AFET BİLGİ SİSTEMLERİ VE HABERLEŞME

Haberleşme sistemleri telli veya telsiz haberleşmesi şeklinde iki grupta incelenebilir; A. Telli Sistemler: •Telli Karasal  Sistemler (Analog, Dijital) • Internet Sistemleri  (IP, Fram Relay, Wriless, ADSL) B. Telsiz Sistemleri: • Telsiz Sistemleri (Analog-VHF, UHF, HF-, Dijital/Trunk-Tetra, Apko 25 vb) • Uydu Sistemleri (VSAT, Unicast, Broadcast, Multicast Sistemler) • GSM Sistemleri (Mobil Telefon Altyapıları).

HF: 1,6-30 MHz arasında frekans bandını, çok farklı dalga boylarında yayın yapılan, yani yüksek frekans bandını oluşturur. VHF: 30-300 MHz arasında 2 metre dalga boyunda yayın yapılan banttır. UHF: 300MHz-3Ghz arasında 70 cm dalga boyunda yayın yapılan banttır. Duplexer: Farklı frekanstaki alıcı ve vericilerin değişik RF sinyallerinin birbirini en az zayıflatacak ve etkileyecek biçimde ortak bir anten kullanmasına imkân veren telsiz rölelerinde kullanılan cihazdır. Hertz: Frekans birimidir. 1 Hertz dakikada bir titreşim sayısı demektir.

Teknik kısaltmalar aşağıdaki gibi belirlenmiştir: Topraklama/Şase GND; Sigorta FUSE; Alternatif Şebeke Voltajı AC 220 V; Akım A-Amp.; Dijital (Sayısal Telsiz) DMR; Frekans Hz-Mhz; Şebeke/Giriş Voltajı Input Voltage  220 V AC;  Doğru Akım/Çıkış Voltajı Output Voltage.

HF olarak adlandırılan (High Frequency) radyo dalgaları, amatör telsizcilikte 1,8 MHz ile 30 MHz arasını kullanır. Bu dalgaların en önemli özelliği, gök dalgaları dediğimiz yayılımı kullanarak binlerce kilometre uzaklıktaki istasyonlar ile iletişim sağlayabilmesidir. Yeryüzünden 40-500 km uzaklıkta bulunan iyonosfer tabakası, bir ayna görevi görerek HF dalgasının yayılımını sağlar.

Telsiz Genel Konuşma Kuralları • Görüşmeye başlamadan önce kullanacağınız kanalda görüşme olmamalıdır, • Konuşmalar kısa, net, öz ve anlaşılır olmalı; uzun süreli konuşmalardan kaçınılmalıdır, • Anlaşılmasını kolaylaştırmak için kısa kodlamalar yapılabilir. Örneğin; Charlie, Tango - Alfa - İstanbul - Ankara - Van - Muş vb. • Telsiz çağrısı, önce karşı tarafın telsiz kodu sonra kendi telsiz kodumuz söylenerek yapılmalıdır, Görüşme bitimlerinde mutlaka TAMAM veya ANLAŞILDI ifadeleri kullanılmalıdır, • Ağabey, abla, dayı, açık isim, telefon numarası ve gizlilik taşıyan konuşmalar yapılmamalıdır, • Telsizlerde hakaret edici, argo ve gayri ahlaki konuşmalar yapılmamalıdır, • Gereksiz yere konuşulmamalıdır.

A Alfa; B Bravo; C Charlie; D Delta; E Echo; F Foxtrot; G Golf; H Hotel; I India; J Juliet; K Kilo; L Lima; M Mike; N November; O Oscar; P Papa; Q Quebec; R Romeo; S Sierra; T Tango; U Uniform; V Victor; W Whisky; X X-ray; Y Yankee; Z Zulu.

HF/SSB Telsiz Sistemlerinin Avantajları • Sabit ve mobil birimlerin kısa ya da uzak mesafeler içerisinde herhangi bir röle istasyonuna ihtiyaç duymadan ve yeryüzü şekillerinden bağımsız olarak birbiriyle görüşebileceği en uygun haberleşme sistemidir, • İlk kurulum       maliyeti dışında herhangi bir işletim maliyeti yoktur, • Araçlarda kullanılabilecek şekilde mobil sistemler mevcuttur.

Mobil (Araç)  HF Telsizler Söz konusu sistemler, afet haberleşme araçlarında mobil haberleşmeyi (hareket halinde telsiz haberleşmesini) sağlamak için tasarlanmıştır. Araç Sistem Parçaları:  • El seti • Telsiz ana ünitesi (RF Unit) • Besleme Ünitesi • Mobil anten.

DMR Sistemin Eski Klasik Analog Tip Sistemlere Göre Avantajları •Dijital telsizlerde(seçilen cihazın özelliğine göre) telsiz rölesinin kapsama alanında ses, kısa mesaj gönderim ve alma, titreşimle bildirim, GPS küresel yer belirleme yapılabilmektedir. • Tüm gelen ve giden çağrılar, mesajlar ana kontrol merkezinde ve ekranlı GPS modülü olan terminallerde (cep telefonu mantığında) kayıtlı olarak görülebilir. •Dijital telsizlerde temiz ve net ses haberleşmesi yapılabilmektedir. Özellikle aktarıcı röle sistemleri atmosferik karıştırıcı, parazit ve gürültü yapıcı elektronik sinyalleri engelleyici yapıya sahiptir. •Dijital    röle sistemleri  analog   tip mevcut telsiz sistemlerini de, içindeki analog telsiz kartları üzerinden kullanabilme imkânı vermektedir. • Dijital aktarıcı röleler, özellikle cihaz üzerindeki internet bağlantı giriş portları sayesinde  (bölge merkezlerine / kamp alanlarına kurulacak aynı telsiz sistem üzerinden) uzak mesafeler arası telsiz görüşmesi yapabilmektedir. • Cihazlar üzerinden telsiz telefon        bağlantısı yapılarak oluşturulan gruplara/ekiplere genel ve seçmeli çağrı yapılabilmektedir.

Birkaç Q Kodu Örneği •  QRZ Beni kim çağırıyor? Seni..... çağırıyor. • QSB Sinyalim zayıflıyor mu? (Fading). Sinyaliniz zayıflıyor.(Fading’e maruz kalıyor.) • QSK Sinyallerin arasından beni duyabiliyor musunuz? Sinyallerin arasından seni duyabiliyorum. • QSL Alındıyı teyit eder misiniz? Alındıyı teyit ediyorum/edeceğim. • QTH Mevkin neresi? Mevkim.......’dır. • QTR Doğru saat kaçtır? Saat..:..dır. • QRX Meşgülmüsün? Meşgulüm.

Afetlerde mevcut altyapıların fiziki ya da teknik olarak çökmesi nedeniyle kesintiye uğrayan haberleşme, amatör radyo ve uydu terminalleri vasıtasıyla sağlanabilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Genel bir ifadeyle haberleşme; herhangi bir durumun veya herhangi bir bilginin karşılıklı (duplex) veya tek taraflı (simplex) olarak ses, bilgi paketi veya görüntü şeklinde teknik altyapıyla iletilmesi işlemine denir. Doğru cevap B'dir.

Yeryüzünden 40-500 km uzaklıkta bulunan iyonosfer tabakası, bir ayna görevi görerek HF dalgasının yayılımını sağlar. Doğru cevap E'dir.

B Bursa. Doğru cevap D'dir.

Ölü Bölge (Kör Nokta);
Antenlerin yayım alanı dışarısında kalan ve vericiden hiçbir sinyalin alınamadığı dairesel bir alandır. Doğru cevap A'dır.

Etkin kullanımı için tam zamanlı çalışabilecek operatörlere ihtiyaç vardır. Dezavantajları arasındadır. Doğru cevap D'dir.

Araç Sistem Parçaları
• El seti
• Telsiz ana ünitesi (RF Unit)
• Besleme Ünitesi
• Mobil anten. Doğru cevap C'dir.

Mersi bölge müdürlüğüdür. Doğru cevap E'dir.

Amatör radyo haberleşmesinde Mors kodu ile Tüm cümleyi aktarmak zaman aldığından, anlaşılırlığı arttırmak ve haberleşme süresini kısaltmak
maksadıyla Q kodları ve kelimelerin kısaltmaları kullanılır. Doğru cevap B'dir.

ehlike/Acil Durum Çağrısı
Tehlike işareti MAYDAY kelimesidir. Bu işaret tehlike ile karşı karşıya kalındığını ve acil yardım istendiğini gösterir. Olası bir tehlike çağrısı aşağıdaki şekilde yapılır.
-CW olarak: SOS SOS SOS
Veya sesli olarak:
-MAYDAY MAYDAY MAYDAY, BURASI (THIS IS) çağrı işareti ya da Aracın adı (2 Kez). Doğru cevap A'dır.