AFET TIBBI VE YÖNETİM İLKELERİ

İlk sivil ambulans örgütü ise 1878 yılında İngiltere’de kurulmuş, sonrasında tüm dünyada hizmet alanıyla ilgili benzer örgütler oluşturulmaya başlanmıştır.

Tüm kurum ve kuruluşlarda istihdam edilen her yirmi personel için bir, ilgili mevzuata göre ağır ve tehlikeli işler kapsamında bulunan işyerlerinde, her on personel için bir olmak üzere, en az Temel İlkyardım Eğitimi Sertifikası almış ilkyardımcının istihdam edilmesi zorunludur.

Anglo – Amerikan Modeli ABD, Kanada, Avustralya, Hollanda başta olmak üzere birçok ülkede uygulanmaktadır. Franco-German Modeli genellikle Avrupa ülkelerinde uygulanmaktadır. En katı hali ile uygulama şekli Fransa’da görülmektedir. Fransa dışında Almanya, Yunanistan, Malta ve Avusturya gibi ülkelerde de bu sistemin özellikleri görülmektedir.

Acil tıp teknisyeni ve Paramediklerin Acil sağlık hizmetleri yönetmeliğine göre aynı  görev ve sorumlukları şunlardır; İntravenöz girişim yapmak, Oksijen uygulaması yapmak, Endotrakeal entübasyon uygulaması yapmak, Uygun taşıma tekniklerini      bilmek ve uygulamak, Kırık, çıkık ve burkulmalarda stabilizasyonu sağlamak, Yara kapatma ve basit kanama kontrolü yapmak.

Avrupa Birliği standartlarında ise kara ambulansları üç gruba ayrılmaktadır. Bunlar; A tipi acil yardım ambulansları, B tipi hasta nakil ambulansları ve C tipi yoğun bakım ambulanslarıdır. Özel donanımlı ambulanslar, Kara ambulansı çeşitlerindendir. Obezite ambulansları, Özel donanımlı ambulans çeşitidir.

Hasta bakım ve gözlem alanı,  yaralıların aciliyet durumuna göre sınıflandırılabilecekleri; acil olan kırmızı ve sarı alan ile acil olmayan yeşil ve siyah alan bölümlere ayrılmış olmalıdır.

Pan Amerikan Sağlık Örgütü bir sahra hastanesi kurulması için üç temel kriterlerin sağlanmasını önermektedir. Bunlar; Kurulacak   sahra  hastanesi, afetten      sonraki           24 saat içinde tam olarak faaliyette geçebilecek şekilde olmalıdır. Kurulacak         sahra hastanesinde, afetin oluşturmuş olduğu sağlık sorunlarını karşılayacak düzeyde sağlık hizmeti verilebilir olmalıdır. Sahra hastanesinin içerisinde bulunan medikal donanım ve teknolojiyi kullanabilecek ve sağlık hizmeti sunabilecek nitelik ve nicelikte sağlık personeli görevlendirilmiş olmalıdır. Koruyucu sağlık hizmeti ve toplum sağlığı hizmetlerinin uzun süre kesintiye uğrayacağı düşünülen olaylarda kurulur öncülü mobil kliniklerin oluşturulması için gereken kriterdir.

Acil çağrı merkezlerinin;
• Acil yardım talebine yanıt verme,
• Acil yardımın yapılıp-yapılmayacağına karar verme,
• Acil yardımın nasıl organize
edileceğine karar verme,
• Acil yardım operasyonunu en
başından, sonuna kadar yönetme gibi önemli görevleri bulunmaktadır. Doğru cevap C'dir.

İlk sivil ambulans örgütü ise 1878 yılında İngiltere’de kurulmuş, sonrasında tüm dünyada hizmet alanıyla ilgili benzer örgütler oluşturulmaya başlanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Hizmet alanı ile ilgili ilk önemli gelişme, 1985 yılında Ankara Numune Hastanesi bünyesinde, sonrasında diğer hastanelere yaygınlaştırılacak olan “Hızır Acil Servis” uygulaması ile olmuştur. Doğru cevap D'dir.

Acil yardım hizmetlerinin genel tanımı, “acil durumun oluşturabileceği zararın engellenmesi ya da en aza indirilmesi için gerekli, organizasyonu yapılan ve sunulan hizmetlerdir. Birey içinde bulunduğu acil durumun özelliklerine göre birçok farklı acil yardım hizmetine ihtiyaç duyabilir. Bu hizmetlerin en önemlileri, acil durumlarda sunul- ması gereken güvenlik, itfaiye, arama-kurtarma ve acil sağlık hizmetleri olarak sayılabilir.

İlk sivil ambulans örgütü ise 1878 yılında İngiltere’de kurulmuş, sonrasında tüm dünyada hizmet alanıyla ilgili benzer örgütler oluşturulmaya başlanmıştır

Türkiye’de hastane öncesi acil sağlık hizmetleri ile ilgili modern anlamda tüm ülkeyi kapsayacak şekilde planlamaların yapılması, 1994 yılında Sağlık Bakanlığı bünyesinde “112 Acil Yardım ve Kurtarma Merkezleri”nin kurulmasıyla olmuştur.

Genellikle Avrupa ülkelerinde uygulanan sistemin en katı hali Fransa’da görülmektedir. Fransa dışında Almanya, Yunanistan, Malta ve Avusturya gibi ülkelerde de bu sistemin özellikleri görülmektedir.

Hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinde bireyin ilkyardımcı olarak bir takım sorumlulukları bulunmaktadır.

Bunlar;

Türkiye’de acil sağlık alanında acil çağrı hizmeti ile ilgili ilk modern uygulama, 1994 yılında 6 ilde (İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa, Trabzon) hastanelerden bağımsız acil çağrı merkezlerinin oluşturulması ile olmuştur. Oluşturulan bu yeni sistemle birlikte, kullanılacak olan acil çağrı numarası da “112” olarak belirlenmiştir. Bu sistemin, 1997 yılından itibaren tüm ülkeye yayılması için çalışılmış ve günümüzde 112 acil çağrı hizmetleri, 81 ilde de örgütlenmiştir .

Türkiye’de, 1985 yılında itfaiye acil çağrı hizmetleri için belediyeler bünyesinde “Yangın İhbar Hatları” kurulmuştur. 1993 yılında yangın ihbar hattının numarası, tüm ülkede “110” olarak kabul edilmiştir .

Türkiye’de iç güvenlik birimleri acil çağrı hizmetleri ile ilgili 1996 yılından beri polislik hizmetleri “155”i, jandarma hizmetleri de “156”yı acil çağrı numarası olarak kullanmaktadır. Bunların  dışında sahil güvenlik hizmetleri içinde “158 Sahil Güvenlik İhbar ve Talep Hattı” kullanılmaktadır

Türkiye’de paramediklerin görev ve sorumlulukları “Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği”nde aşağıda ki gibi belirtilmiştir;

Ambulans ve acil bakım teknikerleri (paramedik), Bakanlıkça yapılacak düzenlemelere uygun olarak;

Yeşil (Acil Olmayan):

Hafif yaralanmaları bulunan, acil sağlık hizmeti gerekmeyen ve genellikle kendi başlarına yürüyebilen kazazedeleri tanımlar. Bu gruptaki yaralıların triyajın en başında olay yerinin güvenli bir alanın- da toplanmaları sağlanmalıdır. Bu yaralıların ba- şında bir profesyonel sağlık personeli bulunması gerekmeyebilir, ancak kontrolsüz nakillerin önüne geçilebilmesi için bir görevlinin sorumluluk alması gerekebilir