ACİL DURUM VE AFET YÖNETİMİ PLANLARI

3 Ocak 2014 tarih ve 28871 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Türkiye Afet
Müdahale Planı” ve 18 Temmuz 2013 tarih ve 28681 sayılı “İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik” gereğince her okul afet ve acil durum yönetim planlarını  hazırlamak zorundadır. Cevap D'dir.

Aşağıdaki sorulara verilecek yanıtlar planlamanın esaslarını teşkil eder.
• Öncelikli sorunlar ve ihtiyaçlar nelerdir?
• İmkân, fırsat ve kaynaklar nelerdir?
• Mevcut imkân ve kaynaklarla yapılabilecekler nelerdir?
• Amaca ulaşmak için gerekli insan gücü, malzeme kaynakları ve organizasyonu nasıl yapılmalıdır?
• Hangi durumlarda yeni düzenlemeler yapılacaktır?
• Yeni düzenlemeler nasıl yapılacaktır?

 Cevap E'dir.

Okullar için hazırlanacak olan afet ve acil durum yönetimi planlaması; afet yönetim döngüsü içerisinde yer alan zarar azaltma, hazırlık, müdahale ve iyileştirme safhalarındaki çalışmaların bir bütünlük içerisinde yürütülecek/uygulanacak faaliyetlerin belirlenmesi çalışmalarını kapsar.  Cevap E'dir.

Öğrencileri afet türleri ve olay anında doğru davranış biçimleri konularında bilgilendirmek kurulun afet öncesindeki yetki ve sorumluluklarındandır.  Cevap C'dir.

Okullarda kurulacak olan Okul Afet ve Acil Durum Yönetim Kurulunun Şekil 7.1’de gösterildiği gibi dört ana gruptan oluşması (Planlama ve Hazırlık, Risk Yönetimi, Müdahale ve Kaynak Temini ve Lojistik) tercih edilir.  Cevap C'dir.

Verilen ifadelerin hepsi zarar azaltma çalışmalarındandır.  Cevap E'dir.

Okullarda yapılacak risk analizi çalışmalarında belirlenen tehlikelerin mekân-bina, insan (personel-öğrenci-veli-ziyaretçi) ve eğitim sürekliliği üzerine etkileri değerlendirilmektedir.  Cevap E'dir.

Risklerin belirlenmesi zarar azaltma çalışmalarındandır.  Cevap E'dir.

En basit haliyle Zarar Azaltma ve Hazırlık Faaliyetleri afet öncesi, Müdahale Faaliyetleri afet sırası ve İyileştirme Faaliyetleri ise afet sonrası çalışmalar olarak gruplandırılabilir.  Cevap C'dir.

Psikolojik iyileştirme iyileştirme çalışmalarındandır.  Cevap D'dir.

Planın ana hedefi; okulların güvenliğinin sağlanarak refah ve eğitim sürekliliğinin hızlı, koordine edilmiş ve etkili şekilde korunmasını sağlamaktır. Alt hedefler ise şöyle özetlenebilir:
• Afete neden olabilecek tehlike ve risklerin belirlenmesi, mümkünse önlenmesi veya olası etkilerinin azaltılması,
• Eğitim ve tatbikatlarla farkındalığın ve becerinin artırılması,
• Olay anında kazanılmış doğru davranış biçimlerinin sergilenmesi,
• Hızlı tahliyenin gerçekleştirilebilmesi,
• Okulun normal faaliyetlerine en kısa zamanda dönebilmesi için gereken kurumsal yapılanmanın sağlanması.

 Cevap E'dir.

Oluşturulacak Okul Afet ve Acil Durum Yönetim Kurulunun yapılanması, kurumun/okulun karşı karşıya kalabileceği tehlikelerin ve risklerin çeşidine, büyüklüğüne, oluş sıklığına, okulun büyüklüğü, insan yoğunluğu gibi kurumsal niteliklerine bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.  Cevap A'dır.

Okullarda kurulacak olan Okul Afet ve Acil Durum Yönetim Kurulu dört ana gruptan oluşması (Planlama ve Hazırlık, Risk Yönetimi, Müdahale ve Kaynak Temini ve Lojistik) tercih edilir. Bu organizasyon yapısına karmaşaya yol açmayacak şekilde alt gruplar eklenebilir.  Cevap B'dir.

Okul Afet ve Acil Durum Yönetim Kurulu içerisinde okul müdürünün kesinlikle olması planlama çalışmalarının sağlıklı yürütülmesi ve başarısı için gereklidir. Müdür dışında kurul; Müdür Yardımcısı, görevlendirilecek öğretmenler, Okul Aile Birliği veya Koruma Derneği Başkan veya görevlendireceği kişi/kişiler, Sivil Savunma kolu veya İzcilik kolu yetkilisi, Okul idari görevlisi ve öğrenci temsilcilerinden oluşmalıdır.  Cevap D'dir.

Öğrencilere afetlerin oluşum nedenleri, etkileri ve sonuçları hakkında bilgiler vermek afet sonrası öğretmenlerin başlıca görevlerindendir.  Cevap E'dir.

Zarar azaltma çalışmalarında okula ait fiziksel risklerin (yapı, altyapı, okul donanımı ve tesisat riskleri) belirlenmesi ile çevresel risklerin de belirlenmesi gerekmektedir.

Risk analizi; belirli tehlikelerin, sınırlı bir bölge veya ülke ölçeğinde canlılar üzerindeki yaşamsal etkileri ile diğer fiziksel varlıklar üzerindeki yıkıcı sonuçlarını her yönüyle inceleyip ortaya çıkarma çalışmasıdır. Risk analizi çalışması tehlikelerin belirlenmesi ile başlar. Bir sonraki adım belirlenen tehlikelerin kimleri, ne şekilde ve ne derecede etkileyeceğinin belirlenmesidir. Yani olası acil durum veya afetin mekân, insan, çevre gibi değişkenler üzerindeki etkisinin belirlenmesi demektir.

Deprem tehlikesinin bilimsel verilere göre risk analizi yapılan okulun olduğu bölgede olma olasılığı 2 (nadiren) ise ve depremin gerçeklemesi durumunda mekân-binayı etkileme derecesi binanın yapısal ve diğer faktörlere bağlı olarak 3 (kritik) ise deprem tehlikesinin mekân-bina için risk seviyesi 6 (3x2) olarak hesaplanacaktır.

İyileştirme süreci faaliyetleri müdahale sürecinin hemen ardından başlayan ve olayın büyüklüğüne göre 1-2 yıl veya daha uzun bir süreyi kapsayan faaliyetlerin tümüdür.  iyileştirme çalışmaları kapsamında yürütülmesi gereken faaliyetler sırasıyla şu şekildedir: Fiziksel ve yapısal iyileştirme - Yönetsel iyileştirme - Psikolojik iyileştirme - Okulun yeniden açılması

Standart Operasyon Prosedürü (SOP); bir işin ilgili tüm kişiler tarafından aynı şekilde yapılmasını sağlayan, afet veya acil durumda kimin, neyi, nerede, ne zaman ve nasıl yapması gerektiğini tarif eden bilgileri içerir ve planın ekler kısmında yer alır.