AFET EKONOMİSİ VE SİGORTACILIĞI

Bireysel talep, bir tüketicinin bir maldan belirli bir dönemde değişik fiyatlardan satın almak istediği mal veya hizmet miktarlarıdır.

Tüketici fiyatı ucuzlayan malı diğer mallar yerine kullanmak, yani ikame etmek ister ve bu nedenle fiyatı düşen maldan daha çok talep eder. Bu duruma “ikame etkisi” adı verilir. Örneğin tavuk eti fiyatları düştüğünde tüketiciler fiyatı değişmeyen kırmızı et yerine tavuk etini ikame ederler.

Bir malın fiyatı değişmezken tüketicilerin ortalama gelir düzeyi arttığında talep eğrisi bütünüyle sağa kayar. Bunun anlamı bu mala olan talep tüm fiyat düzeylerinde artmaktadır.

Tüketicinin geliri piyasa arzını belirleyen faktörlerden birisi değildir.

Talebin fiyat esnekliği “talep miktarının ilgili malın fiyatında meydana gelen değişmeye verdiği tepkinin ölçüsüdür

Talebin fiyat esnekliği katsayısı bir firmanın gelirini (hasılatını) önemli ölçüde belirleyen bir kavramdır. Sattığı ürünün fiyatını artırarak gelirini artırmayı düşünen bir firma için sattığı ürünün talebinin fiyat esneklik katsayısı düşük olmalıdır. Böylece ürettiği malın fiyatını artırsa bile talep miktarı fazla düşmeyeceği için gelirini artırabilecektir

Kırmızı ette üretim artışı ve fiyat dengesi için; yerli hayvan genetik kaynaklarının korunması ve bu hayvanlarla mera besisinin teşvik edilmeli ve küçükbaş hayvancılığın payı arttırılmalıdır. Bu nedenle cevap II ve III tür.

Firmaların amacı en yüksek toplam kârı elde etmektir. Peki, toplam kâr nasıl hesaplanır? Toplam kârı hesaplamanın yolu toplam gelirden (toplam hasılat) toplam maliyeti çıkarmaktır

Firmaların üretim kapasiteleri arttıkça maliyetlerini azaltan veya artıran faktörler devreye girer. Firmaların üretim kapasitelerinin artmasıyla maliyetlerde düşme meydana gelmesine pozitif ölçek ekonomileri, maliyetlerde artma meydana gelmesine negatif ölçek ekonomileri adı verilir. Bir fabrika büyüdükçe otomasyon nedeniyle ortalama maliyetlerinin düşmesi ilkine, artan bürokrasi nedeniyle ortalama maliyetlerinin artması ikincisine örnek gösterilebilir.

Monopol bir ürünün tek satıcısı veya üreticisi olmak demektir.

Kişinin sürekli olarak aynı kuaföre gitmesi o kuaförün müşteri üzerinde monopolcü rekabet piyasası oluşturduğunu göstermektedir.

Mikroekonomi ekonomide bireylerin ve firmaların davranışlarını ve tek tek piyasaların çalışma mekanizmalarıyla meşguldür. Makro ekonomi ise iktisadi olaylara daha bütüncül bakar, toplulaştırılmış ekonomik büyüklüklerle ilgilenir. Dolayısıyla doğru yanıt "A" seçeneğidir.

İstek ve talep: Bir mal veya hizmeti satın almayı aklımızdan geçirirsek (hayal edersek) bu sadece bir istek olur, bunun ekonomik anlamda talep sayılabilmesi için isteğin yanında yeterli alım gücümüz olmalı (yani satın alma yeteneğine sahip olunmalı) ve satın alma amacıyla o mal veya hizmetin piyasasına yönelmiş olmalıyız. 

Bireysel talep, bir tüketicinin bir maldan belirli bir dönemde değişik fiyatlardan satın almak istediği mal veya hizmet miktarlarıdır. 

Marjinal fayda: Bir mal veya hizmetten tüketirken tükettiğimiz son birimin toplam faydada meydana getirdiği değişikliğe marjinal fayda denir. 

Piyasa talep eğrisi: Bir mal veya hizmetin piyasa talep eğrisi ise o mal veya hizmetin bireysel talep eğrilerinin toplamından ibarettir. 

Dolayısıyla soruda verilen tanım, "piyasa talebi" kavramına aittir.

Tüketicilerin gelir düzeyi yükseldiğinde talebi artan mallara “normal mal”, talebi azalan mallara ise “düşük mal” (fakir mal, tutulmayan mal…) adı verilir. Soruda verilen margarin, bu açıklama dikkate alındığında düşük mallar arasında yer almaktadır. 

Bazı ürünlere olan talep, gelir düzeyi yükseldikçe çok daha fazla oranlarda artar. Bu tür mallara “lüks mal” adı verilir. Örneğin müstakil villalara olan talep böyledir, gelir düzeyi yükselen tüketicilerce daha fazla talep edilir. 

Talep; bir mal veya hizmete yönelik, alım gücüyle desteklenmiş ve piyasaya yönelmiş satın alma isteğidir. 

Piyasa arz eğrisi; farklı ekonomik koşullarda üretim yapan bireysel firmaların değişik fiyatlardan piyasada satmak istedikleri arz miktarlarının toplamından oluşur. 

Kâr maksimizasyonu; firmaların en yüksek kârı elde etmek istemesidir.

Fayda maksimizasyonu; tüketicilerin en yüksek faydayı elde etmek istemeleridir.

Dolayısıyla soruda verilen tanım "arz" kavramına aittir.

Piyasa arzını belirleyen faktörler aşağıdaki gibidir:

Talebin çapraz esneklik katsayısı eğer pozitif değer taşıyorsa bu iki mal ikame mal, negatif değer taşıyorsa bu iki mal tamamlayıcı maldır. Örneğin kırmızı et fiyatları arttığında beyaz et talep miktarı artar, değişim pozitif yöndedir. Oysa örneğin benzin fiyatları arttığında otomobil talep miktarı azalır, değişim negatif yöndedir. Talebin çapraz esneklik katsayısı “0” (sıfır) ise bu iki mal ilişkisiz maldır. 

Açık maliyet firmanın üretim faktörlerine yaptığı tüm parasal ödemeleri kapsar ve “muhasebe maliyeti” olarak bilinir. Ücretlere, kiraya, faize, hammaddeye ve ara mallara yapılan tüm ödemeler açık maliyetlerdir. Örtük maliyetler ise üretimde kullanılmakla birlikte herhangi bir parasal ödeme yapılmayan maliyetlerdir. Örneğin firma sahibi kendi emeğine ücret, kendi dükkân veya fabrikasına kira, kendi sermayesine faiz ödemez ve bunlar muhasebe kayıtlarına girmez. 

Oligopol piyasasında, piyasaya giriş ve çıkış zordur. Uzun dönemde ekonomik karın varlığı, karşılıklı bağımlılık düzeyine bağlı olarak değişir. Çok yüksek veya düşük olabilir. Dolayısıyla II. ve IV. maddede verilen bilgiler yanlış, diğerleri doğrudur.

Tam rekabet piyasasında, piyasaya giriş ve çıkış kolaydır. Dolayısıyla "D" seçeneği söz konusu piyasa ile ilgili olarak söylenemez.

Bir piyasa “dengeye” gelmişse ve bu denge değişme eğiliminde değilse bu piyasaya “temiz piyasa” adı verilir.