AFET SENARYOSU VE TATBİKATLAR - Deneme Sınavı - 21

Başarılı bir raporlama için göz önüne alınması gereken hususlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Raporlamada karşılaşılan sorunlar aşağıdaki gibidir:

Güçlü Yönler

Zayıf Yönler

Deprem 650,000 
Heyelan 63,000 
Sel 61,000 
Kaya düşmesi 26,500 
Çığ 5,154

Doğa kaynaklı afet türlerinden yıkılan konutların yüzde 81'i depremlerden dolayıdır.

Kentsel deprem risk senaryolarının hazırlanması genelde aşağıda sıralanan etüt safhalarını kapsar:

1. Depremsellik ve mikrobölgelendirme çalışmaları

2. Hasar görebilirlik belirlemeleri

3. Deprem Risk Senaryoları

Deprem senaryoları başlıca;
• İl, ilçe ve yerleşmelerde zarar azaltma çalışmalarında,
• İl, ilçe ve yerleşmelerde afet müdahale planlarının hazırlanmasında,
• Afet yönetiminin her aşaması ile ilgili hazırlanması gereken plan ve çalışmalarda,
• Kentsel dönüşüm planlarının hazırlanması çalışmalarında,
• Deprem tatbikatları ve benzeri çalışmalarda,
• Afet yönetimi ile ilgili eğitim çalışmalarında,
• Lojistik depoların kurulması ve kurulacak yerin belirlenmesi ile ilgili çalışmalarda,
• Geçici barınma veya toplanma alanlarının belirlenmesi çalışmalarında,
• Kapasite geliştirme çalışmalarında, kullanılır.

Yığma yaş yapılar veril koşullarda en yüksek hasar oranına sahiptirler.

Ankara ve ilçelerini etkileyebilecek büyük bir depremde (Senaryo depremi) kuvvetli yer hareketinden kaynaklanacak sarsıntılara ilave olarak;
• Heyelan,
• Zemin Göçmeleri,
• Sıvılaşmalar,
• Yangın,
• Su Basması,
• Tehlikeli Madde Sızıntıları, nedeniyle de hasarlar oluşabilecektir.

Dünyada kullanılan birçok şiddet cetvelleri vardır. Ülkemizde bu şiddet cetvellerinden Medvedev-Sponhever-Karnik (MSK) tarafından 1964 yılında - hazırlanmış 12 dereceli MSK şiddet cetveli kullanılmaktadır.

VIII şiddetinde etkilenen yerleşim  birimindeki Betonarme binaların ortalama olarak %40’ının orta hasara, %15’ininde ağır hasara uğrayabileceğini bu şekilde ön görebiliyoruz.

Haritada şiddetin en fazla olduğu dolayısıyla hasarın en fazla olacağı bölgeler kırmızı, daha az etkilenecek bölgeler sırasıyla pembe, sarı ve açık sarı renkli
olarak gösterilmiştir.

Ankara’nın dört tarafı Kuzeyden Kuzey Anadolu Fay Sistemi, güney doğudan Akpınar fayı, güneyden Tuz Gölü Fay Zonu, doğudan Kırıkkale-Erbaa fayı ve güneybatıdan Eskişehir Fay Zonu tarafından çevrelenmiş durumdadır.

Müdahale; afet ve acil durumlarda can ve mal kurtarma, sağlık, iaşe, ibate, güvenlik, mal ve çevre koruma, sosyal ve psikolojik destek hizmetlerinin verilmesine yönelik çalışmalar müdahale olarak nitelendirilir.

Yangın Tatbikatının Amacı
Yangın tatbikatları ile;
• Olası yangın olaylarının önlenmesi için gerekli koruyucu önlemlerin alınması,
• Yangın sırasındaki doğru davranış şekli ile yangına müdahale yöntemlerinin öğrenilmesi,
• Yangın sırasındaki söndürme ve kurtarma tekniklerinin bilinmesi ve uygulanması,
• Kişilerin yangın güvenliği konusunda bilgilendirilmesi ve bu bilgilerin beceriye dönüştürülmesi,
• Yangın anında kullanılacak koruyucu teçhizat ile söndürme malzeme ve cihazlarının tanınması amaçlanmaktadır.

Tahliye tatbikatının amacı
Tahliye tatbikatları ile;
• Tahliyeyi iç veya dış olumsuz etkiler nedeniyle can güvenliğini sağlayarak bina içine veya dışına gerçekleştirmek,
• Olası deprem/yangın gibi acil durumlar sırasında binaların planlı bir şekilde boşaltılması ve önceden belirlenen açık alanlarda/toplanma alanında hiçbir izdihama yol açmadan toplanmayı sağlamak,
• Kurum/kuruluşun tahliye konusundaki çalışmalarını gözden geçirmek,
• Acil durumlardaki hareket tarzları ile tahliye arasındaki ilişkiyi ortaya koymak,
• Engelli kişilerin nasıl tahliye olacağını belirlemek,
• Kalabalık binalardaki farklı tahliye yöntemlerini belirlemek,
• Çıkış yolları ve güzergâhlarının tahliye için müsait olup olmadıklarını kontrol etmek,
• Acil durum toplanma bölgesinde nasıl toplanılacağını belirlemek amaçlanmaktadır.

Deprem tatbikatının amacı
Deprem tatbikatları ile;
• Deprem sırasındaki doğru davranış şekillerini öğrenmek ve uygulamak (Bina içinde, bina dışında,araçta, vb.)
• Deprem sırasında doğru davranış şeklini hatırlayabilme ve uygulayabilme yeterliliğini sağlamak,
• Deprem sonrası uygun şekilde tahliye yapmak, amaçlanmaktadır.

Tatbikatın hangi ülkede ve nasıl düzenleneceğini genellikle Ekim-Kasım aylarında Brüksel’de düzenlenen başlangıç planlama konferansında karar verilmektedir.

Kapsamlı saha tatbikatlarının genel amacı Avrupa Birliği Sivil korunma otoriteleri ve ekipleri arasında işbirliği ve hazırlığı geliştirmektir.

Masabaşı tatbikatlar ise kilit noktadaki personelin derinlemesine eğitimini amaçlamaktadır.