AFET YÖNETİMİ II

Riskli alan tespiti Çevre ve Şehircilik Bakanlığının yetkisi iken, riskli alan ilanı kararı Bakanlar Kurulu tarafından verilmektedir. Riskli alan ilanı kararı, Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girer.  Doğru yanıt B’dir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının başlıca görevleri, yerleşmeye, çevreye ve yapılaşmaya dair mevzuatı hazırlamak, kentsel dönüşüm çalışmalarını yürütmek, uygulamaları denet­lemek, çevre kirliliğini önlemek ve doğanın korunmasını sağlamaktır. Bu çerçevede, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, kentsel ve kırsal alanlarda düzensiz, riskli ve sağlıksız yapılaşma bölgelerinin oluşmasını ve çevre, ekosistem ve doğanın korunmasını sağlamaya çalışmakta; hava kalitesi, atık yönetimi, su kalitesi, kimyasal­ların yönetimi, endüstriyel kirliliğin kontrolü gibi konularda çeşitli faaliyetler yerine getirmektedir. Bütün bu faaliyetlerin, özellikle, deprem, sel, taşkın, orman yangınları, iklim değişikliğine bağlı sonuçlar ve diğer doğa kaynaklı afetlere ilişkin tehlike ve risklerin azaltılması bakımından önemi büyüktür.  Doğru yanıt E’dir.

Mekansal planlar arasında üst kademeden alt kademeye doğru bir hiyerarşi kurulmasının nedeni (“plan hiyerarşisi”), alt ölçekli planın üst ölçekli plana aykırı olmasının engellenmesidir. Başka bir ifadeyle, plan hiyerarşisinin amacı, en üst ölçekte alınan plan kararlarının en alt düzeyde yer alan plan kararlarına kadar indirilerek, her düzeydeki planlar arasında ülke düzeyinde eş güdümün sağlanması ve alt düzeydeki planın üst düzeydeki plana uygun olup olmadığının denetlenmesidir. Her tür ve ölçekteki fiziki planların birbiri ile uyumu ve mekansal strateji planı hedeflerine ve kararlarına uygunluğunu sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri almak, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görev ve sorumlulukları arasındadır. Doğru yanıt D’dir.

Enkaz kaldırma hizmet grubunda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, afet bölgesinde enkazın kaldırılmasına yönelik koordinasyondan sorumludur. Bu kapsamda Bakanlık, “enkaz döküm alanlarını belirlemek”, “arama ve kurtarma çalışmaları bittikten sonra bina, tesisler ve çevredeki enkazın kaldırılmasını sağlamak”, “yıkılması gereken hasarlı binaların yıkılması, yıktırılması ve enkazın kaldırılmasını sağlamak”la yükümlüdür. Doğru yanıt A’dır.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının taşra kuruluşu, 81 ilde mevcut olan Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri’dir. Genel olarak imar ve planlama iş ve işlemleri, kooperatiflerle ilgili iş ve işlemler, proje ve yapım işleri, yapı malzemelerinin piyasa gözetim ve denetim faaliyetleri, yapı denetim faaliyetleri, ÇED hizmetleri, çevre izinleri ve çevre denetimleri, çevre yönetimi faaliyetleri, Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu faaliyetleri, doğal sit alanlarında iş ve işlemler, altyapı ve kent­sel dönüşüm hizmetleri ile ilgili olarak 6306 sayılı Kanun kapsamındaki iş ve işlemler, il müdürlükleri tarafından yürütülmektedir. Bu görevler, il müdürlükleri bünyesinde kurulan şube müdürlükleri eliy­le yerine getirilmektedir.  Doğru yanıt B’dir.

Özellikle deprem sonucu oluşması muhtemel zararların önlenmesi ya da en aza indirilmesi için imar planlarına ve standartlara uygun kaliteli yapıların yapılması olmazsa olmaz bir koşuldur. Fen, sanat ve sağlık kurallarına uygun, kaliteli, can ve mal güvenliğini sağlayacak nitelikte yapıların yapılması ise, projeler ve yapıların denetiminin gerçekleştirilmesiyle mümkündür. Yapı denetimine ilişkin esas ve usuller, 2001 yılında yürürlüğe giren 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun ile düzenlenmiştir. Bu kapsamda, yapı denetim kuruluşlarına izin belgesi vermek, yapı denetim kuruluşlarını denetlemek ve Kanunda öngörülen esaslara göre denetim görevini yerine getirmedikleri tespit edilenlerin faaliyetlerini durdurmak veya izin belgesini iptal etmek, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının görevidir.  Doğru yanıt C’dir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından bu kapsamda yerine getirmesi gereken hizmetler, “alt yapı hizmetleri”, “hasar tespit hizmeti”, “enkaz kaldırma hizmetleri” olmak üzere üç hizmet grubundan oluşmaktadır.

Alt yapı hizmetleri grubunda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, afet bölgesinde su, kanalizasyon ve arıtma tesisi vb. hatlarının acil onarımını yaptırarak en kısa sürede bu hizmetlerin, normale dönmesini sağlamaya yönelik koordinasyondan sorumludur. Bu kapsamda Bakanlık, “afet bölgesinde etkilenen su, kanalizasyon, arıtma vb. alt yapı tesislerinin acil onarımını yaptırmak ve devamlı hizmet vermesini” ve “önemli ve kritik tesislerin kısa sürede devreye girmesini sağlamak” la yükümlüdür. Doğru yanıt C’dir.

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından görev alanı kapsamında afet yönetimi ile ilgili olarak ulusal ve uluslararası alanda; çölleşme ve erozyonla mücadele, havza rehabilitasyonu, yukarı havza sel kontrolü, çığ kontrolü, heyelan kontrolü, biyolojik çeşitliliğin korunması ve geliştirilmesi, havza yönetimi ve planlaması, su hukuku, su kalitesi ve izlenmesi, taşkın ve kuraklık yönetimi gibi alanlarda yürütülen çok sayıda proje ve faaliyet mevcuttur. Doğru yanıt D’dir.

Tarım ve Orman Bakanlığının taşra birimleri şunlardır:

Araştırma Enstitüleri

Fidan, Fide Test Merkezi Müdürlüğü

Bölge Müdürlükleri

Eğitim Merkezi Müdürlükleri

Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü

İl Müdürlükleri

İlçe Müdürlükleri

Kafkas Arı Üretim Eğitim ve Gen Merkezi Müdürlüğü

Merkez İkmal Müdürlüğü

Şap Enstitü Müdürlüğü

Tarım Alet ve Makine Test Müdürlüğü

Tohum Sertifikasyon Test Müdürlüğü

Tohum Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü

Ulusal Gıda Referans Laboratuvar Müdürlüğü

Veteriner Kontrol Enstitü Müdürlükleri

Veteriner Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü

Veteriner Sınır Kontrol Noktası Müdürlükleri

Zeytincilik Üretme İstasyonu Müdürlüğü

Zırai Karantina Müdürlükleri

Doğru yanıt B’dir.

Su Yönetimi Genel Müdürlüğü

Genel Müdürlük görevleri kapsamında sanayi atık suyu deşarjı, sanayi atıkları, çiftlik atıkları, evsel atık su, tehlikeli madde kirliliğinin kontrolü, pestisitlerden ileri gelen su kirliliği, içme suyu arıtma tesisleri, taşkın, iklim değişikliği, havza planlaması konularında çeşitli projeler ile havza koruma eylem planları ve eğitimler gibi faaliyetler yürütmektedir. Bu çerçevede Genel Müdürlük üstlendiği görevler ve yürüttüğü faaliyetler ile özellikle sel ve taşkın, iklim değişikliği, konularında risk azaltma aşamasına katkı sağlamaktadır. 

Doğru yanıt A’dır.

Çığ, sel ve taşkınlarla mücadele Tarım ve Orman Bakanlığının görev ve yetki alanındadır.

Öncüllerde yer ilk üç bilgi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Afet Yönetimi ile ilgili tabi olduğu başlıca düzenlemeler arasındadır. 6360 sayılı kanunun kapsamı ise Afet yönetimi ile ilgili değildir.

Bakanlık merkez teşkilatı birimleri, 1 numara­lı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 99. ve 119. maddeleri arasında düzenlenmektedir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının bağlı kuruluş­ları, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ)’dir. Diğer şıklardaki bağlı ve ilgili kuruluşlar, Tarım ve Orman Bakanlığıyla ilişkilidir.

Kentsel dönüşüm hizmetleri bakımından baş­lıca hukuki araç, 2012 yılında yürürlüğe girmiş olan 6306 sayılı “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun” dur.

Yapı denetimiyle ilgili öncüllerde yer alan tüm bilgiler doğrudur.

Afet ve acil durumlara ilişkin müdahale çalışmalarında görev alacak hizmet grupları ve koordinasyon birimlerine ait roller ve sorumluluklar, Türkiye Afet Müdahale Planında (TAMP) tanımlanmaktadır.

6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, Tarım ve Orman Bakanlığıyla ilgili olmayıp Çevre ve Şehircilik Bakanlığının afet yönetimi kapsamındaki görev ve sorumluluklarını içeren düzenlemelerdendir.

Türkiye Su Enstitüsü, ulusal su politikaları geliştirmekte, karar vericilere danışmanlık yapmakta, kurum ve kuruluşlar arasında eşgüdüm sağlamakta ve bilimsel araştırma ve stratejik fikir geliştirme yönünde çalışmalarda bulunmaktadır.

Temiz Hava Müdürlükleri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın taşra kuruluşudur. Diğer seçenekler ise Tarım ve Orman Bakanlığı’nın taşra birimleridir.