AFET YÖNETİMİ II

Mali açıdan sürdürülebilirliği de içeren bir afet yönetim sistemi aşağıdaki bileşenleri entegre etmelidir:

Türkiye’nin afet riskleri depremler, kuraklıklar, şiddetli yağış ve seller, heyelanlar, kaya düşmeleri, orman yangınları, sanayi kazaları ve yangınlar, rüzgâr ve kar fırtınaları, çığlar, sıcak hava dalgası, sis, ulaşım kazaları ve terör saldırılarından oluşmaktadır. Meydana getirdiği yıkımlar bakımından başlıca afet türü Türkiye için depremdir.

Ülkemizde meteorolojik karakterli doğal afetler can ve mal kayıplarına yol aç- maktadır. Bunlardan sel afeti, % 30’luk oranla, ülkemizde en fazla gözlenen afet- lerin başında gelmektedir. Türkiye’de her yıl ortalama 200 civarında sel, taşkın afeti yaşanmakta, bu afetler sonucunda yılda ortalama 100 milyon dolar maddi kayıp meydana gelmektedir.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde afet politikalarının ve yönetiminin bilimsel yöntemlerle ele alınışı ancak 20. yüzyılın başında olmuştur.

1999-2009 yılları arası dönem afet politikaları bağlamında 1995 yılında yaşanan Kobe Depremi nasıl Japonya için bir uyanış dönemi olarak adlandırılıyorsa 1999 Kocaeli ve Düzce Depremleri de Türkiye için uyanış dönemidir.

2009-2012 Yılları Arası Dönem, AFAD ve Risk Azaltma Politikalarını içermektedir.

Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda (1973-1977) afetlerin yol açtığı sorunlar ve uygulanması gereken politika ve tedbirler konusunda bilgi bulunmamaktadır. Doğal afet sözcüğü sadece konut ihtiyacının tahmininde geçmektedir; Afetlerle ilgili taleplerin ise ancak maddi ihtiyaçlar olduğu durumlarda dikkate alındığı görülmektedir.

10. Kalkınma Planı’nda yer alan ve bir eylem planı kapsamında somutlaştırılan “Rekabetçiliği ve Sosyal Uyumu Geliştiren Kentsel Dönüşüm Programı” nın 2014-2018 yılları arasında uygulanması hedeflenmiştir. Bu programın afet yönetimi ile keşişim noktası, kentlerin sahip olduğu ekonomik, sosyal ve fiziki dezavantajların azaltılarak rekabet gücü ve yaşam kalitesinin arttırılmasıdır.

“Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem Planı-KENTGES (2010-2023)” ile “Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı UDSEP (2012-2023)” özellikle X. Kalkınma Planı’nda yer verilen afetlere dirençli toplumlar ve yerleşimler oluşturulması hedefinin yansımalarını içermektedir. Her iki eylem planında da;

UDSEP’in hedef, strateji ve eylemleri üç ana eksende gruplandırılmıştır (Şekil 8.10) (AFAD, 2013).