ADALET MESLEK ETİĞİ

Hukuk Muhakemeleri Kanunu özel bazı sebeplerle hakim reddinin gerçekleşebileceğini belirtmiştir. bunlardan sorunun cevabı olan Hâkimin kanunen gerekmediği hâlde dava hakkındaki görüşünü açıklamasına
"davacıya davayı kazanma imkânının bulunmadığını ifade etmesi" örnek verilebilir.

Menfaat içeren ilişkilerden kaçınma, sır saklama, mobbing uygulanmasına engel olma gibi davranışlar mesleğe yaraşır davranışlar olarak karşımıza çıkmaktadır.

Hakimlik mesleğine yaraşır davranışlardan hükmüyle konuşmama şu anlama gelmektedir:
Hâkim, esas olarak verdiği hükümle konuşur.
Kendisinin veya meslektaşlarının kararlarını görev gereği olmadıkça etki altında bırakacak şekilde eleştirmez, bu tarz eleştirenler ile iletişime girmez, yetkili olmadığı sürece medyada çıkan bu nitelikteki haber ve yorumlar hakkında açıklamada bulunmaz.

hâkim, yargı görevlerini olumsuz şekilde etkilememek şartıyla, aşağıdakileri yapabilir:
• Hukuki konularda yazılar yazabilir, konferans ve ders verebilir ya da diğer etkinliklere katılabilir.
• Hukuki konularla ilgili olarak kamu kurumları, özel kuruluşlar ile görüşebilir ve açık oturumlara katılabilir.
• Hâkim, tarafsızlık ve siyasi yansızlığı ile çelişmemek ve böyle bir izlenim oluşturmamak kaydıyla resmi organ, komisyon ve sair kurullarda üye olarak görev alabilir.
• Hâkim, makamını ve mesleki onurunu zedelememesi ve görevine engel olmaması kaydıyla sivil toplum faaliyetlerine katılabilir.
• Hâkim, davanın taraflarına menfaat karşılığı olmasa bile danışmanlık yapmaz.
• Hâkim, kanunun açıkça izin verdiği haller dışında, mesleki veya bireysel hakemlik ya da arabuluculuk yapmaz veya yargı işlevi ifa etmez

• Hâkim, mesleki örgütleri kurabilir, üye olabilir veya mevzuata aykırı olmamak kaydıyla hâkimlerin çıkarlarını temsil eden diğer örgütlere katılabilir.

Hâkim, davanın taraflarına menfaat karşılığı olmasa bile danışmanlık yapmaz. Bu konuda para ya da başka menfaat elde edip etmemesi önemli değildir.

Silahların eşitliği ilkesi, birinci olarak yargılamanın taraflarının aynı haklara, aynı ölçüde sahip olmaları anlamına gelir. Ancak, aynı haklara görünürde (kâğıt üzerinde) sahip olmak tek başına yeterli değildir. Tarafların silahları, burada ister hukuk ister ceza yargısından bahsedelim, adil yargılanma hakkına uygun şekilde eşit olmalıdır. Kastettiğimiz; bilgilenme hakkı bakımından, açıklama ve ispat hakkı bakımından, hakkaniyete uygun yargılama bakımından ve nihayet gerekçeli karar verme yükümlülüğü bakımından eşitliktir.

Türkiye’de 2017 yılında, Yargıtay Başkanlar Kurulunun önerisi üzerine Yargıtay Büyük Genel Kurulu tarafından Yargıtay Yargı Etiği Kuralları kabul edilmiştir. Bu kurallar ile Yargıtay üyeleri ile tetkik hâkimlerinin etik davranış standartlarını oluşturarak onlara rehberlik sunmak, yasama ve yürütme mensupları ile avukatların ve toplumun yargıyı daha iyi anlamalarına ve yargıya destek olmalarına yardımcı olmak, etik ilkelere uymanın öncelikle hâkimlere düşen asli bir sorumluluk olduğu gerçeğini göz ardı etmeden hâkimler üzerinde bağlayıcı mesleki davranış kurallarını tamamlamak amaçlanmaktadır. Diğer tüm seçenekler  uluslararası metinler iken Yargıtay Yargı Etiği Kuralları ulusal bir düzenlemedir.

Bangalor Yargısal Davranış İlkeleri, Birleşmiş Milletler bünyesinde oluşturulan bir grup tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda 2001 yılında Hindistan’ın Bangalor kentinde kabul edilmiş, bunu takiben 2002 yılında, çeşitli ülkeleri temsil eden hâkimlerin katıldığı ve Lahey’de düzenlenen toplantıda yapılan değişikliklerle son halini almıştır. Bu metin, pek çok ülkede yargısal etiğe ilişkin olarak yapılan düzenlemelere veya tavsiyelere temel teşkil etmiştir, bugün de aynı etkisini devam ettirmektedir. Nihayetinde Türkiye özelinde de Hakimler ve Savcılar Kurulu (o zamanki adlandırılışıyla Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu), 27 Haziran 2006 tarih ve 315 sayılı Kararıyla bu metnin dikkate alınmasını Türk hâkim ve Cumhuriyet savcılarına tavsiye etmiştir.