AFET YÖNETİMİ I - Deneme Sınavı - 14

Sphere Projesi’nde yer alan asgari standartlar , insani yardımda olması gereken yeterlik ve kaliteye işaret etmektedir; asgari standartlar 4 başlık altında toplanmaktadır. Bu başlıklar arasında ibadet ihtiyaçlarının karşılanması yer almaz. Doğru cevap C seçeneğidir.

Üzerinde sürekli çalışılan ve uygulamada geliştirilen insani yardım kuruluşlarının faaliyetlerinde en temel olarak alınan kural insani zorunlulukların öncelikli olmasıdır.  (İnsani yardım alma ve sağlama hakkı temel bir insan hakkıdır). Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.

Günümüzdeki afet yönetiminin ve müdahalenin şekillenmesi, dünyada olduğu gibi ülkemizde de, esas olarak Sivil Savunma hizmetleri çerçevesinde olmuştur. 1. ve 2. Dünya Savaşlarında sivil halkın uğradığı ağır kayıplar “pasif korunma” önlemlerinin geliştirilmesini gündeme getirmiştir. Sivil Savunma birimlerinin savaş koşullarıyla bağlantılı kriz durumlarına müdahale tecrübesinden hareketle, afet yönetiminin gelişmesi uzun süre kriz yönetimi olarak şekillenmiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Geçim sorunlarının hafifletilmesi afetzedelerin işlerini görebilecek, hayatlarını sürdürebilecek duruma gelmelerine yardımcı olacak gerekli tüm önlemlerin bilgi, beceri, donanım, hibe, kredi vb. geliştirilmesi, afete hazırlık aşamasında değil, ön iyileştirme aşamasında karşımıza çıkmaktadır.

Afetin hemen ardından ilk 72 saat içinde, olay yerinde acil müdahale yaşamsal önemdedir. Afeti yaşayan birey ve toplulukların etkilenme dereceleri ve şekilleri, karşı karşıya oldukları sorunlar ve ihtiyaçları, afet bölgesinde çalışan yerel kurumlar, mevcut yerel kaynaklar, sürdürülebilen hizmetlerin durumu zaman kaybetmeden belirlenmelidir.

Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) olay türü ve ölçeğine göre gereken destek bakımından dört müdahale seviyesi tanımlamaktadır: 1) Yerel imkanların yeterli olduğu, 2) Bölgesel (destek iller) takviye gereken, 3) Ulusal destek gereken, 4) Uluslararası destek gereken durumlar. Doğru cevap B seçeneğidir.

Günümüzde tüm sektörler için afete müdahalede etik çerçeve oluşturan, Afet Yardımında Kızılhaç, Kızılay Hareketi ve Sivil Toplum Kuruluşları için Davranış Kuralları şöyledir:

Afete Müdahale Planı (AMP), genel tanımla, afete zamanında, hızlı, etkili ve sonuç alıcı müdahalenin yapılabilmesi için hazırlanan; müdahale aşamaları, yönetim sistemi, yönetim ekibi, yönetim merkezi, yönetim araçları ile ilgili işleyiş, standart ve kuralları kapsayan kılavuz dokümandır. Planda afete müdahale kapsamındaki faaliyetler ve bu faaliyetlerin koordinasyonundan ve yürütülmesinden, merkezi ve yerel düzeyde yönlendirici, uygulayıcı ve destekçi olarak sorumlu tüm kurum ve kuruluşların görev, yetki, sorumluluk ve denetim esasları açık biçimde belirtilir.

TAMP kapsamında, ulusal düzey Hizmet Grubu (HG) planlarında afet türlerinin tamamı dikkate alınarak planlama ve kapasite geliştirme yapılmalıdır. Ulusal ve yerel düzeyde HG için plan hazırlama süreci organizasyon, analiz, kapasite geliştirme ve entegrasyon süreci olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır.

Entegrasyon Süreci: Tüm HG planlarının bütünleştirilmesi; ulusal düzey HG sorumlusu Bakanlığın yerel teşkilatı tarafından hazırlanacak operasyonel planların İl Afet Müdahale Planlarına entegrasyonu; ihtiyaç duyulan mevzuat değişikliği için çalışma yapılması; HG personel, haberleşme, mesaj, bilgi aktarımı, raporlara ve envanterlere erişim sağlayacak ortak bilgi işlem portalının hazırlanması; planlarla ilgili eğitim, masa başı ve saha tatbikatlarının yapılması.

Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliğ uyarınca, illerde afet ve acil durumların yönetiminden valiler sorumludur.

Operasyon çalışmaları için sabit ve seyyar tesisler ile görevlileri belirlemek; yerel düzeyde (operasyonel) görevlerdendir.

TAMP çerçevesinde Destek Çözüm Ortaklarının görevleri ise şöyledir:

Ön İyileştirme Hizmet Grupları (HG), barınma, beslenme, defin, alt yapı, hasar tespit, gıda tarım ve hayvancılık, psikososyal destek, enkaz kaldırma hizmetlerinden oluşmaktadır.

Seviye 4 kararı verilmesi halinde tüm ulusal kapasite müdahaleye katılır ve gerektiğinde uluslararası yardım çağrısında bulunulur.

Acil Barınma (Sığınma): Afetin hemen sonrasında, kişinin/ailenin ilk anda, çok kısa süreli sığındığı, yararlandığı korunma olanakları (akraba-komşu evi, okul, sera, sosyal tesis, fabrika, depo, otopark, taşıt içi, TIR dorsesi )

Doğru cevap A dır. Afete tepki gösterecek ilk grup afet bölgesinde yaşayan halk olacaktır.

Doğru cevap E dir. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS); yeryüzüne ait her türlü verinin, mekân ile ilişkileri kurularak bilgisayar ortamına aktarılması ve aktarılan verilerin kullanılan özel programlar vasıtasıyla depolanması, sınıflandırılması, birbirleri ile karşılaştırılması, analiz edilmesi ve güncellenmesi işlemlerini kapsamaktadır.

Doğru cevap B dir. Merkezi düzeyde afet yönetimi ile ilgili planların hazırlanması ve geliştirilmesi, afete hazırlık aşamasında yapılacak olan çalışmadır, Afete hazırlık önlemlerinin planlanması ve uygulanması aşamasında, olası tehlikelerle ve risklerle başedebilme becerilerini araştırırken  yapılması gereken değerlendirmelerden birisi değildir.