AFET SENARYOSU VE TATBİKATLAR

Tatbikatlar, afet ve acil durumlara yönelik hazırlanan müdahale plan ve prosedürlerinin başarılı bir şekilde test edilmesine olanak sağlayan; afet ve acil durumları yöneten ve bu durumlara müdahale eden ilgili personeli hazırlamada oldukça etkin olan uygulamalardır.

Ulusal ölçekte afet ve acil durum tatbikatlarının “Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği” ve Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) çerçevesinde olmak üzere; tekli yıllarda herhangi bir bölgemizde meydana gelen ve ulusal kapasite kullanımını gerektiren durumlarda ilgili kurum ve kuruluşlarımızın kendi ulusal planlarına ne kadar vakıf olduklarını test etmek, ortaklaşa çalışmayı sağlamak, kapasite ve kabiliyetleri sınamak, plan-program ve prosedürlerin uygulanabilirliğini sınamak, koordinasyon ve işbirliğini sağlamak amacıyla icra edilmesi öngörülmektedir.

Yerel/bölgesel düzeyde tatbikat uygulamalarıyla;

hedeflenmektedir.

Ulusal Tatbikat uygulamaları; ulusal ölçekte tatbikat uygulamaları, kurum ve kuruluş bazında tatbikat uygulamaları, yangın tatbikatı, bina tahliye tatbikatı ve Deprem tatbikatı olarak sıralanailir.

“Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” işletmelere; Yangın Güvenliği Ekiplerini oluşturularak; bunlara yangın eğitimi ve uygulamalı yangın tatbikatlarının senede en az 1 kez yapılmasını zorunlu kılmaktadır.

Tahliye tatbikatları ile;

Sivil Olağanüstü Hal Planlaması (CEP) NATO ülkelerinin ve ortaklık ülkelerinin krizlerin, çatışmaların ve afetlerin sonuçlarının üstesinden gelebilmesi ve bu konuda yapılan hazırlıkların yardımlaşarak yürütülmesi için NATO kapsamında kurulmuş bir oluşumdur.

Müdahale; afet ve acil durumlarda can ve mal kurtarma, sağlık, iaşe, ibate, güvenlik, mal ve çevre koruma, sosyal ve psikolojik destek hizmetlerinin verilmesine yönelik çalışmalar müdahale olarak nitelendirilir. Arama-kurtarma, ilk yardım, tıbbi sağlık, gıda, barınma, giyim, su ve arıtma temini hizmetleri gibi halkın acil ihtiyaçlarının sağlanması; hasar tespiti, yardım kaynaklarının koordinasyonu gibi konular bu aşamada gerçekleştirilir.

Erken uyarı sistemlerinin kurulması, afete hazırlık kapsamındadır.

Deprem sırasında bulunduğunuz en uygun yerde ÇÖK – KAPAN – TUTUN pozisyonunu alarak hedef küçültülmeli ve tehlike geçinceye kadar aynı pozisyonda kalınmalıdır.
Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK
Başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN
Düşmemek için sabit bir yere TUTUN

Deprem anında alınması gereken önlemler ve uygulanması önerilen davranışlar (afadem.afad.gov.tr)
Deprem anında bina içerisindeyseniz;
-Balkona çıkılmamalıdır.
-Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır.
-Kibrit, çakmak yakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır.
-Pencerelerden ve camdan yapılmış eşyalardan uzak durulmalıdır.
-Mutfak, imalathane, laboratuar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatılmalı, dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşılmalıdır.

Deprem anında açık alandaysanız;

-Enerji hatları ve direklerinden, ağaçlardan, diğer binalardan ve duvar diplerinden uzaklaşılmalıdır. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olunmalıdır.

-Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır.
Deprem anında araç kullanıyorsanız;

-Sarsıntı sırasında karayolunda seyir halindeyseniz; bulunduğunuz yer güvenli ise; yolu kapatmadan sağa yanaşıp durulmalıdır. 

-Kapalı bir otoparkta iseniz; araç dışına çıkılıp, yanına yan yatarak, ellerle baş ve boyun korunmalıdır.

Metroda veya diğer toplu taşıma araçlarındaysanız;
-Gerekmedikçe, kesinlikle metro ve trenden inilmemelidir. Elektriğe kapılabilinir veya diğer hattan gelen başka bir metro yada tren size çarpabilir.

Sivil Olağanüstü Hal Planlaması (CEP) Nedir?
NATO ülkelerinin ve ortaklık ülkelerinin krizlerin, çatışmaların ve afetlerin sonuçlarının üstesinden gelebilmesi ve bu konuda yapılan hazırlıkların yardımlaşa
yürütülmesi için NATO kapsamında kurulmuş bir oluşumdur.

INSARAG, 1985 Meksika Depremi ve 1988 Ermenistan Depremi’nde birlikte faaliyet gösteren, alanında uzman uluslararası USAR ekiplerinin
inisiyatiflerinin ardından 1991 yılında oluşturulmuştur. INSARAG, BM çatısı altında faaliyet gösteren afet yöneticileri, devlet memurları, sivil toplum kuruluşları (STK’lar) ve USAR uygulayıcılarından oluşan bir hükümetler arası insani ağdır.

INSARAG Bölge Grupları
Üç INSARAG Bölge Grubu şunlardır:
• Afrika-Avrupa-Orta Doğu bölgesi
• Güney ve Kuzey Amerika bölgesi
• Asya-Pasifik bölgesi
Türkiye Afrika-Avrupa-Orta Doğu bölgesi grubundadır.

Kapsamlı saha tatbikatlarının genel amacı Avrupa Birliği Sivil korunma
otoriteleri ve ekipleri arasında işbirliği ve hazırlığı geliştirmektir.

Afete hazırlık (İng. disaster preparedness); afetlere zamanında, hızlı ve etkili
olarak müdahale edebilmek için afet öncesinde yapılması gereken planlama, eğitim, tatbikat, erken uyarı sistemlerinin kurulması, acil yardım malzeme stokları, halkın bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi gibi faaliyetlerin sürekli ve sürdürülebilir olarak yürütüldüğü süreç.

İlk yardım, müdahale kapsamındadır.

TAMP’ının hedefleri;
• Hayat kurtarmak,
• Kesintiye uğrayan hayatı ve faaliyetleri en kısa sürede normale
döndürmek,
• Müdahale çalışmalarını hızlı ve planlı bir şekilde gerçekleştirmek,
• Halk sağlığını korumak ve sürdürmek,
• Mülkiyet, çevre ve kültürel mirası korumak,
• Ekonomik ve sosyal kayıpları azaltmak,
• İkincil afetleri önlemek ya da etkilerini azaltmak,
• Kaynakların etkin kullanımını sağlamaktır.

“Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” işletmelere; Yangın Güvenliği Ekiplerini oluşturularak; bunlara yangın eğitimi ve uygulamalı yangın tatbikatlarının senede en az 1 kez yapılmasını zorunlu kılmaktadır.

Yangın esnasında binaların planlı bir şekilde boşaltılması ve  toplanma alanında toplanmayı sağlamak tahliye tatbikatının amaçlarındandır. Doğru cevap E'dir.

Yangın esnasında elektrik düğmelerine dokunulmaması gerektiği için doğru cevap C'dir.

Deprem anında deniz kıyısından uzaklaşılması gerekmektedir. Doğru cevap D'dir.