AFET SENARYOSU VE TATBİKATLAR

Zarar görebilirlik farklı tür ve büyüklük­teki tehlikeler karşısında, insanların ve yaşam çevrelerinin uğrayabileceği fiziksel, toplumsal, ekonomik veya çevresel zarar ve kayıpların ölçüsü ve tehlikelerden korunamama olarak tanımlanır.

İnsan topluluklarını ve yerleşim birimlerini za­rar görebilir hale getiren ana faktörler aşağıdaki gi­bidir (Ergünay, 2002).

Riskten yani kayıp olasılığından bahsedebilmek için, belirli bir yerde, belirli bir büyüklükte bir olay veya tehlikenin olması, mevcut değerlerin bu teh­likeden etkilenme oranlarının veya zarar görebilir­liklerinin mevcut olması gerekmektedir.

Risk azaltma çalışmalarının temelini oluşturan afet tehlikelerinin analizi ve değerlendirilmesi ile ilgili yürütülen “Bütünleşik Afet Tehlike Haritalarının Hazırlanması  "Risk azaltma çalışmaları, Afet Yönetiminin temelini oluşturur" şeklindendir.

Tehlikenin belirlenmesi için;

Gelecekteki belirli bir zaman içerisinde olma olasılığı bulunan bir tehlikeye, bu tehlikeye maruz varlıkların  ve bunların zarar görebilirliklerine bağlı olarak, verebileceği zararları/kayıpların analizinin yapılması açısından önemlidir.

Zarar görebilirlik kavramı üçe ayrılır.

Fiziksel Zarar Görebilirlik: İnsan eliyle oluşturulmuş yapı, alt yapı, çevre, tarım, sanayi, üretim vb. gibi fiziksel unsurların zarar görebilirlikleri ile insan topluluklarının fiziksel kapasitelerini kapsamaktadır. Fiziksel zarar görebilirliğin ölçülebilme veya sayısal hale getirilmesi mümkündür. Fiziksel zarar görebilirliği; belirli bir bölgede, belirli bir büyüklükte bir tehlikenin meydana gelmesi halinde bir fiziksel unsurun veya unsurlar grubunun hasar derecesi olarak tanımlamak ve 0 ila 1 arasında değişen bir sayı ile ölçülebilir hale getirmek mümkündür. Burada “0” hiç zarar görmeme halini, “1” ise tamamen zarar görme halini ifade etmektedir.

Zarar görebilirliğe etki eden ana faktörler aşağıdaki gibidir.