AFET YÖNETİMİ I

Afetin tanımı yapılırken beklenmedik bir biçimde ortaya çıkan ve toplumun gündelik yaşamını bir çok anlamda olumsuz yönde etkileyen doğa (deprem, sel, tsunami, toprak kayması vb.) ya da insan kaynaklı (terör, çatışma, savaş, kitlesel göç, nükleer tesis kazası vb.) olaylardan bahsedilmektedir.

Zararın tazmin edilmesi ve çeşitli kayıpların yeniden yerine konulabilmesi her zaman mümkün olamayabilmektedir. Özellikle can kayıplarının hiç birisinin ve insan vücudunda meydana gelen fiziksel hasarların bir kısmının tekrar yerine konabilmesi mümkün olmamaktadır.

Özellikle bölgede, insan yerleşimleri üzerinde yıkıcı etkiler yaratan ve insanlara, yapılara, çevreye zarar veren bu depremlerin önümüzdeki yıllarda da tekrar edeceği bilinen bir gerçektir. Bu durumda, eğer depremlerin yeniden meydana geleceği ve hangi bölgelerde olacağı bilinebiliyorsa insan yerleşimlerini ve toplulukları deprem etkileri karşısında dirençli kılabilecek yaklaşımlar da üretilmelidir. Dolayısıyla bizler
aslında iki deprem arasındaki periyodda yani zaman diliminde yaşadığımız gerçeğini göz önünde bulundurmalıyız. Bu sebeple, söz konusu periyodu en iyi şekilde değerlendirmek ve olası deprem zararlarını azaltacak yaklaşımları geliştirerek uygulamak gerekmektedir.

Afetlerin tekrar tekrar yıkımlara neden olmaması zarar azaltmak ve dirençli toplum oluşturmak ile mümkün olabilir!!!

Zarar Azaltma çalışmalarının başarısını etkileyen temel faktör ise; toplumun dirençlilik yapısıdır.

Dirençsizlik, bir toplumun sahip olduğu fiziksel, sosyal, ekonomik ve çevresel faktörlerin durumundan ortaya çıkmakta ve tehlikelerin etkileri karşısında toplumun kırılganlığını arttıran süreç olarak görülmektedir (ADRC, 2005).

Özellikle 1980’li yıllardan itibaren başlayan ve 1990’lı yıllarda kurumsal, yasal ve yönetsel anlamda da uygulanmaya başlanan “Afet Risk Yönetimi” anlayışı önem kazanmıştır.

İkincil etkiler, radyoaktif veya kimyasal sızıntıların ve yangınların uzun
vadede çevre, ekoloji ve insan yaşamı üzerinde etkileri (kanser vb. çeşitli hastalıkların artışı, bazı canlı türlerinin yok olması gibi), üretim
ve işgücü kaybına bağlı olarak ekonomik kayıpların ortaya çıkması, ortaya çıkan büyük konut ihtiyacının kısa vadede karşılanamamasına bağlı olarak sağlıksız kentsel alanların-illegal yaşam alanlarının ortaya çıkışı, sosyal ve politik huzursuzluklar, artan çeşitli suç olayları, çatışmalar, kitlesel göç olayları vb. olarak örneklenebilir.

7. Zarar azaltma yaklaşımlarının kalkınmanın (ekonomik ve sosyal) her aşamasına entegre edilmesi

Doğru cevap A dır. Afetlerin korkulan tarafı da öncesinde ve sonrasında belirsizlikler oluşturmasıdır.

Doğru cevap D dir. “Zarar Azaltma” kavramı tanımlanırken genel olarak afetin oluşturduğu tehlikenin önlenmesi veya bu tehlikenin oluşturduğu risklerin azaltılması ve ortaya büyük kayıpların çıkmasının önüne geçilmesi için yapılması gereken çalışmaların bütününe verilen isim olarak tanımlamak doğru olacaktır.

Doğru cevap E dir. Afetin ortaya çıkardığı zararın büyüklüğü ve yaygın olması afetin şiddetine, etkilediği alanın genişliğine ve afetten etkilenen toplulukların başedebilme kapasitelerine bağlıdır.

Doğru cevap C dir. Deprem, yer kabuğunun hareketleri neticesinde “fay” olarak nitelenen yüzey kırıklarında meydana gelen enerji boşalmasıdır.

Doğru cevap E dir. Japonya’nın Doğu kıyılarını etkileyen ve Rihter Ölçeği’ne göre 9.0 büyüklüğünde olan deprem 2011'de meydana gelmiştir.

Doğru cevap B dir. Yara sarma anlayışı Afet Sonrası, Müdahale ve İyileştirme aşamalarını kapsamaktadır.

Doğru cevap A dır. Kitlesel göç olayları Afetlerin Dolaylı (İkincil) Etkilerinden birisidir.

Doğru cevap D dir. Can kayıpları ve yaralanmalar Afetlerin Dolaylı (İkincil) Etkilerinden birisi değildir. 

Doğru cevap D dir. Sigorta ve benzeri ekonomik kaynak oluşturma çalışmalarının düzenlenmesi ve sürekliliğinin sağlanması Zarar azaltma aşamasının temel amaçlarından birisidir.

Beklenmedik bir biçimde ortaya çıkan ve toplumun gündelik yaşamını bir çok anlamda olumsuz yönde etkileyen doğa ya da insan kaynaklı olaylara "Afet" adı verilir. Doğru cevap B'dir.

Zarar azaltma aşaması birçok farklı kurum ve kuruluş ile farklı disiplinlerin (mühendislik, mimarlık, sosyal bilimler, sağlık vb.) belirlenen hedef ve stratejiler doğrultusunda birlikte çalışmasını gerektirmektedir. Zarar azaltma aşaması afet meydana geldikten sonra tespit edilen toplumun zayıf ve dirençsiz noktalarının onarılması aşamasında başlar ve bir sonraki afet olayına kadar devam eder. Afet tehlike ve riskleri karşısında önlemler alınması çalışmalarının bütününü içeren zarar azaltma aşamasında, ülke ve bölge ölçeğinden kent, mahalle ve tek yapı ölçeğine kadar farklı bir çok ölçekte çalışmalar yürütülmesi gerekmektedir. Doğru cevap E'dir.