AFET YÖNETİMİ I

Arama ve kurtarma çalışmaları, tıbbi yardım faaliyetleri, enkazların kaldırılması, afetten zarar gören bireylerin tahliyesi kriz anının öncelikli faaliyetlerindendir. İlerleyen zamanlarda afetzedelerin temel ihtiyaçlarının (gıda, su, giyim, barınma gibi) karşılanması ve kayıpların artmaması için çeşitli önlemlerin alınması gibi faaliyetler öncelik kazanır.

Toplum tabanlı afet yönetim sistemlerinde, toplumun yaşam alanları içerisinde tehlike yaratan unsurlar konusunda bilgilendirilmeleri, risk azaltma çalışmalarına dahil edilmeleri, gerek yapısal gerekse yapısal olmayan tehlikeler hakkında eğitilerek bir bilinç ve farkındalık oluşturulması gerekmektedir.

Erken uyarı, afet riskini engellemek veya azaltmak amacıyla insanların tehlikelere karşı, zamanında ve gerektiği gibi davranmalarına imkân tanıyacak şekilde haberdar edilmesini sağlamaktır.

Müdahale aşaması, olay sonrası kriz yönetiminin ilk evresidir ve arama-kurtarma, ilk yardım gibi sıcak saatlerde yürütülen faaliyetlerden başlayarak hasarların tespit edilmesi ve toplum güvenliğinin sağlanması gibi faaliyetleri içerisinde barındıran aşamadır.

Hazırlık aşamasında gerçekleştirilen faaliyetler;

Halkı afetlere hazır, müdahale edecek duruma getirmek
Erken uyarı sistemlerinin kurulması
Acil iletişim ve yardım servislerinin belirlenmesi
Acil durum ve afet yönetimi komuta merkezinin belirlenmesi
Acil durum ve afet yönetimi planının hazırlanması
Sözleşmeler
Kaynak yönetimi
Müdahale ekiplerin eğitimi
Plan tatbikatlar
Planın güncellenmesi

Akademik kuruluşlar, bilimsel çalışmalar, AR-GE çalışmaları ve eğitim programları ile afet yönetimine katkı sağlayan paydaşlardır.

Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ülke genelinde afet yönetimi ile ilgili faaliyetleri düzenler, yönlendirir, koordine eder, destekler ve denetler.

Sosyal yaşamı bu derece olumsuz etkileyecek afetler oluşmadan önce olası can ve mal kayıplarına karşı korunma ve oluşacak zararların azaltılmasına yönelik faaliyetler modern afet yönetimi sisteminde "Risk yönetimi evresi" olarak bilinir.

Hazırlık ve Zarar Azaltma faaliyetleri afet yönetiminin risk yönetimi evresi faaliyetleridir. Zarar azaltma aşaması faaliyetleri daha çok tehlike ve risklerin belirlenerek tehlike risk haritalarının hazırlanması, yapısal ve yapısal olmayan risklere ait önlemlerin alınması gibi çalışmaları içerir.

Afetler kaynakları bakımından doğa ve insan kaynaklı olmak üzere iki grupta incelenebilir. Doğanın kendi davranışları sonucu ortaya çıkan doğa
kaynaklı afetler, deprem, tsunami, sel, çığ, kuraklık gibi afetlerdir. İnsanların doğayı olumsuz etkilemeleri sonucu ortaya çıkan insan kaynaklı afetler ise
orman yangınları, endüstriyel yangınlar, büyük trafik kazaları, büyük iş kazaları, kimyasal, biyolojik gibi kazalar olarak ortaya çıkan afetlerdir.

Altın saatler olarak bilinen afeti izleyen ilk 72 saat içerisinde yardımların çoğu sadece yakın çevremizden gelir.

Afetler meydana geldiklerinde toplumun bütün sosyo-ekonomik aktivitelerini kesintiye uğratarak kriz sürecini başlatır. Arama ve kurtarma çalışmaları,
tıbbi yardım faaliyetleri, enkazların kaldırılması, afetten zarar gören bireylerin tahliyesi kriz anının öncelikli faaliyetlerindendir.

Acil durum yönetiminin dört aşaması vardır; bunlar, günümüzde afet yönetimi aşamaları olarak bildiğimiz, zarar azaltma, hazırlık, müdahale ve iyileştirme aşamalarıdır. Seçenekte bulunan erken uyarı sistemleri, hazırlık aşaması faaliyetlerinde kullanılan sistemlerden bir tanesidir.

Zarar azaltma, modern afet yönetiminin en önemli evrelerinden biri olup can ve mal kayıplarının tamamen önlenmesi veya mümkün olduğunca en az düzeye indirilmesine yönelik faaliyetleri kapsar.

Afetlerin oluşum sıklığı ve yoğunluğu dünya genelinde kentleşmenin artmasıyla birlikte gözle görülür oranda artış göstermekte ve daha karmaşık bir yapıda ortaya çıkmaktadır. Bu karmaşanın ve hızlı gelişmenin sonucu olarak afetlerden etkilenen toplulukların ve coğrafyanın afet öncesindeki normal duruma dönme çabaları daha uzun zaman almakta ve daha maliyetli olmaktadır. Afetler psikolojik, ekonomik ve fiziksel kayıplara yol açabilmektedir.  Afetler kaynakları bakımından doğa ve insan kaynaklı olmak üzere iki grupta incelenebilir. Altın saatler olarak bilinen afeti izleyen ilk 72 saat içerisinde yardımların çoğu sadece
yakın çevremizden gelir. Bu nedenle ilk 48 saat değil 72 saat altın saatler olduğundan doğru seçenek D'dir.

Afetler kaynakları bakımından doğa ve insan kaynaklı olmak üzere iki grupta incelenebilir. Doğanın kendi davranışları sonucu ortaya çıkan doğa kaynaklı afetler, deprem, tsunami, sel, çığ, kuraklık gibi afetlerdir. Orman yangınları ise insanların doğayı olumsuz etkilemesinden dolayı ortaya çıkmaktadır. Doğru cevap C'dir.

İnsanların doğayı olumsuz etkilemeleri sonucu ortaya çıkan insan kaynaklı afetler ise orman yangınları, endüstriyel yangınlar, büyük trafik kazaları, büyük iş kazaları, kimyasal, biyolojik vb kazalar olarak ortaya çıkan afetlerdir. Kuraklık ise doğa kaynaklı afetlerdendir. Doğru cevap E'dir.

Afetler kaynakları bakımından doğa ve insan kaynaklı olmak üzere iki grupta incelenebilir. Doğanın kendi davranışları sonucu ortaya çıkan doğa kaynaklı afetler, deprem, tsunami, sel, çığ, kuraklık gibi afetlerdir. İnsanların doğayı olumsuz etkilemeleri sonucu ortaya çıkan insan kaynaklı afetler ise orman yangınları, endüstriyel yangınlar, büyük trafik kazaları, büyük iş kazaları, kimyasal, biyolojik vb kazalar olarak ortaya çıkan afetlerdir. Orman yangını, insan kaynaklı afetlerden biri olduğu için doğru cevap E'dir.

Afetler meydana geldiklerinde toplumun bütün sosyo-ekonomik aktivitelerini kesintiye uğratarak kriz sürecini başlatır. Arama ve kurtarma çalışmaları, tıbbi yardım faaliyetleri, enkazların kaldırılması, afetten zarar gören bireylerin tahliyesi kriz anının öncelikli faaliyetlerindendir. İlerleyen zamanlarda afetzedelerin temel ihtiyaçlarının (gıda, su, giyim, barınma gibi) karşılanması ve kayıpların artmaması için çeşitli önlemlerin alınması gibi faaliyetler öncelik kazanır. "Afetzedelerin temel ihtiyaçlarının karşılanması" afet yönetiminin müdahale aşamasında bulunduğu için doğru cevap C'dir.

Toplum tabanlı afet yönetim sistemlerinde, toplumun yaşam alanları içerisinde tehlike yaratan unsurlar konusunda bilgilendirilmeleri, risk azaltma çalışmalarına dahil edilmeleri, gerek yapısal gerekse yapısal olmayan tehlikeler hakkında eğitilerek bir bilinç ve farkındalık oluşturulması gerekmektedir. Bütün bireylerin bir STK'ya kayıtlı olmasının sağlanması gibi bir gereklilik bulunmadığı için doğru cevap D'dir.