ACİL DURUM VE AFET FARKINDALIK EĞİTİMİ

Uygulamada ve planlamada eğitimin etkili olabilmesi için izlenmesi gereken 10 temel aşama bulunmaktadır. Bunlar sırasıyla;

Kirkpatrick’in modeli hedef temelli bir yaklaşım benimser. Bu modelde eğitim programları her biri bir öncekinin ardından gelen hiyerarşik dört temel düzeyde bulunmaktadır. Bunlar;

Kirkpatrick’in dört aşamalı modelinin ilk aşaması olan reaksiyon aşamasında temel olarak katılımcıların programa gösterdikleri tepkiler belirlenir.

Davranış Değerlendirme, eğitim programının sonunda katılımcıların davranışlarında ne ölçüde değişiklikler olduğunu ortaya koymayı amaçlamaktadır. Diğer bir deyişle, eğitimden sonra katılımcıların hayatlarına ya da iş ortamlarına ne kadar bilgi, beceri ve tutum aktardıkları tespit edilmeye çalışılmaktadır.

Kirkpatrick’e göre, davranışta değişikliğin olabilmesi için 4 şart gereklidir. Bunlar:

Doğru yapılandırılmış bir anekdot kaydı, ilk elden gözlenen bir olayın/eylemin kısa, açık, anlaşılır ve yargı içermeyen betimlemelerinden oluşmalıdır. Bir başka deyişle bu ilk bölüm, nesnel gözlem notudur. Anekdot kaydında olay/davranışa yönelik açıklamalara ek olarak gözlemcinin yargı ve değerlendirmelerini içeren yorumlara ve önerilere yer verilmelidir. Bu yargılar kısaca gözlemcinin öznel gözlemleri olarak adlandırılır.

Bir gözlem formu aşağıdaki bilgilerin mutlaka içermelidir:

Gözleme dayalı ölçümlerin güvenirliği iki şekilde gerçekleştirilir: Gözlemciler arası tutarlık ve gözlemlerin tekrarlanabilirliği. Gözlemciler arası tutarlık için birden fazla sayıda gözlemcinin gözlem sürecine dâhil edilmesi gerekir. Gözlemcilerin aynı kişiyi veya nesneyi gözlemlemeleri beklenir ve tutarlık ölçümde gözlemcilerin aynı durum için yaptıkları gözlemlerin ne ölçüde birbirleriyle uyuştuğu belirlenir.

Kirkpatrick Değerlendirme modelindeki dördüncü düzey olan Sonuç Değerlendirme en önemli ve belki de en zor aşamadır. Bu aşamada katılımcının eğitim programında bulunmasından dolayı hangi sonuçların ortaya çıktığına karar verilir.

Sonuçları incelerken izlenecek bazı ilkeler şunlardır:

1980li yıllarda, Dr. Jack J. Philips Kirkpatrick modeline, “Yatırımın Getirisi” (ROI – Return of Investment) aşamasını eklemiştir. Her ne kadar Philips bu analizin farklı bir düzey olduğunu iddia etse de bu ünitenin amacı açısından Yatırımın Getirisi analizi de Kirkpatrick’in dördüncü düzey Sonuç Değerlendirmesi içinde kabul edilebilir. Kirkpatrick dört düzeyli değerlendirme modeli, özellikle özel firmalar ve şirketlerin personeline sağladığı eğitim programlarının değerlendirmesinde en yaygın kullanılan modeldir. Bazı uygulamalarda beşinci aşama olarak ROI de kullanılmaktadır.

Uygulamada ve planlamada eğitimin etkili olabilmesi için izlenmesi gereken 10 temel aşama bulunmaktadır. Bunlar sırasıyla;
1. İhtiyaçların belirlenmesi
2. Amaçların yazılması
3. İçeriğin belirlenmesi
4. Hedef kitlenin seçimi

5. Eğitim programının yapılması
6. Olanakların sağlanması
7. Eğitmenin seçimi
8. Görsel-işitsel araçların seçimi ve hazırlanması
9. Program koordinasyonu
10. Programın değerlendirilmesidir.

Eğitim programında amaçlar; eğitimcinin ihtiyaçlarına göre değil, hedef kitlenin ihtiyaçlarına göre yazılmalıdır. Doğru cevap C'dir.

Bu eğitim programlarına katılacak bireylerin ihtiyaçların belirlenmesinde
farklı yöntemler kullanılabilmektedir. Bunlardan bazıları şunlardır;
• Katılımcılarla görüşme yapılması
• Katılımcıların yöneticileri ile görüşme yapılması
• Eğitim içeriğiyle ilgili diğer kişilerin de görüşlerinin alınması
• Katılımcıların ön bilgi düzeylerinin sınavlar aracılığıyla belirlenmesi
• Değerlendirme formlarının analizi.

Eğitmenin seçimi ise, uygulamada ve planlamada eğitimin etkili olabilmesi için izlenmesi gereken aşamalardan biridir. 

Doğru cevap A'dır.

Kirkpatrick Değerlendirme Modeli: Bu değerlendirme modeli Donald Kirkpatrick tarafından geliştirilmiştir. Kirkpatrick’in modeli hedef temelli bir yaklaşım benimser. Bu modelde eğitim programları her biri bir öncekinin ardından gelen hiyerarşik dört temel düzeyde bulunmaktadır. Bunlar;
• Tepki (Reaksiyon)
• Öğrenme
• Davranış (Transfer)
• Sonuçlar (Etki).

Doğru cevap E'dir.

Kirkpatrick Değerlendirme Modeli'nde Donald Kirkpatrick tarafından geliştirilmiştir. Kirkpatrick’in modeli hedef temelli bir yaklaşım benimser. Bu modelde eğitim programları her biri bir öncekinin ardından gelen hiyerarşik dört temel düzeyde bulunmaktadır. Bunlar;
• Tepki (Reaksiyon)
• Öğrenme
• Davranış (Transfer)
• Sonuçlar (Etki).

Katılımcılar eğitim programını beğendiler mi sorusu ise, reaksiyon sorusudur.

Doğru cevap D'dir.

Öğretimin değerlendirilmesi konusunda eğitmenlere yardımcı olacak temel uygulama önerileri şunlardır:

-Öğretimin değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilen ölçme uygulamaları sık
aralıklı ve süreklidir ve sonuçları öğretimi iyileştirmek için kullanılır.

- Öğretimi değerlendirmenin daha doğru ve geçerli olması için birden çok
kaynaktan ve birden çok yöntemle veri toplanmalıdır.

-Ölçme yöntemleri eğitim içi öğretimin sürekliliğine benzer bir yapı izlemeli ve
sınıfla ev eğitimle gerçek hayat verilerini birleştirmelidir.

-Ölçme araçlarındaki maddeler anlamlı ve işlevsel becerileri ölçmeli ve mutlak olmalıdır.

- Öğretimi değerlendirme araçları mantıksal bir öğretim sıralamasını izlemelidir.

-Ölçme araçları geçerli ve güvenilir olmalıdır. 

-Ölçme araçları ve süreçleri kültürel ve dil gelişimsel olarak uygun olmalıdır.

Doğru cevap E'dir.

Davranış Değerlendirme, eğitim programının sonunda katılımcıların davranışlarında ne ölçüde değişiklikler olduğunu ortaya koymayı amaçlamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Öznel gözlem; bireyin gözlediğiniz davranışına, çocuğun duygu ve düşüncelerine
yönelik yaptığınız yorumlar ve değerlendirmelerdir. Buradaki "öznellik" kendi yaptığınız yorum ve değerlendirmelerdir. Doğru cevap C'dir.

Nesnel gözlem; anekdot kaydının ilk bölümünde yargı ya da değerlendirme belirten ifadeler kullanılmadan sadece gözlemlenen davranışın tanımlanmasıdır. Ne görüyor ve duyuyorsanız onunla ilgili ifadeler içeren gözlem notlarıdır. Böylece, bu gözlem türünde öznelliğe yer verilmemektedir. Doğru cevap A'dır.

Kirkpatrick Değerlendirme Modeli: Bu değerlendirme modeli Donald Kirkpatrick tarafından geliştirilmiştir. Kirkpatrick’in modeli hedef temelli bir yaklaşım benimser. Bu modelde eğitim programları her biri bir öncekinin ardından gelen hiyerarşik dört temel düzeyde bulunmaktadır. Bunlar;
• Tepki (Reaksiyon)
• Öğrenme
• Davranış (Transfer)
• Sonuçlar (Etki).

Doğru cevap D'dir.

Kirkpatrick’e göre, davranışta değişikliğin olabilmesi için 4 şart gereklidir. Bunlar:
1. Kişi değişme arzusuna sahip olmalıdır.
2. Kişi neyi ve nasıl yapacağını bilmelidir.
3. Kişi uygun ortamda çalışmalıdır.
4. Kişi değişim gösterdiği için ödüllendirilmelidir.

Doğru cevap A'dır.