ADALET MESLEK ETİĞİ - Deneme Sınavı - 3

Yazı işleri hizmetinde veya icra ve iflâs dairesinde görev yapan kamu görevlisi, diğer tüm kamu görevlileri gibi, görevlini ifa ederken ehliyet ve özenle hareket etmelidir. Buna göre: Kendisini çalışma saatleri esnasında münhasıran çalıştığı kurumun işine ve sorumluluklarına adar : Örneğin, menfaat temini olması bile adliyeye gelenlere aracılık, görevini aşan şekilde rehberlik, iş takibi gibi eylemlerde bulunmamalıdır.

Mesleğe yaraşır olmanın gerektirdiği etik ilkeleri, Yargıtay Personel Davranış İlkelerini esas alarak somutlaştıralım. Buna göre yazı işleri hizmetinde icra ve iflâs dairesinde görev yapan kamu görevlisi görevini yerine getirirken: Kendi kadrosuna ilişkin istihdam sözleşmesi dışında, yargı kurumu ile hizmet, malzeme ve donanım tedariki, kira veya mal satış sözleşmesi yapmaz.

Adliye El Kitabı’nda, meslekten çıkarma cezasına ilişkin olarak verilen bazı örnekler dikkat çekicidir:

“Soruşturma kâtibinin ilçede jandarma görevlilerinin de aralarında bulunduğu kişilerce kaçak kazı yapıldığı yönünde alınan ihbar üzerine başlatılan soruşturmada hakkında dinleme kararı verilen şüpheli M.Y. isimli kişiye hakkındaki kararı bildirdiği söz konusu fiilleri nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 125/E-g maddesinde tanımlanan ‘Memurluk sıfatıyla bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici harekette bulunmak” ve h bendinde tanımlanan ‘yetki almadan gizli bilgileri açıklamak” nedenleriyle meslekten çıkarılmasına...”

Avukatlar dürüstlük ilkesi bağlamında tanıklar ile olan ilişkilerde:avukat ileride tanık olarak dinlenecek kimselerden istisnai olarak bazı konuları öğrenmek zorunda kalmış olursa bu kişileri etkilemiş olma şüphesi altına düşmekten kaçınmalıdır. Bu çerçevede avukat: tanıklara önerilerde bulunamaz.

avukatların sır saklama yükümlülüğünün ihlali kınama cezasına girer.

Hukukumuzda 6754 sayılı Bilirkişilik Kanunu, bilirkişilerin tâbi olduğu etik kurallara işaret etmiştir. Daha sonra bu etik kurallar 2017 yılında yayımlanan Bilirkişilik Yönetmeliği ile açıklanmıştır.

Ehliyet ve liyakat: Bilirkişi, kendisine tevdi olunan görevi bizzat yerine getirmekle yükümlü olup, görevinin icrasını kısmen yahut tamamen başka bir kimseye devredemez. Bilirkişi, raporunda çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerek- tiren hususlar dışında açıklama yapamaz; hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz.

Yazı işleri hizmetlerinde, yazı işleri müdürü, yeterli sayıda zabıt kâtibi, mübaşir ve diğer memurlar bulundurulur. Saydığımız bu memurların yanı sıra, bölge adliye mahkemesi ve Yargıtay gibi üst mahkemelerde, idari işler, bilgi işlem ve sair bazı hususlarda diğer müdürlükler de bulunmaktadır.

Personelin görevini ifa ederken eylemleri sonucunda kendisinin ve yakın ailesinin ticari ve mali çıkarlarının etkileneceği durumlarda bağımsız ve tarafsız işlem yapmasının zedeleneceği yahut zedelendiği görüntüsünün ortaya çıkabileceği durumlar çıkar çatışması durumlarıdır .

Adalet personelinin, mahrem bilgileri saklama yükümlülüğü görevi sona erdikten sonra dahi devam eder.

Resmi görevin ifasında, ırk, renk, cinsiyet, din, vicdan, inanç, kültür, giyim, dil, doğum yeri, etnik veya sosyal köken, engellilik, yaş, medeni hal, cinsel yönelim, siyasi görüş, sosyal ve ekonomik durum veya benzeri diğer nedenlerle ayrımcılık yapılamaz, söz veya davranışlarla yanlılık ve önyargı sergilenemez. Bu durum eşitlik ilkesine aykırıdır.

Mesleki çalışması bakımından ise avukat bağımsızlığını zedeleyecek bir işi kabulden kaçınmalıdır. Burada önemli olan husus avukatın görevini herhangi bir etki altında kalmaksızın yürütmesidir. Buna  ilkeye bağımsızlık adı verilir.

Reklam yasağına aykırılık kınama cezası gerektiren bir fiildir. Ancak diğer seçenekler uyarı cezası gerektiren haller olarak düzenlenmiştir.

Avukatın bir meslektaşı aleyhine açtığı davayı veya başlattığı icra takibini bağlı bulunduğu baroya bildirmemesi uyarı cezası gerektiren hallerden biridir. Diğer tüm seçenekler kınama cezası gerektiren halleri ifade etmektedir.

Bilirkişi; bilirkişilik görevi almak amacıyla özel amaçlı arama motorlarına, rehberlerine, listelerine, veri tabanlarına ve benzerlerine kayıt olamaz, kayıt edilmesine rıza gösteremez. Ancak, bilirkişilik görevi alma amacına yönelik olmamak kaydıyla, internet sayfasını özel amaçlı arama motorlarına kayıt edebilir, anahtar kelime olarak da; sadece adı soyadı ve mesleki unvanı ile bulunduğu şehrin adını kullanabilir.

Üçüncü bir kişinin (arabulucunun) özel hukuktan kaynaklanan bir uyuşmazlık içinde bulunan tarafları bir araya getirerek aralarındaki iletişimi kolaylaştırdığı ve tarafların bu sayede aralarındaki uyuşmazlığı çözme imkânını kendilerinin bulabildiği bir alternatif uyuşmazlık çözümüdür. Arabulucu ise bu işi ifa eden kişidir.

Uzlaştırma ise eğitimli bir uzlaştırmacının yardımıyla, suçun mağduru ile failinin, güvenli ve denetimli bir ortamda bir araya getirilmesi sürecini ifade eder. Uzlaştırma kavramı, kurumu ve süreci ifade etmek için kullanılan kavramdır. Kısaca uzlaştırmacı adı verilen tarafsız ve bağımsız bir üçüncü kişinin gözetiminde gerçekleşen bu sürece uzlaştırma adı verilmektedir.

Gardiyan yazı işlerinde görevli kişilerden değildir. Yazı işleri hizmetlerinde, yazı işleri müdürü,
yeterli sayıda zabıt kâtibi, mübaşir ve diğer memurlar bulundurulur.

Asıl amacının personelin göreviyle ilgili eylemlerini etkilemek olduğu düşünülebilecek kişi veya kuruluşlardan hediye, kredi, indirim, ayrıcalık, burs veya davet talep ve kabul edemez.

İcra ve iflas dairesi bir mahkeme değildir. Doğru yanıt A seçeneğidir.