AFETLERDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİMİ

Soğutarak söndürme, havayı kesme, yanıcı maddeyi ortadan kaldırma ve zincirleme reaksiyonu engelleme şeklinde dört söndürme yöntemi vardır.

2006’da Resmî Gazete’de yayımlanan Belediye
İtfaiye Yönetmeliği’ne göre itfaiye teşkilatının görevleri şu şekilde tanımlanmaktadır:“
a) Her türlü kaza, çökme, patlama, mahsur kalma ve benzeri durumlarda teknik kurtarma
gerektiren olaylara müdahâle etmek ve ilk
yardım hizmetlerini yürütmek; arazide, su
üstü ve su altında her türlü arama ve kurtarma çalışmalarını yapmak,
b) Su baskınlarına müdahâle etmek,
c) Doğal afetler ve olağanüstü durumlarda kurtarma çalışmalarına katılmak,
d) 12/6/2002 tarihli ve 2002/4390 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan,
Binaların Yangından Korunması Hakkında
Yönetmelik ile verilen görevleri yapmak,
e) 5/6/1964 tarihli ve 6/3150 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sivil
Savunma ile İlgili Şahsi Mükellefiyet, Tahliye
ve Seyrekleştirme, Planlama ve Diğer Hizmetler Tüzüğü gereğince kurulan itfaiye servisi mükelleflerini eğitmek, nükleer, biyolojik,
kimyasal (NBC) maddeleri ile kirlenmelerde
arıtma işlemlerine yardımcı olmak,
f) Halkı, kurum ve kuruluşları itfaiye hizmetleri ile ilgili olarak bilgilendirmek, alınacak
önlemler konusunda eğitmek ve bu konuda
tatbikatlar yapmak,
g) Kamu ve özel kuruluşlara ait itfaiye birimleri ile gönüllü itfaiye personelinin eğitim ve
yetiştirilmesine yardım etmek; bunların bina,
araç-gereç ve donanımının itfaiye standartlarına uygunluğunu denetlemek ve bu birimlere
yangın yeterlilik belgesi vermek ve gerektiğinde bu birimlerle işbirliği yapmak,
h) Belediye sınırları dışındaki olaylara müdahâle
etmek,
i) Belediye sınırları içinde bacaları belediye
meclisince tespit edilecek ücret karşılığında
temizlemek veya temizlettirmek ve bacaları
yangına karşı önlemler yönünden denetlemek,
j) Talep edilmesi hâlinde orman yangınlarının
söndürülmesi çalışmalarına katılmak,
k) İmar planlarına göre parlayıcı, patlayıcı ve
yanıcı madde depolama yerlerini tespit etmek,
l) İşyeri, eğlence yeri, fabrika ve sanayi kuruluşlarını yangına karşı önlemler yönünden
denetlemek, bu konularda mevzuatın öngördüğü izin ve ruhsatları vermek,
m) Belediye başkanının verdiği diğer görevleri
yapmak.”

Yangında meydana gelen ölümlerin çoğu
yangın esnasında oluşan yüksek ısıdan ve
duman içerisinde bulunan zehirli gazların
solunması nedeniyle meydana gelmektedir.

İnsan vücudu ve solunum sistemi 65°C
sıcaklığa sınırlı bir süre, 120°C sıcaklığa 15 dakika,
143°C sıcaklığa beş dakika, 177°C sıcaklığa ise bir
dakika dayanabilir.

Sıcak hacimlerde havayı neme doyuran
su buharı itfaiyeci güvenliği açısından
diğer zehirli gazlardan daha tehlikelidir.

Karbondioksit, metan, etan, propan boğucu gazlardır.

2. Grup gazlar: Nefes yollarını tahriş ve tahrip
eder, akciğerleri zedeler. Hidroklorik asit, nitrik
asit, formik asit, amonyak, kostik tahriş eden gaz
olarak sayılabilmektedir.
Nefes yollarını tahriş ederler, göz ve deriye zarar
verirler. Bu gazların zehirlilik oranları suda erime
yeteneklerine göre önemli ölçüde artar. Suda zor
eriyen gazlar akciğerlerde erir ve akciğer keselerinde gaz alışverişini engelleyen tahrişlere yol açar.
İkinci grup gazların bulunduğu yangın yerlerine
her ihtimale karşı hava tüplü solunum cihazları ile
girilmelidir.

Sodyum, Potasyum, Kalsiyum metalleri, bu metallerin peroksitleri ve karpit gibi maddeler su ile temas ettiklerinde Hidrojen gazı açığa çıkar

İtfaiyeciler genellikle Kardiyovasküler Sistemde meydana gelen Koroner Arter Hastalığı (KAH), Solunum sistemi hastalıkları, Bel fıtığı, İşitme ve koku kayıpları gibi hastalık ve risklere maruz kalırlar.

2006’da Resmî Gazete’de yayımlanan Belediye İtfaiye Yönetmeliği’ne göre itfaiye teşkilatı imar planlarına göre parlayıcı, patlayıcı ve yanıcı madde depolama yerlerini tespit etmekle görevlidir. Bu açıklama doğrultusunda doğru cevap D seçeneğidir.

İtfaiyeci mesleğe başlamadan önce mesleki yeterliliği sağlayacak İtfaiyeci Temel Eğitimini başarıyla tamamlamalıdır. Örnek olarak İtfaiyeci Solunum Cihazı (SCBA) kullanabilme yeterliliği eğitimini başarıyla tamamlamalı ve bu eğitim en az üç yılda bir tekrarlanmalıdır.

İtfaiyecinin yeterince hizmet içi eğitimi alamadığı, ayrıca psikolojik ve fizyolojik özelliklerinin de işin niteliği ile uyuşmadığı durumlarda daha çok iş
kazası meydana geldiği gözlenmektedir.

Yangında meydana gelen ölümlerin çoğu yangın esnasında oluşan yüksek ısıdan ve duman içerisinde bulunan zehirli gazların solunması nedeniyle meydana gelmektedir.

İnsan vücudu ve solunum sistemi 65°C sıcaklığa sınırlı bir süre, 120°C sıcaklığa 15 dakika, 143°C sıcaklığa beş dakika, 177°C sıcaklığa ise bir dakika dayanabilir.

Zehirli gazlar tesir büyüklüklerine göre üç gruba ayrılırlar;
• Boğucu Etki Yapan Zehirli Gazlar (1. Grup)
• Tahriş Edici Zehirli Gazlar (2. Grup)
• Kanı Zehirleyen, Sinir Sistemini Tahrip Eden Zehirli Gazlar (3. Grup)

İtfaiyeci ölümlerinin çoğu önlenmesi mümkün olan kalp hastalığından gerçekleşmektedir

Eğitimin konuları genel hatlarıyla genel yangın bilgisi, mevzuat bilgisi, araç malzeme bilgisi, yangın öncesinde, yangın sırasında ve yangın sonrasında yapılacak işlemler, yöntemler ve davranışlar ve diğer konular olarak seçilmelidir (Türker, 2009).
i. Genel yangın bilgisi:
a) Yangın ve çeşitleri,
b) Söndürme maddeleri,
c) Söndürme usulleri,
d) Tehlikeli maddeler,
e) Yangın yerindeki tehlikeler,
f) İlkyardım bilgisi,
g) Kurtarma bilgisi ve benzeri

Yangın Öncesinde Alınacak Eğitimin Konuları:
a) Binaların yapısı ve çeşitleri,
b) Binanın kaçış ve tahliye yollarının açıklığı,
c) Binada bulunan tehlikeler,
d) Yangın donanımlarının binaya nasıl uygulanacağı,
e) Binada bulunan kişilerin eğitimleri,
f) Acil durum planları,
g) Binaların mevzuata uygunluğu ve benzeri.

Dünyanın en iyi itfaiyesi olarak gösterilen New York itfaiye teşkilatının görev ve sorumlulukları ile Türk itfaiye teşkilatının görev ve sorumluluklarına bakıldığında aradaki farklar açıkça ortaya çıkmaktadır. Türkiye itfaiyelerinin görev ve sorumluluklarına bakıldığında New York itfaiyesinden daha farklı ve kapsamlı belki de konu dışı sayılabilecek birçok göreve sahip olduğu, New York itfaiyesinin
ise yalnızca insanı kurtarmaya ve korumaya yönelik görevlere sahip olduğu açıkça gözükmektedir.