AFET YÖNETİMİ II

Türkiye’de afetlere karşı ilk kapsamlı yasal düzenleme arayışı, 27 Aralık 1939 tarihinde meydana gelen ve çok geniş bir bölgeyi etkileyen, yaklaşık 33.000 kişinin yaşamını yitirmesine, 100.000 kişinin yaralanmasına, 120.000 konutun yıkılması veya ağır hasar görmesine neden olan ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük ve en yıkıcı depremi/afeti olan Erzincan Depremi’nden sonra ortaya çıkmıştır. Doğru cevap D'dir.

Afet yönetiminde ulusal (merkezi) düzeyde kurumsal paydaşlar, esas olarak aşağıdaki gibidir.
• Cumhurbaşkanı veya Cumhurbaşkanı Yardımcısı
• İçişleri Bakanı
• İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
• Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi
• Afet ve Acil Durum Danışma Kurulu
• İlgili Bakanlıklar
• Bakanlık Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezleri
• Türk Kızılayı. Doğru cevap B'dir.

Üniversiteler gerek akademik araştırmalar gerekse eğitim çalışmaları ile ulusal afet yönetim modelinin oluşturulmasında ve etkin bir şekilde uygulanmasının sağlanmasında önemli bir potansiyele sahiptir. Doğru cevap C'dir.

S2 Destek illerin takviyesine ihtiyaç vardır.
İl Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi (İAADYM) + Arama Kurtarma Birliği (AKB) ve 1. Grup destek iller. doğru cevap D'dir.

Vali yardımcısı (Afet anında harekete geçerek afet bölgesine gider ve hizmet grubunu yönetir). Doğru cevap A'dır.

Afetle ilgili tüm gelişmelerin değerlendirmesini yapması, uygulamaya yönelik kararlar alması ve ilgili kurumlardan afete yönelik uygulamalar yapmayı istemesi nedeniyle icracı bir kurul niteliğine sahip olmuştur. Kurul, yılda en az dört kez toplanmıştır. Doğru cevap E'dir.

Kurulun sekretaryasını AFAD Başkanlığı yürütmüştür. Kurul danışma kurulu niteliğinde olduğu için uygulamaya yönelik görev ve fonksiyonları bulunmamaktaydı. Doğru cevap E'dir.

Türkiye’de yerel düzeyde (il düzeyinde) afet yönetim sisteminin detaylarına geçmeden önce mülki idare (ilde valilik, ilçelerde kaymakamlıklar) ve mahalli idareler (İl özel İdaresi, il ve ilçe belediyeleri, köyler ve mahalli birlikleri) bakımından görev ve yetkilerini kısaca incelemek isabetli olacaktır. Doğru cevap D'dir.

Platform, toplumun afetlere duyarlılığını artırmak ve afet risk azaltma çalışmalarında sürekliliği sağlamak, afet risk azaltma prensibinin her düzeyde plan, politika ve programlarda dikkate alınmasını sağlamak üzere ihtiyaçları belirlemek, uygulamaları izlemek ve değerlendirilmesine katkıda bulunmak amacıyla kurulmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yılda en az iki kez valinin başkanlığında toplanmaktadır. Doğru cevap C'dir.

İtiraza konu olan yani kitabın 62 sayfasında sorulmuş olan soru farklı bir sorudur. Burada yani kitabın 62. sayfasında yer alan 6. soruda Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulu yılda kaç kez toplanır diye sorulmuş. Bu kurul ülke çapındaki afetleri koordine etmek için toplanan bir kurul idi. Bu kurul 703 numaralı cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kaldırıldı. Sayfa 47'de bu açıkça yazılıyor.

İl Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulu ise ile özgü bir kuruldur. Ve sadece İl'e yönelik çalışmalar yapar ve bu kurulda yani illerde görev yapan bu kurulda yılda 2 kez toplanır. Bakınız sayfa 54.

Sonuç olarak soruda herhangi bir yanlışlık yok.

Türkiye’de afetlere karşı ilk kapsamlı yasal düzenleme arayışı, 27 Aralık 1939 tarihinde meydana gelen ve çok geniş bir bölgeyi etkileyen, yaklaşık 33.000 kişinin yaşamını yitirmesine, 100.000 ki- şinin yaralanmasına, 120.000 konutun yıkılması veya ağır hasar görmesine neden olan ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük ve en yıkıcı depremi/afeti olan Erzincan Depremi’nden sonra ortaya çıkmıştır.

1944 yılında 4623 sayılı “Yersarsıntısından Evvel ve Sonra Alınacak Tedbirler Hakkında Kanun” çıkarılmıştır. Bu kanun Türkiye’de deprem tehlikesi ve riskinin belirlenmesi ve deprem risklerinin azaltılması konusunda, ulusal (merkezi) ve yerel düzeylerde nasıl örgütlenileceğini, yerleşme ve yapılaşmaların nasıl denetleneceğini belirleyen ilk yasal düzenlemedir.

5902 sayılı Kanunun TBMM’de kabulünden sonra kuruluş çalışmalarını tamamlayan AFAD, 17 Aralık 2009 tarihinde Afet ve Acil Durum Yüksek Kurulu kararıyla aktif hale getirilmiştir.

Olay seviyesi “S3” veya “S4” olarak belirlendiğinde olay seviyesi ilan edilir. AFAD hizmet grubu ana çözüm ortağı bakanlık, kurum, kuruluş ve Kızılay’ın temsilcilerini AFAD Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezine çağırır. Olay türü ve ölçeğine göre 1. ve 2. Grup destek illeri ve sorumlu Arama Kurtarma Birliği (AKB) afet bölgesine talimat beklemeksizin hareket eder ve 2. Grup iller gerektiğinde yönetimi devralır.

Olay seviyesi “S4” olarak belirlendiğinde tüm ulusal kapasite müdahaleye katılır ve gerektiğinde uluslararası yardım çağrısında bulunulur.

Seviye 3 ve Seviye 4’te müdahale çalışmaları yerel (il) düzeyde vali tarafından yürütülür. Seviye 3 ve 4 için destek il gruplarındaki hizmet grupları, AFAD saha destek personeli, ulusal düzey hizmet gruplarının saha destek ekipleri, Kızılay, Gençlik ve Spor Bakanlığı Afet ve Rehabilitasyon Gönüllüleri, Türkiye İş Kurumu tarafından temin edilen işçiler ve STK’lar yapılan planlamalar ve afete hazırlık protokolleri doğrultusunda afet bölgesinde ivedilikle yerlerini alarak çalışmalara destek olurlar.

9 Temmuz 2018 tarih ve 703 numaralı Kanun Hükmünde Kararname ile kaldırılmış olan Afet ve Acil Durum Yüksek Kurulu; Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nca (AFAD) afet ve acil durumlarla ilgili olarak hazırlanan plan, program ve raporları onaylamakla görevliydi.

Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulu’nun Başkanı, Başbakanlık Müsteşarı idi. Üyeler ise Milli Savunma Bakanlığı Müsteşarı, İçişleri Bakanlığı Müsteşarı, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı, Maliye Bakanlığı Müsteşarı, Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarı, Sağlık Bakanlığı Müsteşarı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşarı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan- lığı Müsteşarı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Müsteşarı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Müsteşarı, Kalkınma Bakanlığı Müsteşarı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Müsteşarı, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanı, Türkiye Kızılay Derneği Genel Başkanı ile afet veya acil durumun türüne göre Kurul Başkanınca görevlendirilecek diğer bakanlık ve kuruluşların üst yöneticilerinden oluşturulmuştu.

2011 yılında kurulan ve 53 üyesi bulunan Platform yılda en az bir defa toplanır ve sekretarya hizmetleri AFAD tarafından yerine getirilir.

İl Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulu;