ADALET MESLEK ETİĞİ

Hammerg'in söylediği gibi gerçekte her birimiz hem etnisite, milliyet ya da inanç bakımından hem de yerel köklerimiz, toplumsal cinsiyetimiz, cinsel yönelimimiz, dilimiz, eğitimimiz, toplumsal sınıfımız, politik görüşümüz, yaşımız gibi ayırt edici özellikleri olan çok sayıda farklı kategoriye aidiz. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kant'a göre; adalet, insanların nerede yaşadıkları ya da onları ne kadar iyi tanıdığımızdan bağımsız olarak tüm insanların haklarını korumamızı gerektirir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Ayrımcılık yasağı ise eşitlik ilkesinin içeriğinin somutlaştırılmasını, içinin doldurulmasını sağlar. Zira her insan aynı koşullarda dünyaya gelmediği gibi pek çok insan cinsiyeti, cinsel yönelimi, derisinin rengi vb gibi nedenlerle ayrımcı uygulamalara maruz kalmaktadır. Nitekim insan haklarına dair temel belgelerde ayrımcılık yasağına özel bir önem verilmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ayrımcılık yasağı, insanların cinsiyet, ırk, renk, dil, din, siyasi veya başka görüş, ulusal veya toplumsal köken, bir ulusal azınlığa mensup olma, mülkiyet, doğum veya diğer statüler gibi herhangi bir temelde ayrımcılığa maruz kalmaksızın insan haklarına sahip olmalarının ve insan haklarından yararlanmalarının güvencesini oluşturur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Eski Yunanda Sofistler, doğal hukukun yazılı hukuktan üstün olduğunu, herkesin özgür doğduğunu ve köle doğmadıklarını savunmuştur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Stoacıların görüşleri Cicero aracılığıyla Roma’ya taşınmış ve doğal hukuk tartışması uzun yıllar hem hukukçuları hem de yöneticileri meşgul etmiştir. Öyle ki Stoacılar, imparatorun her şeyi yapmaya hakkının olmadığını, yapılan yasaların doğal hukuka aykırı olamayacağını ve dolayısıyla imparatorun yetkilerinin sınırının doğal hukuk olduğunu savunmuştur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Özellikle iktidarların keyfi tutumlarını sınırlandırmanın yollarını arayan düşünürler “direnme hakkı” öğretisini geliştirirken yöneticinin hukukla bağlı olduğu fikrini geliştirmişlerdir ki bu düşünce daha sonra ortaya çıkacak olan hukuk devleti ilkesinin kaynağıdır.Buna göre bir yönetici, yaptığı yasayla bağlı olduğu gibi yaptığı yasa adalete aykırıysa üstün yasaya doğal hukuka uygun davranmak zorundadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Magna Carta esasında soylulara ayrıcalık tanıyan bir berattır ancak keyfi tutuklamanın önlenmesi, seyahat özgürlüğü gibi hakları içermektedir. Tarihsel önemi belgesel öneminden büyüktür. Manga Carta ve benzeri diğer beratlar, belli sınıflara ayrıcalık tanısa da merkezi iktidarın sınırlandırılması yönünde tarihsel duraklardır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Birinci kuşak haklar;Yaşam hakkı ve kişi dokunulmazlığı, kişi özgürlüğü ve güvenliği, düşünce ve düşünceyi açıklama özgürlüğü, inanç ve ibadet özgürlüğü Konut dokunulmazlığı, mülkiyet hakkı, eşitlik hakkı, seçme ve seçilme hakkı, kamu hizmetlerine girme hakkı,tarafsız bir yargıç önünde yargılanma hakkı, başka bir deyimle adil yargılanma hakkı…… olarak sıralanabilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

BM’nin 10 Aralık 1948’de kabul ettiği BM İnsan Hakları Evrensel Bildirisi, insan haklarının uluslararası düzeyde korunmasına yönelik adımların ilki ve en önemlisidir.

Kant’a göre her insan saygıyı hak eder.

Evrensellik, insanların haklarını kullanıyor olmalarını değil haklara sahip olmalarını ifade eder.

1789 Fransız İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi kişi hakları doktrinin Avrupa Kıtasında resmen kabul ve ilan edilmesinin belgesidir.

1789 Fransız İnsan ve Vatandaş Hakları Bildirisi kişi hakları doktrinin Avrupa Kıtasında resmen kabul ve ilan edilmesinin belgesidir.

Birinci kuşak haklar;
• Yaşam hakkı ve kişi dokunulmazlığı
• Kişi özgürlüğü ve güvenliği
• Düşünce ve düşünceyi açıklama özgürlüğü
• İnanç ve ibadet özgürlüğü
• Konut dokunulmazlığı
• Mülkiyet hakkı
• Eşitlik hakkı
• Seçme ve seçilme hakkı
• Kamu hizmetlerine girme hakkı
• Tarafsız bir yargıç önünde yargılanma hakkı, başka bir deyimle adil yargılanma hakkı…… olarak sıralanabilir.

Gelişme hakkı üçüncü kuşak insan haklarının arasında yer alır. Diğer seçenekler ise ikinci kuşak insan haklarıdır.

Birinci kuşak hakların güvence altına alınmasında burjuvazi itici güç idi.

17. ve 18. yüzyıl düşünürlerince dile getirilen ve klasik haklar olarak da adlandırılan birinci kuşak haklar, Amerikan ve Fransız Devrimleriyle uygulamaya geçirilmiştir.

Sosyal ve ekonomik haklar da denilen ikinci kuşak haklar; ağır hayat şartları, yoksulluk ve insani olmayan çalışma koşulları nedeniyle insanların çoğunluğunun birinci kuşak haklardan yararlanamamaları sonucu talep edilmeye başlanmıştır.

Bir insan hakkının “hak” sayılabilmesi için anayasada, kanunlarda yer alması; o kanunun ya da anayasanın yürürlükte olması aranmamasıdır. İnsan hakları, yürürlükteki hukuktan bağımsızdır, yani düzenlenmese de olur. İnsan hakları yürürlükteki hukukun üstündedir, yani bir yasanın insan haklarına uygun olması gerekir. Öte yandan anayasalar ve yasalarla güvence altına alınmamış, hatta hukuk kuralları tarafından yasaklanmış davranış, talep bazı tutum ve davranışlar bile insan haklarının kapsamı içinde olabilmektedir. Örneğin, siyasi partilerin kurulmasına izin vermeyen bir devletin yurttaşları, örgütlenme özgürlüklerini insan hakkı olarak talep edebilirler.