AFET BİLGİ SİSTEMLERİ VE HABERLEŞME

AYDES, afet yönetimi ve karar destek sistemi kapsamında, afet öncesi ve sonrası tüm aşamalarda, doğru ve geçerli afet ve acil durum verisine, çeşitli raporlamalar, istatistikler, iş takipleri, sorgulama ve analizlere vb. ulaşılmasını sağlayan bir yazılımlar bütünüdür.

AFAD-RED sisteminde kullanılan temel formüller şunlardır:

Magnitüd dönüşüm formulü ,

Magnitüd Fay uzunluğu formulü ,

Azalım Bağıntıları ,

Hasar Görebilirlik Eğrileri

AYDES, “Olay Komuta Sistemi”, “Mekânsal Bil­gi Sistemi” ve “İyileştirme Sistemi” olarak üç ana bi­leşen, “Planlama ve Hazırlık Modülleri” ve “Mobil Uygulamalar”dan oluşmaktadır.

AYDES-UZAL yazılımın temel amacı, afet öncesi veya sonrası uzaktan algılama verilerinin, açılması, işlenmesi, analiz edilmesi, sonuçların sergilenmesi ve afet yönetimi ve karar destek sistemlerine aktarılması adımlarını içeren bütünleşik bir yazılım çözümü sunmaktır.

İyileştirme sisteminde yer alan modüller şunlardır:

OCHA tarafından ortaya konulan Global Afet İkaz ve Koordinasyon Sistemi (GDACS), Avrupa Komisyonu Ortak Araştırma Merkezi (JRC) işbirliğinde, doğal afetlerde, ikaz yayımlar ve ilgililere göndermekten ve devamında önceden tanımlanmış̧ görevleri gönderir.

2001 yazında, Alman içişleri Federal Bakanlığı tarafından deNIS (Alman Acil Durum Hazırlık Bilgi Sistemi) adında bir yazılım geliştirilmiştir. 2006 yılında, ortaya çıkan ihtiyaçlar neticesinde, deNIS, deNIS II versi­yonuna yükseltilmiştir.

Bütün öncüller WebEOC ‘de yer alan fonksiyonlardandır.

NEMIS, yardım talep eden acil durum yönetim merkezi (eyalet veya yerel yönetim) ve FEMA için afet bilgilerinin takibi için kullanılan bir veri tabanıdır.

Sri Lanka; başta tsunami, sel ve heyelan olmak üzere afete sıklıkla maruz kalan bir Asya ülkesidir. Hem veriye erişim hem de etkin koordinasyon için ihtiyaç duyulan bilgi sistemi, 2004 Hint Denizi Depremi ve tsunamisinden sonra, Sri Lanka Bilgi Sistemleri Birliği tarafından ortaya çıkarılan SAHANA’dır.

AFAD RED yıkıcı bir depremde meydana gelebilecek hasar ve can kaybı tahmini analizi yapan,
otomatik ve manuel olarak çözüm yapabilme yeteneğinde tasarlanmış bir programdır.

MTA Diri Fay Haritası ve AFAD Vs30 hız haritası sistemin girdilerinden, Azalım Bağıntıları ve Hasar Görebilirlik Eğrileri ise sistemde kullanılan formüllerdendir. Tahmini  PGA haritası ise AFAD-RED sistemin çıktılarındandır.

Olay Komuta Sistemi (OKS), yazılım tabanlı yönetim modeli ile yerel ve ulusal düzeyde afet ve acil durumlara hazırlık - müdahale imkanı sağlamakta, ana yönetim süreçleri sayesinde esnek ve etkin şekilde yönetilebilmektedir.

İhtiyaç Tahmini, Talep Yönetimi, Envanter Takibi, Tesis Tanımlama modülleri Planlama ve Hazırlık Safhası Modülleri arasındadır. 

İyileştirme sisteminde yer alan modüller şunlardır:
Jeolojik Etüd Modülü, Hasar Tespit Modülü, Hak Sahipliği Modülü, Acil Yardım Modülü, Yatırım Programı Modülü

Gösterge Paneli Mobil Uygulaması  sayesinde, bir afetten sonra o afetle ilgili yapılan çalışmalar ile özet bilgiler ve raporlar dinamik ve gerçek zamanlı olarak mobil cihazlar üzerinden takip edilebilir.

Hak sahipliği modülü, iyileştirme sisteminde yer alan modüllerden biridir.

SAHANA, Sri Lanka tarafından yaratılan, uluslararası düzeyde gönüllü katkı verenler ve birçok ulusal otorite tarafından desteklenen açık kaynak kodlu uluslararası bir afet yönetim yazılımıdır. 2009 yılında, projenin gelişiminin sürdürülmesi için afet yönetim uzmanlarını çalıştıran kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Sahana Yazılım Kuruluşu oluşturulmuştur.

DIMAPS, Japonya tarafından kullanılmaya başlayan CBS tabanlı entegre veri sistemidir. Başta deprem olmak üzere doğal afetlerin risk verilerini (tehlike haritaları, zarar görebilirlik haritaları), katmanlar halinde bulundurmaktadır. Bu hazırlıkların yapılabilmesi için coğrafi verilerin bütünleşik bir yapıda bulundurulması sağlanmıştır. Afet öncesi hazırlık kapsamında belirlenen tahliye yolları, toplanma alanları vs. ayrı katmanlar olarak yer almaktadır. Afet gerçekleştiği andan itibaren birçok  atmanı bir arada bulundurarak bir ortak harekat resmi ortaya çıkarmaktadır.

Acil Durum Yönetimi Görev Entegrasyon Platformu (EMMIE), Yardım hayat döngüsünü yönetmek için oluşturulmuş web tabanlı elektronik yardım sistemidir. EMMIE kullanılarak, yardım başvurusunda bulunularak bütün süreç takip edilebilir.

2001 yazında, Alman İ çişleri Federal Bakanlığı tarafından deNIS (Alman Acil Durum Hazırlık
Bilgi Sistemi) adında bir yazılım geliştirilmiştir. Günümüzde deNIS II plus sürümü kullanılan yazılım mevcut durum yönetimi, raporlama yönetimi ve kaynak yönetimi modüllerini barındırmakta ve coğrafi bilgi sistemleri tabanlı farklı bilgi katmanları ile bilgileri hem ayrı ayrı hem de bütünleşik olarak sunabilmektedir.