AFET YÖNETİMİ II - Deneme Sınavı - 22

1992 yılında Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde toplanan BM Çevre ve Kalkınma Konferansı“Gündem 21” (Agenda 21) başlıklı bir küresel eylem planı benimsenmiştir. Çevre ve kalkınma sorunlarıyla baş etmeye ve sürdürülebilir kalkınmanın gerçekleştirilmesine yönelik eylem planları ile birlikte, küresel ortaklık ve yönetişim (governance) kavramlarıyla ifade edilen, her düzeyde katılımcılığa ve ortaklıklara dayalı yeni yaklaşımlar tanımlanmıştır. Doğru cevap B'dir.

Olay seviyesi “S4” olarak belirlendiğinde tüm ulusal kapasite müdahaleye katılır ve gerektiğinde uluslararası yardım çağrısında bulunulur. Bu en ciddi seviyedeki afetleri içerir. Doğru cevap D'dir.

Türkiye’deki Doğal Afet Sigortaları Kurumu kuruluş aşamasında CEA ve Yeni Zelanda sistemini incelemiş olup, iyi yönlerini ülkemizdeki deprem sigortası sistemine adapte etmiştir.

Temmuz 1976’daki Büyük Tangshan Depremi (Great Tangshan Earthquake) 20. yüzyılda en fazla can kaybına neden olan kaydedilmiş depremdir.

Sismograf yer sarsıntılarının büyüklüğünü, süresini, merkezini, ve saatini saptamaya yarayan aygıta denir.

Avustralya afet yönetim sistemleri açısından gelişmiş ülkeler arasında yer almaktadır.

Avusturalya’da en çok orman yangınları ve seller meydana gelmektedir.

Afet politikalarının belirlenmesi, uygulanması ve yönetimi, pro- je ve yatırımların yapılabilmesi, kısaca bahsedilen tüm konuların uygulamada gelip dayandığı nokta, finans kaynaklarıdır.

Türkiye’nin afet riskleri depremler, kuraklıklar, şiddetli yağış ve seller, heyelanlar, kaya düşmeleri, or- man yangınları, sanayi kazaları ve yangınlar, rüzgâr ve kar fırtınaları, çığlar, sıcak hava dalgası, sis, ulaşım kazaları ve terör saldırılarından oluşmaktadır. Meydana getirdiği yıkımlar bakımından başlıca afet türü Türkiye için depremdir.

Birçok afet türü belirli bölge veya şehirlerle sınırlanmış olmakla birlikte yarattığı doğrudan ve dolaylı etkiler bakımından Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınma ve toplumsal güvenliğinin önündeki en büyük engelleri oluşturmaktadır. Doğrudan ekonomik kayıplar açısından bakıldığında doğal afetlerden kaynak- lı kayıplar GSMH’nin ortalama olarak %1’ini oluşturmaktadır.

Ülkemizde meteorolojik karakterli do- ğal afetler can ve mal kayıplarına yol açmaktadır. Bunlardan sel afeti, % 30’luk oranla, ülkemizde en fazla gözlenen afetlerin başında gelmektedir. Türkiye’de her yıl ortalama 200 civarında sel, taşkın afeti yaşanmakta, bu afetler sonucunda yılda ortalama 100 milyon dolar maddi kayıp meydana gelmektedir.

Ülkemizde meteorolojik karakterli doğal afetler can ve mal kayıplarına yol açmaktadır. Bunlardan sel afeti, % 30’luk oranla, ülkemizde en fazla gözlenen afetlerin başında gelmektedir. Türkiye’de her yıl ortalama 200 civarında sel, taşkın afeti yaşanmakta, bu afetler sonucunda yılda ortalama 100 milyon dolar maddi kayıp meydana gelmektedir. Fırtına ve kuvvetli rüzgârlara bağlı olarak yılda ortalama 35 afet yaşanmakta, bu afetler ağırlıklı olarak Kuzey Ege Bölgesi ile Batı ve Orta Akdeniz Bölgeleri’nde gözlenmektedir.

Kuvvetli kar afetleri İç Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu Bölgesi’nin yüksek kesimlerinde gözlenmekte ulaşımdaki olumsuz etkileri ve gerekse yol açtığı çığ olayları açısından önemli can ve mal kayıplarına sebep olmaktadır.

Cumhuriyet öncesi dönemde, Osmanlı İmparatorluğu dönemlerinde yaşanan önemli afet olay- larında yapılan çalışmalara yer verildiği görülmektedir. Cumhuriyet öncesi döneme ait kaynaklara bakıldığında Osmanlı İmparatorluğu’nda afetlerin, özellikle depremselliğin incelenmesinde batılı kaynakların temel oluşturduğu görülmektedir.

İstanbul’da M.S. 376 ile 1894 yılları arasında 55 deprem olmuş, ancak özellikle 1509 ve 1894 dep- remleri verdikleri zararlar açısından arşivlerde yer almıştır. 16 Ocak 1489 tarihindeki deprem, bina ve camilerde büyük hasara yol açarken 22 Ağustos 1509 tarihinde meydana gelen deprem, büyük artçılara neden olarak ‘küçük kıyamet (kıyamet-i suğra)’ olarak adlandırılmış, 109 camii ve 1070 ev tamamen yıkılmıştır

Azerbaycan afet yönetim sistemleri açısından gelişmekte olan ülkeler arasında yer almaktadır.

2007 yılında Hyogo Çerçeve Eylem Planı dahilinde İsveç’te Afet Zararlarını Azaltma Platformu kurulmuştur.

Şili, Pasifik’teki Ateş Çemberi’nde yer alan ülkelerdendir. Deprem ve tsunami riski ülkenin belli başlı maruz kaldığı iki ana risk faktörüdür.