ACİL DURUM VE AFET YÖNETİMİ PLANLARI - Deneme Sınavı - 13

Planlar gerçekçi ve kabul edilebilir olmalı. Tehlikeye maruz kalabilecek bütün varlıklara ait bilgiler ve mevcut kapasite eksiksiz bir sekilde belirlenmis olmalı . Tehlike ve Risk analizi yapılmıs olmalı. Planlar bilimsel kriterlere uygun bir sekilde yapılmıs afet senaryoları esas alınarak hazırlanmalıdır. Planlar, farklı gruplar ve kuruluslar arasında en uygun yardımlasma, isbirligi ve koordinasyon esaslarını belirlemelidir. Planlarda, görev, yetki ve sorumluluklar açıklıkla belirtilmeli, belirsizlik, görev çakısmaları ve tekrarlanmalara fırsat verilmemelidir. Planlarda yönetim, komuta ve kontrol mekanizmalarının bilgi akısının nasıl olacagı açıklıkla belirlenmeli ve yönetim karmasasına neden olunmamalıdır. Planlar yeni kaynak ve yeni kuruluslara ihtiyaç gösteren belgeler yerine, mevcut imkân ve kaynaklarla neler yapılabilecegini, ilave imkân ve kaynakların gerçekçi olarak nereden ve nasıl karsılanacagını gösteren belgeler olmalıdır. Planlar, acil haberlesme, ulasım, arama-kurtarma, ilk-yardım, tahliye, geçici barındırma, lojistik destek, yol, su, elektrik, kanalizasyon gibi hayati teknik altyapının acil onarımı gibi alt planlarıda kapsamalıdır. Planlar, yasanan her afet olayı ve tatbikatlardan elde edilen yeni dersler ve deneyimler dogrultusunda revize edilmeli ve gelistirilmelidir.

İyi bir afet planının hazırlanabilmesi ve bunun kullanılabilir olması için aşağıda sıralanan dört ko­nuya dikkat edilmesi gerektirir.

Afet yönetimi döngüsü 4 aşamadan oluşur Hazırlık, müdahale, iyileştirme ve zarar azaltma olmak üzere dört aşamadan oluşur. Doğru cevap A'dır.

Standart operasyon prosedürlerinin uygulanması afet sırasında yapılması gereken bir eylemdir. Doğru cevap B'dir.

Şekil 1.4'e göre doğru cevap C'dir.

Olasılıkların belirlenmesi planlama faaliyetinin kapsamına girmez. Doğru cevap D'dir.

Şekil 1.6'ya göre doğru cevap E'dir.

Afet planı sadece işe yarayacak bilgilerden oluşmalı, gereksiz ve ansiklopedik bilgileri içermemelidir.  Doğru vavap A'dır.

Şekil 1.8'e göre doğru cevap B'dir.

Afet planları uygulamada çok sık görüldüğü gibi bir kez hazırlanıp daha sonra unutulan belgeler olmamalı, sürekli güncellenmelidir. Doğru cevap D'dir.

Ülke topraklarının yüzde 66’sının birinci ve ikinci derece deprem tehlikesi altında olduğu ve nüfusunun büyük bir çoğunluğunun yani yüzde 71’inin bu bölgelerde yaşadığı bilinmektedir. Doğru cevap C'dir.

Türkiye’de ülke, bölge, il, ilçe, kurum, işyeri, hastane gibi değişik düzeylerde acil durum ve afet yönetimi planlarının; hazırlanması, geliştirilmesi, güncelleştirilmesi, güncelliklerinin korunması gerekmektedir. Doğru cevap E'dir.

Eğimli, bol yağış alan ve uygun jeolojik özelliklere sahip bölgelerde heyelanlar, diri fayların bulunduğu yerlerde depremler, dere yataklarının olduğu yerlerde veya altyapısı yetersiz şehirlerde seller, büyük fabrikaların veya endüstriyel tesislerin bulunduğu yerlerde teknoloji kaynaklı afetler, denize kıyısı olan yerlerde tsunamiler, tren yolunun geçtiği yerlerde tren kazaları gibi afetler oluşabilir. Doğru cevap B'dir.

Tehlike, potansiyel olarak zarar verme olasılığı olan olay veya durumdur. Doğa kaynaklı tehlikelerin aynı bölgede tekrar oluşma eğilimi vardır. Doğru cevap C'dir.

Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği gereği ülkemizin ilk ulusal afet ve acil durum müdahale planı olarak hazırlanan Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP), 3 Ocak 2014’te yayımlanmıştır. Bu planda müdahale alanında planlama prensipleri, plan türleri, organizasyon ve görev alacak kurum ve kuruluşların sorumlulukları tanımlanmaktadır.

III seçenekte yer alan ''Müdahale alanında oryantasyon'' tanımlamalar arasında yer almaz. Doğru cevap D’dir.

Ulusal müdahale planlarını hazırlamakla sorumlu olan AFAD'tır. Doğru cevap A’dır.

Türkiye Afet Yönetimi Strateji Belgesi (TAYSB), Türkiye’nin afet yönetimindeki üst politikaların belirleneceği stratejik bir plan olarak hazırlanmaktadır. Ülkemiz afet yönetiminin mevcut durum analizinin yapılarak, sorunların belirleneceği ve bu sorunların çözülebilmesi için genel politika ve stratejilerin üretileceği bir belgedir. Doğru cevap C’dir.

Türkiye Afet Müdahale Planında, afet ve acil durumlarda ihtiyaç duyulabilecek ulusal düzeyde 28 hizmet grubu tanımlanmış olup her hizmet grubunun ana ve destek çözüm ortakları, görev ve sorumlulukları belirlenmiştir. Haberleşme Hizmet Grubunun ana çözüm ortağı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bağlı olup görev sorumlulukları ayrı ayrı tanımlanmıştır. Genelkurmay Başkanlığı, İçişleri Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, TRT, Türksat, Kızılay, STK’lar, Özel Sektörler Haberleşme Hizmet Grubunun destek çözüm ortaklarıdır. Doğru cevap B’dir.

Ana çözüm ortaklarının görevleri TAMP’ta şu şekilde belirlenmiştir;

''Özel sektör ile çalışarak şirketler kurmak ve bunlar üzerinden gerekli kaynakları sağlamak’’ (TAMP) Türkiye Afet Müdahale Planında  ana çözüm ortaklarının görevleri arasında yer almaz. Doğru cevap C’dir.

İl Afet Müdahale Planları il düzeyinde İl Afet ve Acil Durum Müdürlükleri koordinesinde ildeki ana ve destek çözüm ortaklarının katılımlarıyla hazırlanmaktadır. İl Afet Müdahale Planları; biri ana plan, yirmi altısı yerel düzey hizmet grubu operasyon planı olmak üzere toplamda 27 plandan oluşmaktadır. İl Afet Müdahale Planı Ana Plan kısmında ilin tehlike ve riskleri ortaya konularak ile özel senaryosu belirlenir. Planların bazı başlıkları bu senaryoya göre hazırlanır. Ana çözüm ortakları ve destek çözüm ortaklarının görev ve sorumlulukları yine Ana Planda belirlenmektedir. Hizmet Gruplarının afet anında çalışacağı konuşlanma alanları ve vatandaşların afet sonrası toplanacağı toplanma alanları da bu planda belirlenmektedir. İl Afet Müdahale Planı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı  tarafından değil AFAD tarafından yayınlanır. Doğru cevap D’dir.