ACİL DURUM BİLGİSİ VE YÖNETİMİNE GİRİŞ - Deneme Sınavı - 8

Tahliye yalnızca görevliler tarafından organize edilen ya da başlatılan bir süreç değildir. Aynı zamanda bireyler tarafından da tahliye başlatılabilir. Kişiler evleri için de bir tahliye planı yapmalı, işyeri ve okul gibi zamanının çoğunu geçirdiği yerler için geliştirilmiş tahliye planlarını öğrenmeli ve olay anında bu planlara göre hareket ederek, acil durum işaretlerini izlemeli ve tahliye sorumlularının direktiflerine uymalıdır. Bu sebeple doğru yanıt C seçeneğidir.

Bu tür bir ikaz dışa tahliye esnasında yapılır. Dışa tahliye, bina içinde bulunan kişilerin tehlike altında olduğu durumlarda yapılır. Burada amaç, tehlike oluşturan yapıyı terk etmelerini sağlayarak kişileri risk içermeyen bir alana çıkarmaktır.

Bir tahliye durumunda yönergeye göre tavsiye edilen tahliye yollarının takip edilmesi, kısa yolları deneyerek tehlikeye yaratılmaması gerekir.

Mevzuatta acil durum ekipleri, Yangın, deprem ve benzeri afetlerde binada bulunanların tahliyesini sağlayan, olaya ilk müdahaleyi yapan, arama-kurtarma ve söndürme olaylarına katılan ekip olarak tanımlanmıştır. Buna göre; yapı, bina, tesis ve işletmelerden; 10 bağımsız bölümü olan konutlar ile 50 kişiden fazla insan bulunan her türlü yapı, bina, tesis ve işletmelerde aşağıdaki ekipler oluşturulur.

Bu sebeple doğru yanıt E'dir.

Tahliye planına ilişkin bir dökümanda aşağıdaki unsurları içeren krokiler bulunur:

Bu bilgiler ışığında doğru yanıt B olur.

Örnek bir tahliye planında olması beklenenler,

Buna göre doğru yanıt E olur.

Herhangi bir acil durumda bulunulan yeri terk etmeden önce, eğer yeterli zaman varsa:

Bu bilgilere göre C seçeneği doğru olur.

Toplanma noktalarında görevli personel, mevcut personeli sayar; eğer toplanma noktasına ulaşamamış personel var ise bunları tespit eder ve nedenini öğrenir. Bu bilgileri Toplanma Noktası Koordinatörü’ne iletir. Doğru yanıt D'dir.

Acil durum krokileri hazırlanırken mümkün olduğunca ölçekli çizime gayret edilmelidir. A4 gibi formatların içine sığdırmak gibi bir zorunluluk yoktur. Bu durumlarda en büyük eksiklik görüş mesafesi ve levha büyüklüğü hatasıdır. 30-100 m görüş mesafesi bulunan fabrika, açık arazi kompleksi vb. yerleşkelerde 15 m görüş mesafesine sahip 30x40 cm’lik uyarı levhası tasarlamak hali hazırda yönetmeliklere aykırıdır.

Tahliye sırasında şu hususlara dikkat edilmelidir:

Bu durumda C seçeneği doğru iken diğer seçenekler yanlıştır.

Kriz yönetim merkezi haberleşme imkanı olan bir yerde konumlandırılmalıdır. Bu merkezde acil duruma en kısa sürede ve uygun yöntemlerle müdahale için ünitelerin vardiya kayıtları, başvuru kaynakları ve gerekli malzemeler yer almalıdır. Bu malzemeler aşağıdaki gibi sıralanabilir (http://detayquality.com/):
a. Haberleşme ekipmanları (telefon ve telsiz),
b. Acil durum planının bir sureti,
c. Acil durum prosedürleri,
d. Tesis yerleşim planları ve kat planları,
e. Acil durum müdahale ekiplerindeki personelin
isim listesi,
f. Teknik dokümanlar,
g. Bina güvenlik sistem şeması,
h. Telefon rehberi,
i. Aydınlatma ve haberleşme için yedek güç
kaynağı.

Doğru cevap E'dir.

İletişim ve koordinasyon bağlamında yapılması gereken işler, Güler ve Çobanoğlu (1994) tarafından aşağıdaki gibi sıralanmıştır:
1. Gönüllü yardımların (toplumsal yardımlaşmada) eşgüdümünün sağlanması,
2. Eldeki olanakların ve var olan kurum ve kuruluşların etkin olarak kullanılması,
3. Depolama ve düzenli dağıtım sistemi kurulması,
4. Etkin bir haberleşme ağı kurulması,
5. Her türlü amaca yönelik taşıma sistem ve araçlarının sağlanması,
6. Toplumun bilgilendirilmesi ve maksatlı söylentileri önlemeye yönelik uygulamalar gerçekleştirilmesi,
7. Kayıt düzeni kurulması,
8. Trafik ve kalabalığın kontrolünün sağlanması

Doğru cevap D'dir.

Olay Komuta Sistemi (OKS);afet ve acil durumlara müdahale etmek üzere görev alan kurum ve kuruluşlarda acil durumun yönetimi ve imkanların en etkin şekilde kullanılması amacıyla, müdahale odaklı, geçici ve dar kapsamlı oluşturulmuş modüler saha acil yönetim sistemi olarak tanımlanabilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Globalstar Sistemi: Yeryüzünden 1040 km yükseklikte 48 uydudan oluşan sistemdir. Okyanus yüzeyi haricinde her yerde iletişim kurmak mümkündür. Doğru cevap B'dir.

Alo Yangın (177) : Orman Yangın Hattı olarak da bilinen 177, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı bünyesinde Türkiye genelinde 24 saat hizmet vermektedir. Doğru cevap A'dır.

Mevzuatta yer alan acil durum telefon numaraları aşağıdaki gibidir:
• Polis imdat (155),
• Alo Orman Yangını (177),
• İtfaiye (110),
• TCDD Acil Durum İhbar Hattı (131),
• Alo Gümrük Kaçakçılığı (136),
• Alo Kıyı Emniyeti (151),
• İnsan Ticareti Mağdurlarına Yardım ve İhbar
Hattı (157),
• Alo Sahil Güvenlik (158),
• Alo AFAD (122),
• Acil Servis (112).

Belirtilmiş telefon numaraları arasında afet ve acil durumlarda en çok arananlar polis, itfaiye, orman yangın hattı, acil servis ve AFAD’dır. Doğru cevap D'dir.

SAKOM, afet ve acil durum sonrası iletişim ve koordinasyonu belirli kurallara bağlı olarak yürütmektedir. Bu kurallar aşağıdaki gibidir (Oktay, bt):
• Mümkün olan ve haberleşmeye imkan sağlayan en düşük güç kullanılarak haberleşme yapılmalıdır.
• Gereksiz yüksek güç kullanımından kaçınılmalıdır. Telsiz konuşmaları, kısa, açık ve anlaşılır olmalıdır.
• Gereksiz konuşmalar yapılmamalıdır.
• Telsizin bataryası, anteni, almaç göndermeç birimi ve diğer çıkartılabilir parçaları zorlayarak takılmamalı veya çıkartılmamalıdır.

• Sadece tahsis edilmiş frekanslar kullanılmalıdır.
• Baş telsiz’e (ana istasyon) haber vermeden ya da izin alınmadan  çevrimden çıkılmamalı, cihaz kapatılmamalıdır.
• Çağrı adı (kullanıcı adı), çağrı işaretleri ve bulunulan yerin mevkii, uluslararası fonetik alfabe ile hecelenerek ifade edilmelidir.
• Önceden belirlenen kısa haberleşme kodları kullanılmalıdır.
• “Bas konuş, bırak dinle” kuralına uyulmalıdır.
• Mandala basıldığında göndermeye geçilebilmesi ve konuşmanın, başından itibaren tam olarak karşı istasyon tarafından anlaşılabilmesini
sağlamak maksadıyla, kısa bir süre (yaklaşık 3 sn.) beklenmeli ve sonra
konuşmaya başlanmalıdır.
• Telsiz batarya süresini en uzun durumda tutmak maksadıyla; en düşük güçte haberleşme yapılmalı, ses / hoparlör seviyesi azaltılmalıdır.

• Çok soğuk havalarda verimi düşeceğinden, batarya aşırı soğuğa karşı korunmalıdır. Doğru cevap E'dir.

Kimyasal Kirlenme Ekibi: Koruyucu giysiler ve malzemelerle hareket etmek zorunda olan ekibin temel amacı; acil durumda dökülen kimyasal malzemelerin yayılmasını önleyerek çevreye verebileceği muhtemel zararları kontrol altına almaktır. Doğru cevap D'dir.

Konuşlanma Alanı : Afet ve acil durum anında hizmet grubu çalışanlarının intikal edeceği ve/veya hizmet grubunun hizmet sunacağı alanı ifade etmektedir. Doğru cevap B'dir.

İlk şok atlatıldıktan ve bilgi alışverişi sağlandıktan sonra ailelerin geçici barınma ihtiyaçlarının sağlanması konusu gündeme gelmektedir ki, afet yönetim planlarında geçici barınma alanları, konteyner ya da çadır alanı olarak belirlenmiş bu tür alanlarda kimlerin nasıl konaklayacağına yönelik bilgilendirmeler de toplanma alanlarında yapılmaktadır. Doğru cevap A'dır.