AFET SENARYOSU VE TATBİKATLAR

Doğru cevap A şıkkıdır. Doğa kaynaklı olaylar: Deprem, kuraklık, sel, çığ vb. olarak gruplandırılabilir.

Kökeni ne olursa olsun, potansiyel bir tehlikenin belirlenmesi için;
• Veri ve bilgi toplanması,
• Jeolojik ve zemin özellikleri,
• Tehlikenin kaynağı,
• Büyüklüğü,
• Oluş sıklığı,
• Süresi,
• Olası etkileri veya şiddeti,
• Olma olasılıkları,
• Harita hazırlanması çalışmalarının yapılması gerekir.

Doğru cevap D şıkkıdır. Fiziksel zarar görebilirlik, insan eliyle oluşturulmuş yapı, alt yapı, çevre, tarım, sanayi, üretim vb. gibi fiziksel unsurların zarar görebilirlikleri ile insan topluluklarının fiziksel kapasitelerini kapsar.

Zarar görebilirlik; farklı tür ve büyüklükteki tehlikeler karşısında, insanların ve yaşam çevrelerinin uğrayabileceği fiziksel, toplumsal, ekonomik veya çevresel zarar ve kayıpların ölçüsü" olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap A şıkkıdır.

"Bilgisizlik, bilinçsizlik ve eğitim eksikliği" zarar görebilir hale getiren faktörlerdendir. Bilinç düzeyinde artış zarar görebilir hale getirme olasılığını azaltan faktördür. Doğru cevap E şıkkıdır.

Risk;bir olayın belirli koşul ve ortamlarda doğurabileceği can, mal, ekonomik ve çevresel gibi değerlerin/varlıkların kaybının gerçekleşme olasılığı olarak tanımlanır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Risk; Tehlike, Varlıklar, Zarar Görebilirlik kavramlarının hepsiyle doğrudan ilişkilidir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Tehlike analizi; Potansiyel tehlikelerin neler olduğu, konumu, oluş sıklığı, büyüklüğü, süresi ve etkileyebileceği alanların belirlenmesi amacıyla yapılır. Nüfus, tüm yapı ve alt yapılar, tarımsal kapasite ve stoklar, ekonomik ve sosyal değerler, çevre ile ilgili envanterin toplanması amacıyla yapılan çalışmalara da Tehlikeye Maruz Değerlerin (Risk Altındaki Unsurlar) saptanması için yapılan çalışmalar denir. Zarar Görebilirlik Analizi ise, bir toplumun, bir yapının veya hizmetin, tehlike oluştuğunda görebileceği hasar veya zararın olası ölçüsünün belirlenmesi amacıyla yapılır. Bilim dışı uygulamalar bu kapsamda yer almaz D şıkkı doğrudur.

Nüfus, tüm yapı ve alt yapılar, tarımsal kapasite ve stoklar, ekonomik ve sosyal değerler, çevre ile ilgili envanterin toplanması amacıyla yapılan çalışmalara da Tehlikeye Maruz Değerlerin (Risk Altındaki Unsurlar) saptanması için yapılan çalışmalar denir. D şıkkında yer alan "tehlikenin  süresi" "tehlike analizi" adı altında yer alır.

Tehlikenin kaynağı, büyüklüğü, oluş sıklığı, süresi ve olası etkileri ile ilgili bilgilerin toplanması ve belirlenmesine yönelik çalışmalar tehlike analizi olarak tanımlanır.

Tehlike, belirli bir zaman veya coğrafyada ortaya çıkarak yaşamı tehdit eden, toplumun sosyoekonomik düzen ve etkinliklerine, doğal çevreye, doğal, tarihi ve kültürel kaynaklara zarar verme potansiyeli olan doğa, teknoloji ya da insandan kaynaklanan fiziki olay ve olgu şeklinde tanımlanmaktadır.

Kaynağı bilinemeyen doğaüstü olaylar toplumlar için tehlike oluşturan ana olay türleri arasında yer almaz.

Toplumlar için tehlike oluşturan dört ana olay türü tanımlanmıştır.

Eğitim eksikliği ve yetersizliklere dayalı olaylar: Teknolojik kazalar, trafik kazaları, yangınlar vb.

Belirli bir alan veya bölgede tehlikelerin büyüklük, tekrarlanma, olma olasılığı, belirsizlikler gibi özellikleri ile ortaya çıkarılmasına ilişkin değerlendirme çalışmaları tehlike değerlendirmesi olarak tanımlanır.

Kökeni ne olursa olsun, potansiyel bir tehlikenin belirlenmesi için;

çalışmalarının yapılması gerekir.

Doğa, insan ve teknoloji kaynaklı tehlikelerin muhtemel yaygınlık ve şiddet derecelerini ortaya koymak için, belirli kriterlere göre hazırlanmış haritalar tehlike haritası olarak tanımlanır.

Zarar görebilirlik kavramı aşağıda sıralandığı gibi üçe ayrılır;

Afet bölgelerinde ve riskli üretim alanlarında yer alan insanların, yapıların ve sistemlerin, potansiyel kayıp tehdidi altında bulunması maruz kalma veya maruziyet şeklinde tanımlanmaktadır.

Doğa kaynaklı olaylar: Deprem, kuraklık, sel, çığ vb.