AFET YÖNETİMİ I - Deneme Sınavı - 13

ISDR ise 2005 yılında Japonya’da Kobe Konferansı’nı organize etmiş ve burada alınan kararlar ile yeni bir zarar azaltma etkinlik onyılı (2005-2015) oluşturulmuştur. Doğru cevap B şıkkıdır.

Zarar azaltma uygulamalarının önem kazandığı yeni stratejinin tartışıldığı uluslararası organizasyon ve çalışmaların ortak noktalarını beş temel başlık altında toplamak mümkün olacaktır; • Güçlü bir kurumsal yapı oluşturularak, afet risklerinin ve zararlarının azaltılmasının ulusal ve yerel öncelik haline getirilmesinin sağlanması. • Afet risklerinin tanımlanması, değerlendirilmesi, izlenmesi ve erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi yolu ile zarar azaltma çalışmalarının organize edilmesi. • Zarar azaltma anlayışının toplumsal düzeyde yerleşmesi için her düzeyde dirençlilik ve güvenlik kültürünün inşa edilmesi amaçlı eğitim, yenilik ve bilgi üretilmesi ve kullanılması. • Risk faktörlerinin arkasındaki nedenlerin azaltılması yolu ile zarar azaltma çalışmalarının temel prensibinin gerçekleştirilmesi. • Zarar azaltma uygulamalarının sürdürülebilir ve başarılı olması için afetlere her düzeyde etkin cevap verebilen kapasiteyi oluşturacak afet hazırlıklarının güçlendirilmesi. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yapıların içinde ve dışında (çevresinde) bulunan insanlar ile insanlara ait araç ve gereçlerin zarar görmemesi için alınan ve yapı taşıyıcı sistemi ile doğrudan ilişkisi olmayan tedbirlerin bütünü yapısal olmayan zarar azaltma faaliyetleridir. Yapı bütünü içerisinde değerlendirilebilecek olan sabit, hareketli mobilya ve araçların doğa ya da insan kaynaklı olaylarda yapı kullanıcılarına zarar vermesinin önüne geçecek faaliyetlerdir. Örneğin evlerde yer alan dolap, kütüphane vb. mobilyaların devrilmesi ya da içlerindeki malzemelerin düşmesini engelleyecek (duvara ve birbirine kenetleme sabitleme gibi) faaliyetler, bu başlık altındadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Zarar azaltmanın önemli bir başka bileşeni de yönetsel ve hukuksal bileşenlerdir. Bu bileşenleri genel olarak şu şekilde sıralamak mümkündür:
• yönetsel yapılanma (merkezi ve yerel yöneticilerin takip etmesi ve bilmesi gerekli
hiyerarşik ve eşgüdüm içerisinde çalışan
sistem ve bu sisteme ait tüm alt sistemler,
birimler ve gruplar)
• kanunlar ve yönetmelikler (hem yöneticileri hem özel sektörü hem de sivil toplumu
yönlendiren, uyulması gereken mevzuat)
• olay komuta sistemi ve sorumluluklar (acil
durum ve müdahale operasyonlarını yürütecek yönetici ve gruplar ile uymaları gerekli mevzuat)
• zarar azaltma faaliyetlerine yaygın katılım
(özellikle yerel toplulukların, toplumun
ve sivil toplum kuruluşlarının katılımını
destekleyecek, yönlendirecek ve yürütecek
teknik, idari ve hukuksal mekanizma ve
araçlar)
• zarar azaltma faaliyetleri için yaygın eğitim
(eğitimin toplum tabanlı olabilmesi ve yaygın bir biçimde eğitim, bilinçlendirme vb.
faaliyetler yapılabilmesi için her türlü strateji ve yaklaşımın oluşturulması ve geliştirilmesi amaçlı yapılacak faaliyetler). Doğru cevap A şıkkıdır.

Zarar azaltma yöntemi olarak fiziksel planlamanın faydaları ise şu şekilde ifade edilebilir; • Potansiyel riski azaltmak, • Afetlerin sonuçlarını hafifletmek, • İkincil tehlikelerin oluşumunu engellemek, • Afetlerin etkilerini (ve etki alanını) sınırlamak,• Müdahaleyi kolaylaştırmak, • Acil yardım aşamasında gerekli olan yaşamsal faaliyetleri ve bunların sürdürülebilirliğini düzenlemek, • İyileştirme aşamasında normal yaşama dönüşü hızlandırmak ve kolaylaştırmak. Doğru cevap C şıkkıdır.

Artış eğiliminde olan kentsel sel olayları karşısında, altyapının (sel suyu tahliye kanalları, mazgallar, rogarlar vb.) güçlendirilmesi veya yeniden yapılandırılması, binaların ve yolların sel sularının etkisini arttırmayacak şekilde planlanması, yeşil alanların ve doğal yapının korunması, erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi vb. zarar azaltma faaliyetleri ile ortaya çıkması muhtemel tehlike ve risklerin azaltılmasına çalışılmalıdır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Belirli koşullara göre tespit edilmiş makul primlerin ödenmesiyle ülkemiz için büyük bir tehlike olan ve en yıkıcı doğal afetimiz kabul edilen deprem için konutların zorunlu olarak sigortalanması sistemi 17 Ağustos 1999 depremi sonrasında getirilmiş bir zarar azaltma aracıdır

Zarar Azaltma Planı İçin Kapasite Oluşturma: Özgün bir yapıda olmalı, başka ülke veya bölgelerden kopyalanmış planlar olmamalı, yerel özellikler ve planın hazırlanacağı bölge ve yerleşimlerin afet profili gerçekçi bir biçimde ortaya konulmalı, bu bölgeye özgü değerler (iklim, topoğrafya, fiziksel ve doğal çevre, ekonomik yapı, sosyo-kültürel özellikler vb.) göz önüne alınmalıdır. Cevap B şıkkıdır.

Doğru cevap A dır. Afetlerin korkulan tarafı da öncesinde ve sonrasında belirsizlikler oluşturmasıdır.

Doğru cevap D dir. “Zarar Azaltma” kavramı tanımlanırken genel olarak afetin oluşturduğu tehlikenin önlenmesi veya bu tehlikenin oluşturduğu risklerin azaltılması ve ortaya büyük kayıpların çıkmasının önüne geçilmesi için yapılması gereken çalışmaların bütününe verilen isim olarak tanımlamak doğru olacaktır.

Doğru cevap E dir. Afetin ortaya çıkardığı zararın büyüklüğü ve yaygın olması afetin şiddetine, etkilediği alanın genişliğine ve afetten etkilenen toplulukların başedebilme kapasitelerine bağlıdır.

Doğru cevap C dir. Deprem, yer kabuğunun hareketleri neticesinde “fay” olarak nitelenen yüzey kırıklarında meydana gelen enerji boşalmasıdır.

Doğru cevap E dir. Japonya’nın Doğu kıyılarını etkileyen ve Rihter Ölçeği’ne göre 9.0 büyüklüğünde olan deprem 2011'de meydana gelmiştir.

Doğru cevap B dir. Yara sarma anlayışı Afet Sonrası, Müdahale ve İyileştirme aşamalarını kapsamaktadır.

Doğru cevap A dır. Kitlesel göç olayları Afetlerin Dolaylı (İkincil) Etkilerinden birisidir.

Doğru cevap D dir. Can kayıpları ve yaralanmalar Afetlerin Dolaylı (İkincil) Etkilerinden birisi değildir. 

Doğru cevap D dir. Sigorta ve benzeri ekonomik kaynak oluşturma çalışmalarının düzenlenmesi ve sürekliliğinin sağlanması Zarar azaltma aşamasının temel amaçlarından birisidir.

Doğal kaynakların aşırı tüketimi, risk kontrolü yapabilen ekosistem hizmetlerinin zayıflaması, iklim değişiklikleri gibi faktörler çevresel dirençsizlik faktörlerindendir. Doğru cevap D'dir.

Zarar azaltma aşamasında uygulanacak politikaları belirleyen uluslararası çalışmaların ilki Birleşmiş Milletler (BM) kararıyla 1990-2000 dönemini doğa kaynaklı afetlerin zararlarını azaltma onyılı (IDNDR) olarak programlanmıştır. Doğpru cevap A'dır.