ADALET MESLEK ETİĞİ - Deneme Sınavı - 4

Sözkonusu maddelerin hepsi yasak kapsamındadır.

Yazı işleri hizmetinde veya icra ve iflâs dairesinde görev yapan kamu görevlisinin, görevlini ifa ederken kendisini çalışma saatleri esnasında münhasıran çalıştığı kurumun işine ve sorumluluklarına adaması; menfaat temini olması bile adliyeye gelenlere aracılık, görevini aşan şekilde rehberlik, iş takibi gibi eylemlerde bulunmaması; ehliyet ve özen ile ilgili etik davranışlardır.

İcra ve iflâs organının yaptığı bir işlemin icra ve iflâs hukukuna aykırılık teşkil etmesi hâlinde kural olarak icra mahkemesi nezdinde başvurulan hukuki çare; şikayettir.

Kendi kadrosuna ilişkin istihdam sözleşmesi dışında, yargı kurumu ile hizmet, malzeme ve donanım tedariki, kira veya mal satış sözleşmesi yapamaması, mesleğe yaraşırlıkla ilgilidir.

Yaptırımlar, III,II,IV,I,V maddelerdeki sırayla uygulanmaktadır.

İşin reddedildiğinin iş sahibine bildirilmemesi, uyarma değil kınama cezası gerektirir.

Uygun olmayan bir yerde (örneğin adliye kantininde veya koridorunda) danışmanlık verme; kınama cezasını gerektirir.

Yazı işleri hizmetlerinde, yazı işleri müdürü, yeterli sayıda zabıt kâtibi, mübaşir ve diğer memurlar bulundurulur.

Türk hukukunda yardımcı adalet personelinin yazı işlerini yürütürken tâbi oldukları etik kuralları doğrudan içeren bir düzenleme yakın tarihlere kadar bulunmamaktaydı. Nihayet 2017 yılında, “Yargıtay Personeli Etik Davranış İlkeleri” kabul edilmiş bulunmaktadır.

Etik ilkeler, Yargıtay Yargı Etiği İlkelerinin hazırlanmasında görev almış Yargıtay Daire Başkanı ve üyeleri tarafından incelenmiş, daha sonra Yargıtay Birinci Başkanı tarafından kabul edilmiştir.

Yazı işleri hizmeti görevlileri ve icra ve iflâs memurlarının tâbi oldukları etik kurallar:

Adalet personelinin çıkar çatışmasından kaçınması için bazı eylemleri kesinlikle yapmaması gerektiği belirtilebilir. Sayılmayan durumlarda ise personel çıkar çatışması riskini daima değerlendirmekle yükümlüdür. Bu çerçevede adalet personeli;
• Resmi görevlerinin ifasında dürüstlüğüne gölge düşürecek çıkar çatışmasından kaçınır. Ayrıca, çıkar çatışmasının farkına
varma, çatışmaları Yargıtay’daki uygun makama bildirme ve ortaya çıktıklarında bu çatışmaları sona erdirme konusunda da en üst düzeyde özen gösterir.
• Kendi adına adli kurumlarla, herhangi bir hizmet, satım veya kira sözleşmesi yapamaz. Konumunu, başkalarının dezavantajlı olacağı şekilde, yakın ailesinden herhangi bir kişinin adli kurumlarla yapacağı bir sözleşmeyi garanti altına alacak şekilde kullanamaz.
• Adli kurumlarda işlem yapan taraflara yardım etmesi veya görevinden kaynaklanan nedenlerle işlemlere katılması nedeniyle herhangi bir ücret, bahşiş, ödül vs. alamaz.
• Kendisinin veya bir yakın aile üyesinin adli kurumlarda çalışmak üzere yaptığı başvuru ve görüşmelere katılamaz, aracılık edemez, referans olamaz, yetkililere bu konuda tavsiye ve telkinde bulunamaz.
• Asıl amacının personelin göreviyle ilgili eylemlerini etkilemek olduğu düşünülebilecek kişi veya kuruluşlardan hediye, kredi, indirim, ayrıcalık, burs veya davet talep ve kabul edemez.

Şikâyet, icra ve iflâs organının yaptığı bir işlemin icra ve iflâs hukukuna aykırılık teşkil etmesi hâlinde kural olarak icra mahkemesi nezdinde başvurulan bir hukuki çaredir.

Avukatlık Etik (Meslek) Kuralları:

Tanıklık bir kamu hizmetidir ve kural olarak zorunludur. Ancak, Kanunlarda gösterilen, yakın akrabalık, sır veya menfaat gibi sebeplerle tanıklık yapmaktan kaçınılabilir.

Kınama: Mesleğinde ve davranışında kusurlu sayıldığının avukata bildirilmesidir. AvK m.136 hükmü, Avukatlık Kanununun avukatların hak ve ödevleri ile ilgili altıncı kısmında yazılı esaslara uymayanlar hakkında ilk defasında en az kınama cezasının uygulanacağını öngörmektedir. Bu hâller esas itibariyle şunlardır:
- Sır saklama yükümlülüğünün ihlali
- İşin reddedildiğinin iş sahibine bildirilmemesi,
- İşin reddi zorunluluğuna aykırı hareket edilmesi.

En genel tanımıyla arabuluculuk, üçüncü kişinin tarafları bir araya getirerek müzakere edebilmelerini sağladığı ve aralarındaki iletişimi kolaylaştırdığı, çözüme ilişkin karar verme yetkisinin taraflarda kaldığı, sürece ilişkin tavsiye veya karar verme yetkisinin ise üçüncü kişide olduğu bir yapılandırılmış uyuşmazlık çözüm sürecidir (Özbek, 2017).

2017 yılında, “Yargıtay Personeli Etik Davranış İlkeleri” kabul edilmiş bulunmak- tadır. Söz konusu etik ilkeler, “Yargıtay Etik, Şeffaflık ve Güven Projesi kapsamında hazırlanmıştır.

Zabıt kâtibi, diğer yazı işleri hizmeti görevlilerinden farklı olarak yargılamanın resmî tanığıdır.

Adalet personeli menfaat çatışmasından kaçınmak adına kendi adına adli kurumlarla, herhangi bir hizmet, satım veya kira sözleşmesi yapamaz.