AFET EKONOMİSİ VE SİGORTACILIĞI

I-III-IV-V

Risk, gerçekleşebilecek ama gerçekleşmesi ya da ne zaman gerçekleşeceği kesin olmayan bazı istenmeyen olayları ifade eder.

Temel riskler, toplumun büyük bir kısmını ve hatta kimi zaman tamamını etkileyen risklerdir. İş- sizlik, savaş, yüksek enflasyon, doğal afetler ilk akla gelen temel risklerdir

Özel riskler ise kişisel olaylardan dolayı ortaya çıkan ve genelde büyük kitleleri değil belirli kişileri etkileyen risklerdir. Bir işyerine hırsız girmesi, bir evin yanması, bir kişinin kaza geçirmesi özel risklere örnek olarak verilebilir.

Kişiye Yönelik Riskler: Bu tür saf riskler, gelir kazanma özelliğinin kaybedilmesine bağlı olarak gelirin ya da mal varlığının azalma olasılığı ile ilgilidir. Örneğin; • Erken ya da zamansız ölüm riski • Emeklilikte yeterli gelire sahip olamama riski • Hastalanma ve/veya sakat kalma riski • İşsiz kalma riski

Sorumluluğa Yönelik Riskler: Bir kişinin kendi hatasından kaynaklanan bir sebeple başkaları zarar görüyorsa sorumluluğa yönelik riskle karşı karşıya kalınır. Örneğin bir hekimin yanlış ameliyat yapması durumunda hastası zarar görmüşse, bu olayda hekimin sorumluluğu vardır. Araç kullanan bir kişi kazaya sebebiyet vermişse bu kazadan sorumludur

Spekülatif riskler, gerçekleşmesi halinde bir kayba yol açan ancak gerçekleşmemesi durumunda kazançla sonuçlanan risklerdir. Örneğin, pay senedine yatırım yapan bir yatırımcı, pay senetlerinin fiyatları yükselirse kazanç elde eder ancak beklentiler gerçekleşmez, pay senedi fiyatları düşerse zarar eder.

Risk Analizi Risk analizi, belirlenmiş riskler hakkında aksiyon alınıp alınmayacağına ve alınacak ise fayda/ maliyet dengesi açısından en uygun olan aksiyonların seçilmesine yardımcı olan bir faaliyettir. Risk analizi, risklerin sebeplerinin, olumlu/olumsuz etkilerinin ve bu etkilerin ortaya çıkma ihtimallerinin belirlenmesinden oluşmaktadır. Risk analizi sırasında bir ön analiz yapılması genel olarak oldukça faydalı bulunmaktadır. Bu doğrultuda, daha ayrıntılı analize geçmeden önce aynı tip ve gruptaki riskler bir araya getirilebilmekte veya düşük önemdeki riskler kapsam dışında tutulabilmektedir. Bu noktada önemli olan husus ise kapsam dışında olması öngörülen risklerin de kayıt altına alınması ve gelişimlerinin izlenmesi olarak belirmektedir.

Riski Tutmak Kişi ve kurumlar riskin varlığını bilmelerine, risk gerçekleştiğinde ne tür olumsuzluklarla karşı- laşacaklarını bilmelerine rağmen herhangi bir tedbir almadan riskli ortamda yaşamlarını sürdürmeyi tercih edebilir. Bu bazen zorunluluktan (riskten ka- çınmanın maliyetli olması gibi) bazen umursamazlıktan bazen ihmalkârlıktan kaynaklanabilir. Ülkemiz insanlarının büyük çoğunluğunun bu şekilde davrandığını söyleyebiliriz. Ancak bu düşüncenin bireylere, kurumlara hatta topluma büyük bir maliyet getirdiği aşikârdır

Risk kontrolü; risk politikaları oluşturarak, iş birimlerinin risk alan faaliyetlerini gözden geçirerek, yönetimsel bilgi ile üst yönetim raporlamalarını sağlayarak, risk yönetimi sürecinde aktif bir şekilde çekirdek kontrollerin uygulanmasıdır.

Soru kökünde spekülatif risk tanımlanmıştır. Doğru cevap E'dir.

Risk yönetimi riskin belirlenmesi, risk analizi, risk değerlemesi ve risk kontrolü olmak üzere dört aşamada gerçekleştirilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Risk sonucu oluşacak istenmeyen durumlarla karşılaşılmak istenmemesi riskten kaçınma olarak adlandırılır. Doğru cevap C'dir.

Sözleşme yapıldıktan sonra riskin gerçekleşme ihtimalinin ortadan kalkmasıyla, taraflar arasındaki sözleşme de sona ermektedir. Çünkü böyle bir durum tarafların sözleşmenin devamından hukuki bir yarar bulunmamaktadır. Örneğin, yangın sigortası yaptıran sigortalının binası, imar müdürlüğü tarafından istimlak edilmesi sonucunda yıkılmaya karar verilmişse; sigortacının sorumluğu bitmektedir. Riskin gerçekleşme ihtimali ortadan kalkmıştır. Dolayısıyla sigorta sözleşmesi sona erecektir. Doğru cevap B'dir.

Sigortacılık sisteminde prim, sigortanın satışını yapan yetkili tarafından verilen teminatı satın almak için sigorta ettiren veya sigortalının ödediği sigorta ücretine denir.

Kişiye yönelik saf riskler, gelir kazanma özelliğinin kaybedilmesine bağlı olarak gelirin ya da mal varlığının azalma olasılığı ile ilgilidir. Ancak yaşlanma öngörülebilen bir durum olduğu için risk sayılmaz.

Tablo 7.1'e göre doğru cevap C'dir.

Broker, sigorta piyasasını sigortalı adına araştı- ran ve birçok sigorta şirketi ve sigorta türü arasında sigortalı için en uygun seçimi bulan ve sigortalısını yönlendiren sigorta aracısıdır. Bir başka deyişle sigorta brokeri; sigortalı adına hareket eden, sigortalının vekili olan, onun risk yönetimi danışmanı ve sigorta aracısı olan bir kurumdur. Sigorta Brokeri kurumların danışmanlığını yapar,
kurumları temsil eder ve sigorta şirketlerinin değil sigortalının temsilcisidir.

Sigorta genel şartları, Hazine müsteşarlığı tarafından düzenlenmektedir. Her sigorta branşı için genel şartlar belirlenmiştir. Doğru cevap B'dir.

Sorumluluk Sigortaları, sigorta ettirenin sorumluluğu dahilindeki eylem ve fiillerden veya kazalardan dolayı üçüncü şahısların mallarında ve canlarında meydana gelen zararları tazmin eden sigortalardır. Doğru cevap A'dır.