ACİL DURUM BİLGİSİ VE YÖNETİMİNE GİRİŞ - Deneme Sınavı - 15

Kriz yönetim merkezi acil duruma en kısa sürede ve uygun yöntemlerle müdahale için ünitelerin vardiya kayıtları, başvuru kaynakları ve gerekli malzemeler yer almalıdır. Bu malzemeler şu şekilde sıralanabilir:

Buna göre I-II-III-IV-V seçeneklerinde yer alan malzemeler sıralanan malzemeler arasında yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Acil durum kriz merkezi; tüm acil durum operasyonlarının kriz müdürü tarafından yürütüldüğü, sahadan gelen her türlü bilginin toplandığı ve bunlara dayanarak kararlar alınan ve acil durumdan etkilenmeyecek uzaklıkta olan yerdir. Buna göre acil durumun gerçekleştiği yere en yakın mesafede olan yer olduğu söylenemez. Doğrı cevap C'dir.

Siren sesi ile kurulan iletişimlerde ise ikaz düzeyleri farklı ses biçimleri ile ve farklı renklerle ifade edilmektedir. Bu renkler; sarı, mor, kırmızı ve beyaz olarak dört grup altında toplanmaktadır. Buna göre I-II-V-VI kullanılan renkler arasında yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Siren sesi ile kurulan iletişimlerde ise ikaz düzeyleri farklı ses biçimleri ile ve farklı renklerle ifade edilmektedir. Bu renkler; sarı, mor, kırmızı ve beyaz olarak dört grup altında toplanmaktadır. Sarı renkli ikaz sirenleri, toplumu hazırlıklı olunması amacıyla uyarmaktadır. Sarı ikaz, üç dakika süresince siren sesinin kesintisiz olarak verilmesiyle bildirilmektedir. Kırmızı ikaz sirenleri ise sığınağa girip kişilerin kendini korumaya alması gerektiği anlamını taşımaktadır. Kırmızı ikazlar, siren sesinin üç dakika dalgalı olarak verilmesi ile gerçekleştirilmektedir. Mor renkli ikaz sirenleri, sarı ve kırmızıya göre daha ciddi olan radyoaktif serpintilere karşı uyarı sağlar. Bu gibi durumlarda üçer saniyelik kesik siren sesi yayınlanmaktadır. Tehlikenin geçmiş olduğu durumlarda ise beyaz siren kullanılmaktadır. Bunlar, megafon veya radyo gibi kanallardan yapılacak yayınlar olarak belirtilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Erken Uyarı Sistemleri; ileri teknoloji ve uydu gözlem sistemleri aracılığıyla tehlikelerin önceden belirlenmesi ve acil durum ekiplerinin en kısa sürede olaya müdahale etmelerine yarayan sistem olarak tanımlanmaktadır. Olay komuta sistemi; afet ve acil durumlara müdahaleetmek üzere görev alan kurum ve kuruluşlarda acil durumun yönetimi ve imkanların en etkin şekilde kullanılması amacıyla, müdahale odaklı, geçici ve dar kapsamlı oluşturulmuş modüler saha acil yönetim sistemi olarak tanımlanabilmektedir. Afet bilgi sistemi afetlerin her safhasında can kaybını ve ekonomik kaybı en aza indirmek için sanal ortamda veri-bilginin eşgüdüm içinde kısa zamanda sağlanmasını ve bilgi değişimlerinin kolaylıkla yapılmasını sağlayan güçlü ve bütünleşik bir teknolojik sistemdir. Coğrafi bilgi sistemi, konuma dayalı gözlemlerle elde edilen grafik ve grafik olmayan bilgilerin toplanması, saklanması, işlenmesi ve kullanıcıya sunulması işlevlerini bütünlük içerisinde gerçekleştiren bir bilgi sistemi olarak tanımlanmaktadır. İletişim sorunlarının çözümü için mobil hatlar üzerinden çeşitli uydu iletişim sistemleri de geliştirilmiştir. Globalstar Sistemi ise bu iletişim sistemlerinden biridir. Doğru cevap C'dir.

Mevzuatta yer alan acil durum telefon numaraları şu şekilde sıralanabilir:

Acil durum numaraları; İnsan Ticareti Mağdurlarına Yardım ve İhbar Hattı için 157; TCDD Acil Durum İhbar Hattı  için 131; Alo Kıyı Emniyeti için 151; Alo Gümrük Kaçakçılığı için 136 ve Alo Orman Yangını için 177'dir. Buna göre Alo Gümrük Kaçakçılığı ve acil durum numara eşleştirilmesi yanlıştır. Doğru cevap D'dir.

Acil durumda dökülen kimyasal malzemelerin yayılmasınıönleyerek çevreye verebileceği muhtemel zararları kontrol altına almak kimyasal kirlenme ekibinin görev ve sorumluluğudur. Doğru cevap C'dir.

Konuşlanma alanı afet ve acil durum anında hizmet grubu çalışanlarının intikal edeceği ve/veya hizmet grubunun
hizmet sunacağı alanı ifade etmektedir. Doğru cevap E'dir.

İstanbul için Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) tarafından hazırlanan raporda (2002) eğitim tesislerinin (anaokulu, ilkokul, ortaokul, lise vb) yerel topluluklar için toplanma alanı olabileceği belirtilmiştir. Raporda ayrıca; 

• açık alanların tahliye edilen insanlar için kullanılabileceği, geçici iskan ve barınma alanları olarak hizmet edebileceği,
• sağlık tesislerinin (hastaneler, poliklinikler, sağlık merkezi, dispanser vb) tıbbi müdahaleler açısından çok önemli olduğu,
• itfaiye tesislerinin (itfaiye istasyonları) yangın tehlikesini gidermek ve insanları kurtarmak açısından önemli bir merkez olduğu,
• güvenlik tesislerinin (ilçe emniyet, jandarma, askeri alan vb) kurtarma, kamu düzeninin korunması ve trafik kontrolü ve diğer iç güvenlik önlemlerinin sağlanmasında rol oynadığı,
• hükümet tesislerinin (bakanlık, valilik, belediye vb) ise deprem hasarlarıyla ilgili tedbirleri, afet azaltımı ve yönetimini, deprem sırasında/ sonrasında onarım sürecini gerçekleştirecek başlıca noktalar olduğu belirtilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Tüm disiplinler ve paydaşlar ile risk stratejilerinin paylaşılması

Acil durum müdahale ekiplerindeki personelin isim listesi bulunmalıdır.

Acil Durum Kriz Merkezi; tüm acil durum operasyonlarının kriz müdürü tarafından yürütüldüğü, sahadan gelen her türlü bilginin toplandığı ve bunlara
dayanarak kararlar alınan ve acil durumdan etkilenmeyecek uzaklıkta olan yerdir.

Siren sesi ile kurulan iletişimlerde ise ikaz düzeyleri farklı ses biçimleri ile ve farklı renklerle ifade edilmektedir. Bu renkler; sarı, mor, kırmızı ve beyaz olarak dört grup altında toplanmaktadır.

Sarı renkli ikaz sirenleri, toplumu hazırlıklı olunması amacıyla uyarmaktadır.

Acil durum sonrasında iletişim ve koordinasyon bağlamında yapılması gereken işler, Güler ve Çobanoğlu (1994) tarafından aşağıdaki gibi sıralanmıştır:
1. Gönüllü yardımların (toplumsal yardımlaşmada) eşgüdümünün sağlanması,
2. Eldeki olanakların ve var olan kurum ve kuruluşların etkin olarak kullanılması,
3. Depolama ve düzenli dağıtım sistemi kurulması,
4. Etkin bir haberleşme ağı kurulması,
5. Her türlü amaca yönelik taşıma sistem ve araçlarının sağlanması,
6. Toplumun bilgilendirilmesi ve maksatlı söylentileri önlemeye yönelik uygulamalar gerçekleştirilmesi,
7. Kayıt düzeni kurulması,
8. Trafik ve kalabalığın kontrolünün sağlanması.

2004’te düzenlenen Deprem Şurası’na göre Afet Bilgi Sistemi; afetlerin her
safhasında can kaybını ve ekonomik kaybı en aza indirmek için (sanal) bir ağ ortamında konuyla ilgili veri-bilginin eşgüdüm içinde kısa zamanda
sağlandığı ve bilgi değişimlerinin kolaylıkla yapıldığı güçlü ve bütünleşik bir teknolojik sistemdir.

OKS; afet ve acil durumlara müdahale etmek üzere görev alan kurum ve kuruluşlarda acil durumun yönetimi ve imkanların en etkin şekilde kullanılması amacıyla, müdahale odaklı, geçici ve dar kapsamlı oluşturulmuş modüler saha acil yönetim sistemi olarak tanımlanabilmektedir

Thuraya Sistemi: Asya, Avrupa ve Afrika’nın büyük kısmı ile Avusturalya’nın
tamamını kapsayan, uydu kapasitesi 13.750 telefon kanalına sahip sistemdir.

• Alo AFAD (122)