okul ve aile iş birliğinin oluşturulmasını amaçlamaktadır. Swap’a göre okul aile iş birliği çocuğun başarısını, kendine olan güvenini, okula devam etme oranını artırmaktadır.