AFET EKONOMİSİ VE SİGORTACILIĞI

• Risk Azaltma: Afetin oluşmasının engellenmesi veya olma olasılığının azaltılması amacıyla, afet tehlikesi ve riskinin belirlenmesi, hukuki, kurumsal, idari ve mali yapının geliştirilmesi için politika ve stratejilerin geliştirilmesi ve uygulanması, mekân planlaması ve yapılaşmaya ilişkin yasaların çıkartılması ile uygulanmasına yönelik önlemlerin alınması, alarm ve erken uyarı sistemlerinin kurulması ve geliştirilmesi, araştırma-geliştirme faaliyetlerinin yürütülmesi, toplumun afet tehlike ve riski konusunda bilinçlendirilerek baş edebilme kapasitesinin geliştirilmesine yönelik faaliyetleri içermektedir. 

• Hazırlık: Acil durum planlarının hazırlanması, geliştirilmesi ve güncellenmesi, bu planlarda görev ve sorumluluk verilen personelin eğitim ve tatbikatlarla bilgi düzeylerinin arttırılması, arama-kurtarma faaliyetlerinin örgütlenmesi, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması, acil yardım malzemelerinin stoklanması, toplumun afetlere hazır olma konusunda bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi faaliyetlerini kapsamaktadır. 

• Yeniden İnşa/İyileştirme: Müdahale sürecinin tamamlanmasından hemen sonra başlayarak belirli bir sürede afete uğramış yerleşim yerlerinde, oluşması muhtemel yeni riskleri de tespit ederek afet öncesinden daha güvenli ve gelişmiş bir yaşam çevresinin oluşturulması amacıyla, haberleşme, ulaşım, su, elektrik, kanalizasyon, eğitim, sosyal ve kültürel faaliyetler ile ekonomik faaliyetlerin yeniden tesisi ve geliştirilmesini ve geçici/daimi iskân çalışmalarının yürütülmesine yönelik faaliyetleri içermektedir. 

Dolayısıyla verilen faaliyetler müdahale aşamasında gerçekleştirilmektedir.

• Enkaz kaldırma masrafları, 

• Kâr kaybı, 

• İş durması, 

• Kira mahrumiyeti, 

• Alternatif ikametgâh ve işyeri masrafları, 

• Mali sorumluluklar ve benzeri başkaca ileri sürülebilecek diğer bütün dolaylı zararlar, 

• Her türlü taşınır mal, eşya ve benzerleri, 

• Tüm bedeni zararlar ve vefat, 

• Manevi tazminat talepleri, 

• Deprem ve deprem sonucu oluşan yangın, infilak, tsunami veya yer kaymasının dışında kalan hasarlar, 

• Depremden bağımsız olarak, binanın kendi kusurlu yapısı nedeniyle zamanla oluşmuş zararlar.

• 9/11/1983 tarihli ve 2946 sayılı Kamu Konutları Kanununa tâbi olan veya kamu hizmet binası olarak kullanılan binalar ve bağımsız bölümler, 

• Köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanlarca köy yerleşik alanları ve civarında ve mezralarda yapılan binalar, 

• Tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar, 

• Projesi bulunmayan ve mühendislik hizmeti görmemiş binalar, 

• Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadil edildiği veya zayıflatıldığı tespit edilen binalar, 

• Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde ilgili mevzuata ve projeye aykırı olarak inşa edilen binalar, 

• Yetkili kamu kurumları tarafından yıkılmasına karar verilen binalar ile mesken olarak kullanıma uygun olmayan, bakımsız, harap veya metruk binalar. 

• Bitkisel ürünleri için, Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS’ye), 

• Büyükbaş, Küçükbaş ve Kümes Hayvanları için, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Kayıt Sistemine,

• Sera için, Örtü Altı Kayıt Sistemi’ne (ÖKS’ye), 

• Su ürünleri çiftlikleri için, Su Ürünleri Kayıt Sistemi’ne (SKS’ye) ve 

• Arıcılık için, Arıcılık Kayıt Sistemi’ne (AKS’ye) kayıt yaptırmaları ve bu kayıtlarını güncellemeleri gerekmektedir. 

• Fırtına, 

• Hortum, 

• Yangın, 

• Heyelan, 

• Deprem, 

• Taşıt çarpması, 

• Sel ve Su Baskını, 

• Vahşi Hayvan Saldırısı, 

• Kovanların nakliyesi esnasında; çarpma, çarpışma, devrilme, yanma vb. nedenler sonucu meydana gelen zararlar, Genel Şartlar ile Tarife ve Talimatlar çerçevesinde sigorta kapsamındadır. 

Alg patlaması ise Su Ürünleri Hayat Sigortası'nın kapsamı dahilindedir.

• Ekonomik Etkiler: Afetler, ölümler ve göçler sonucunda nüfusun azalması, sanayi, ulaşım, sağlık, eğitim ve diğer altyapı tesislerinin hasar görmesinden ve yatırım kararlarının ertelenmesinden kaynaklanan önemli kısa ve uzun dönem zararlara yol açabilmekte ve kıt kaynakların afet sonrası iyileştirme çabalarına kaydırılmasına yol açarak kalkınma çabalarını olumsuz etkilemektedir.

• Çevresel Etkiler: Afetler, çevresel sorunlar, ulusal ve uluslararası göçler ve hızlı ve çarpık kentleşme arasında birbirini tetikleyen yakın bir karşılıklı etkileşim vardır. Örneğin; hava kirliliği, küresel ısınmanın tetiklediği iklim değişikliği ve okyanusların asitleşmesi gibi çevre sorunları, buzulların erimesi, tayfun ve kasırgaların sıklığının ve şiddetinin artması, aşırı yağış-seller ve kuraklık gibi afetlerle ilgili sorunları beraberinde getirmektedir.

• Siyasal Etkiler: Ekonomik ve sosyal yaşam üzerinde önemli etkiler yaratan doğal afetler hiç kuşku yok ki siyasal yaşam üzerinde de derin izler bırakmaktadır. Bunlar arasında seçmen davranışları, hükümet, hatta rejim değişiklikleri, hükümet politikaları, yolsuzluklar, etnik ayrımcılık, iç savaşlara varan sıcak çatışmalar ön plana çıkmaktadır.

• Diğer Etkiler: Doğal afetlerin ekonomik, çevresel ve siyasal etkilerinin ötesinde, çoğu kez göz ardı edilen birçok diğer etkisi vardır. Örneğin; doğal afetlerin sağlık, beslenme, eğitim süreçleri ve bu bağlamda çocukların fiziksel gelişimi ve bilişsel becerileri üzerinde kısa ve uzun dönem olumsuz etkileri ölüm güçlüklerinin de etkisiyle afetlerin toplumsal maliyet hesaplarının dışında kalmaktadır. Doğal afetler yukarıda sıralananların ötesinde insanların mutluluk düzeylerini de olumsuz etkilemekte, psikolojik sorunlara yol açtığı bilinmektedir. Deprem sonrası gönüllü faaliyetlerin artış göstermesi, hayırsever ve yardımseverliğin artış göstermesi belki de doğal afetlerin en olumlu yönüdür.

• Risk Azaltma: Afetin oluşmasının engellenmesi veya olma olasılığının azaltılması amacıyla, afet tehlikesi ve riskinin belirlenmesi, hukuki, kurumsal, idari ve mali yapının geliştirilmesi için politika ve stratejilerin geliştirilmesi ve uygulanması, mekan planlaması ve yapılaşmaya ilişkin yasaların çıkartılması ile uygulanmasına yönelik önlemlerin alınması, alarm ve erken uyarı sistemlerinin kurulması ve geliştirilmesi, araştırma-geliştirme faaliyetlerinin yürütülmesi, toplumun afet tehlike ve riski konusunda bilinçlendirilerek baş edebilme kapasitesinin geliştirilmesine yönelik faaliyetleri içermektedir.

• Hazırlık: Acil durum planlarının hazırlanması, geliştirilmesi ve güncellenmesi, bu planlarda görev ve sorumluluk verilen personelin eğitim ve tatbikatlarla bilgi düzeylerinin artırılması, arama-kurtarma faaliyetlerinin örgütlenmesi, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması, acil yardım malzemelerinin stoklanması, toplumun afetlere hazır olma konusunda bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi faaliyetlerini kapsamaktadır.

• Müdahale: Afetin oluşumundan hemen sonra en kısa süre içerisinde mümkün olabilecek çok sayıda insan hayatının kurtarılması, ilk yardım, yaralıların tedavisinin sağlanması, haber alma ve ulaşım, ihtiyaçların tespiti, açıkta kalanların acil barınma, beslenme, tahliye, korunma, ısınma, güvenlik, koruyucu hekimlik ve psikolojik destek gibi hayati gereksinimlerinin en kısa süre içerisinde en uygun yöntemlerle sağlanması, hasar tespit çalışmaları, tehlikeli yıkıntıların kaldırılması, yangınlar, patlamalar, bulaşıcı hastalık gibi ikincil afetlerin önlenmesi, kamuoyunun bilgilendirilmesi, ulusal ve uluslararası koordinasyon ve işbirliğinin sağlanması faaliyetlerini içermektedir.

• Yeniden İnşa/İyileştirme: Müdahale sürecinin tamamlanmasından hemen sonra başlayarak belirli bir sürede afete uğramış yerleşim yerlerinde, oluşması muhtemel yeni riskleri de tespit ederek afet öncesinden daha güvenli ve gelişmiş bir yaşam çevresinin oluşturulması amacıyla, haberleşme, ulaşım, su, elektrik, kanalizasyon, eğitim, sosyal ve kültürel faaliyetler ile ekonomik faaliyetlerin yeniden tesisi ve geliştirilmesini ve geçici/daimi iskan çalışmalarının yürütülmesine yönelik faaliyetleri Z<içermektedir.

• En az 50 milyon dolarlık ekonomik kayba yol açması,

• En az 25 milyon dolarlık sigorta maliyeti oluşturması,

• En az 10 kişinin hayatını kaybetmiş, en az 30 kişinin yaralanmış olması,

• En az 2 bin ev ve/veya binanın hasar gördüğünün raporlanması gerekmektedir.

• Tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar,

• 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler,

• Bu binaların içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler,

• Doğal afetler nedeniyle devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler.

Zorunlu Deprem Sigortası ayrıca yukarıdaki koşullara uyan;

• Kat irtifakı tesis edilmiş binalar,

• Tapuda henüz cins tashihi yapılmamış ve tapu kütüğünde vasfı “arsa vs.” olarak görünen binalar,

• Tapu tahsisi henüz yapılmamış kooperatif evleri, için de geçerlidir.

Zorunlu Deprem Sigortası kapsamı dışında kalan bina türleri aşağıdaki gibidir:

• 9/11/1983 tarihli ve 2946 sayılı Kamu Konutları Kanununa tabi olan veya kamu

hizmet binası olarak kullanılan binalar ve bağımsız bölümler,

• Köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanlarca köy yerleşik alanları ve civarında ve mezralarda yapılan binalar,

• Tamamı ticari veya sınai amaçla kullanılan binalar,

• Projesi bulunmayan ve mühendislik hizmeti görmemiş binalar,

• Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadil edildiği veya zayıflatıldığı tespit edilen binalar,

• Taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde ilgili mevzuata ve projeye aykırı olarak inşa edilen binalar,

• Yetkili kamu kurumları tarafından yıkılmasına karar verilen binalar ile mesken olarak kullanıma uygun olmayan, bakımsız, harap veya metruk binalar.

Sigortalının:

• Adı,

• Adresi,

• Telefonu,

• Cep Telefonu,

• T.C. Kimlik Numarası,

• Vergi Kimlik Numarası (Tüzel Kişiler için).

Sigortalanacak Binanın:

• Açık Adresi,

• Tapu Bilgileri,

• İnşa Yılı,

• Yapı Tarzı,

• Toplam Kat Sayısı,

• Hasar Durumu.

Meskenin (Dairenin):

• Brüt Yüzölçümü (m2),

• Kullanım Şekli.

• Hasar Bildirimi (TC kimlik veya poliçe numarası ile),

• Güncel Tapu Bilgisi,

• Hasar Yeri Açık Adresi (Eksper gönderimi ve değerlendirmesinin kolaylığı için),

• Sigortalı Telefonu (Sabit ve/veya cep).

Ayrıca, sigortalı bina üzerinde Zorunlu Deprem Sigortası poliçesinin yanı sıra deprem teminatı içeren başka bir sigorta poliçesi de bulunuyorsa bu konuda DASK’a bilgi verilmelidir.

Bitkisel Ürün Sigortası

Sera Sigortası

Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası

Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası

Kümes Hayvanları Hayat Sigortası

Su Ürünleri Hayat Sigortası

Arıcılık (Arılı Kovan) Sigortası